La cinquième saison (2012)

Regie: Peter Brosens, Jessica Woodworth | 94 minuten | drama | Acteurs: Aurélia Poirier, Django Schrevens, Sam Louwyck, Gill Vancompernolle, Robert Collinet, Bruno Georis, Nathalie Laroche, Damien Marchal, Véronique Tappert, Peter van den Begin

Na in ‘Khadak’ (2006) en ‘Altiplano’ (2009) de relatie tussen mens en natuur onder de loep genomen te hebben, zoekt het echtpaar Peter Brosens en Jessica Woodworth het in ‘La cinquième saison’ dichter bij huis. In een prachtig desolaat plattelandsdorpje ergens in de Ardennen speelt dit surrealistische allegorische verhaal, een verhaal van bijna apocalyptische proporties.

Het is winter. Maar dat duurt niet lang meer. Om de natuur een handje te helpen de oversteek naar de lente te maken, worden er in het dorpje traditiegetrouw kerstbomen verbrand, een dans uitgevoerd, kortom: het midwinterfeest gevierd. Maar dit jaar is het anders. De net achttien jaar geworden Thierry mag het vuur ontsteken, maar de brandstapel wil maar geen vlam vatten. Terwijl de dorpsbewoners het eerst nog gooien op de onhandigheid van de jongvolwassene, zie je de onzekerheid groeien. Is dit een teken? Wat is er aan de hand?

De natuur, met wie de mensheid een eeuwenoude verbintenis heeft, lijkt besloten te hebben die relatie te verbreken. Het is uit. Het blijft winter, ongeacht wat voor naam de makers aan het filmhoofdstuk hebben gegeven. Lente, zomer, herfst, de sneeuwvlokken blijven vallen en de bijen hebben de kou niet overleefd. De bomen blijven kaal of leggen zelfs helemaal het loodje en de koeien, waarvan het veehoudersbedrijf van Alice’s ouders afhankelijk zijn, geven al vrij snel in ‘La cinquième saison’ geen melk meer. Er valt niet aan te ontkomen: deze onheilspellende boodschappen die Moeder Natuur de mensheid geeft, is het startsein voor een reeks gebeurtenissen in het dorpje waar niemand echt vat op lijkt te hebben. Alles is gedoemd te mislukken. Zelfs de jonge Alice en Thomas, in het begin van de film nog heerlijk verliefd en elkaar teder kussend in het dorre winterlandschap, lijken niet opgewassen tegen zoveel leed. Maar vooral de vreemde eend in de bijt, buitenstaander Pol, die met zijn gehandicapte zoon in een caravan in het midden van het dorp woont (prachtrol van Sam Louwyck), moet het bezuren in deze fenomenaal gefotografeerde film. Je zou – ondanks de aanwezigheid van hedendaagse apparatuur (hoewel mobieltjes en computers geen rol spelen in de film) – bijna geloven dat we in de Middeleeuwen beland zijn. De gevolgen van de weigering van de natuur te doen wat er van haar verwacht wordt, worden in deze besloten gemeenschap subtiel duidelijk. Nu de broodwinning voor de meesten is verdwenen, blijft er weinig over om van te leven. En langzaam maar zeker brokkelt ook de menselijkheid af.

Met ‘La cinquième saison’ toont het regisseursduo Brosens-Woodworth een ijzersterk gevoel voor symboliek. De wijze waarop zij het intrigerende verhaal vormgeven is magnifiek; je ziet, nee, voelt gewoon dat er over elk shot intensief is nagedacht en elke scène is dan ook raak. De opvallende muziek van Michel Schöpping levert een belangrijke bijdrage aan de omineuze sfeer. De film werkt zo goed omdat het verhaal zich afspeelt in een dorpje dat afgezonderd lijkt van de rest van de wereld. Toch voel je dat de problemen van wereldformaat zijn en ‘La cinquième saison’ maakt die angst ook heel reëel: wat nu als Moeder Natuur echt besluit ons te straffen voor onze eeuwenlange arrogantie? ‘La cinquième saison’ is een film die je moet ervaren. Een meesterwerk.

Monica Meijer

Waardering: 4.5

Bioscooprelease: 21 februari 2013
DVD-release: 6 augustus 2013