La grande bouffe (1973)
Regie: Marco Ferreri | 130 minuten | drama, komedie | Acteurs: Marcello Mastroianni, Michel Piccoli, Philippe Noiret, Ugo Tognazzi, Andréa Ferréol, Solange Blondeau, Florence Giorgetti, Michèle Alexandre, Monique Chaumette, Henri Piccoli, Maurice Dorléac, Simon Tchao, Louis Navarre, Bernard Menez, Cordelia Piccoli, Jérôme Richard, Patricia Milochevitch, James Campbell, Eva Simonet
‘La grande bouffe’ (‘de grote schranspartij’) van regisseur Ferreri is een opmerkelijk verhaal over decadentie en lust, maar ook over eenzaamheid en innerlijke pijn. Bovenal draait de film om eten, heel veel eten. De vier hoofdrolspelers bevinden zich in een oude villa en eten de godganse dag het beste voedsel dat er is. De film verbeeldt de leegheid van het bestaan en neemt het consumentisme op de hak. Eenmalig in zijn soort. De cast van ‘Bouffe’ is goed en tilt het bizarre verhaal naar een hoger niveau. De vier mannen zijn vrienden, maar verschillen veel van elkaar, waardoor de film dynamisch blijft. Matroianni is piloot én charmeur van beroep, die onmogelijk een dag zonder een mooie vrouw kan. Zijn libido is groot, maar hij behandelt vrouwen als voorwerpen. Piccoli is een grote meneer bij een televisiestation, maar in de villa krijgt hij last van immense verstoppingen door al het eten. Pas na een aantal enorme scheten kan hij steeds weer verder.
Tognazzi is een terughoudend personage, maar wel essentieel voor het welslagen van het bizarre weekeinde: de chefkok brengt de vier mannen met zijn culinaire verrassingen steeds dichter bij hun macabere doel. De vierde persoon is Noiret, een rechter, die een moederskind blijkt te zijn en op het gebied van vrouwen zo groen is als gras. Hoe kan het ook anders met een moeder die letterlijk alles ervoor over heeft om haar zoon bij haar in huis te houden!
Eten is een primaire levensbehoefte, maar de hoofdrolspelers tillen de behoefte naar een ongekend niveau. Na het zien van ‘Bouffe’ rijst de vraag waarom vier welgestelde mannen van middelbare leeftijd afkoersen op hun zelfgekozen einde. Stuk voor stuk hebben ze het gemaakt in hun leven, maar ondanks het succes blijft er iets knagen. Achter het succes en de rijkdom gaapt een enorme leegte die zo beangstigend is dat geen van de vier mannen wil wachten om er in vermalen te worden. ‘Bouffe’ maakt een karikatuur van het Westerse consumentisme.
Het constante schranzen van de hoofdpersonen werkt naar verloop van tijd wel op je zenuwen. Ze eten tijdens het pianospelen, het luieren op de bank, het kijken naar erotische foto’s en zelfs tijdens het vrijen: Mastroianni vrijt met een aanlokkelijke blondine in een Bugatti met een groot bord pasta binnen handbereik! De vier vrienden krijgen gaandeweg lichamelijke problemen door hun niet aflatende eetwoede en je eigen afkeer van het voedsel in overvloed neemt ook toe. Wat in het begin van ‘Bouffe’ lijkt op een ordinair, weldadig feest, loopt langzaam maar gestaag uit op een drama. Een verstopt toilet begeeft het en het hele huis stinkt, mensen draaien door, maar de vier eten verder hoewel ze half op sterven liggen. Tot hoe ver kan een mens gaan?
De vier mannnen krijgen gezelschap van een stel dames. Andréa Ferréol speelt een buitengewoon mooie rol als onschuldig ogende rubensvrouw, die intussen uit hetzelfde hout is gesneden als de vier kerels. Ferréol is sterk en de meest vrouwelijke van de dames: als een moeder voor haar kroost. Geen wonder dat de naïeve Noiret als een blok valt voor haar rode haren, flinke borsten en wellustige rondingen. Van enige schroom blijkt al snel geen sprake meer bij Ferréol, want ze springt van de ene naar de andere vent. Bovendien houdt zij als geen ander van lekker eten en wordt ook zij gedreven door het diepe innerlijke verlangen om dagenlang te zwelgen in decadentie. ‘Bouffe’ is een film die eenmalig is in zijn soort. Het is een Europese productie, die de reikwijdte van het begrip ‘bizar’ onderzoekt. Soms grotesk (Mastroianni als denkbeeldige piraat met slipje om zijn hoofd of de bijzondere ‘band’ tussen Noiret en zijn mama), soms triest (de ziekelijke hang naar voedsel: het vlees wordt per koelwagen gedropt als het weekend begint). Originele film, maar zorg dat je al gegeten hebt voordat je kijkt!
Robbert Bitter