La reine Margot (1994)

Regie: Patrice Chéreau | 162 minuten | drama, romantiek, biografie, geschiedenis | Acteurs: Isabelle Adjani, Daniel Auteuil, Jean-Hugues Anglade, Vincent Perez, Virna Lisi, Dominique Blanc, Pascal Greggory, Claudio Amendola, Miguel Bosé, Asia Argento, Julien Rassam, Thomas Kretschmann, Jean-Claude Brialy, Jean-Philippe Écoffey, Albano Guaetta

De Bartholomeüsnacht leidde tot een landelijke massaslachting die dagen duurde en waarbij door heel Frankrijk volgens de schattingen 10.000 tot 100.000 mensen zijn vermoord. Dat Catharina de’Medici op de hoogte was van plannen voor de slachting wordt aangenomen als een feit, maar of ze zelf de bevelen heeft gegeven is nooit met zekerheid aangetoond. Alexandre Dumas, de auteur van het boek waarop de film is gebaseerd is er echter zeer stellig in: Catharina de’Medici en familie hebben er wel degelijk de hand in gehad en Charles IX, koning en jongste zoon van Catharina, heeft het uiteindelijke bevel gegeven. Dat laatste wordt weer wel als een feit gezien.

‘La Reine Margot’ is een parel in de Franse filmgeschiedenis. De film is ongekend goed gemaakt. De sfeer en het tijdsbeeld zijn treffend en voelbaar, met als macabere hoogtepunt de gruwelijke slachtingsnacht, die vrij aan het begin plaats vindt. Op de korte weg ernaartoe krijgen we een claustrofobische blik in de incestueuze, ziekelijke Koninklijke familie, waarin de mooie Margot (een schitterende Isabelle Adjani) het stralende lichtpuntje vormt. Ook worden een de hoofdfiguren een voor een aan ons geïntroduceerd. De rest van de film verhaalt ook over de gevolgen van deze nacht, die de burgeroorlog weer in volle omvang doet losbarsten, maar vooral over de intriges en de machtsstrijd aan het hof.

Margot is de centrale figuur in deze vertelling. De film toont de gebeurtenissen vooral vanuit haar perspectief. We zien hoe ze voor de Bartholomeüsnacht een saai, decadent leven leidt, gedomineerd door haar broers en haar moeder en het gedwongen huwelijk met Henri de Navarre. En hoe haar leven op scherp gezet wordt door de gruwelijke gebeurtenissen. Niet alleen weet ze haar kersverse echtgenote uit de handen van de bloeddorstige moordenaars te houden, maar ook nog een andere jonge man genaamd ‘La Mole’, met wie ze de nacht vóór haar huwelijk een gepassioneerde ontmoeting had. Ook na de slachting blijven ze elkaar zien, als een soort Romeo en Julia, die gedoemd zijn ten onder te gaan in het strijdgewoel. In deze wereld is geen plaats voor gepassioneerde liefde.

We hebben hier te maken met een echt koningsdrama, met heftige, fatale intriges, bloedvergieten en machtstrijd. Dit kan nooit goed komen! Shakespeare had het niet beter kunnen verzinnen. Het verhaal is spannend van het begin tot het eind en de karakters worden briljant neergezet. Met als uitschieters de ijskoude Catharina de’Medici, een prachtige rol voor Virna Lisi, die hier terecht voor is onderscheiden in Cannes, en haar ziekelijke zoon, Charles IX (de koning), briljant vertolkt door een onberekenbare Jean-Hugues Anglade, in de rol van zijn leven. De regie en cinematografie zijn super, evenals de kostuums, net niet bekroond met een Oscar, het ziet er allemaal indrukwekkend uit. De film is een beetje lang misschien, maar dat past wel bij het genre.

Bloederig, meeslepend drama, met een hoofdletter D. Subliem.

Arjen Dijkstra

Waardering: 5

Bioscooprelease: 15 juni 1995