Laila’s Birthday – Eid milad Laila (2008)

Regie: Rashid Masharawi | 72 minuten | drama, komedie | Acteurs: Mohammed Bakri, Areen Omari, Nour Zoubi, Ahmad Ismael, Walid Abed Elssalam, Khaled Al Masou, Maxim Mansour, Rawan Ao’de, Ali Taleb Slimane, Mahmoud El Cheikh, Ibrahim Rajob, Valantina Abu Aq’ssah, Ismael Habbash, Mourad Qura’an, Saleh Bakri, Karma Zoubi, Khaled Horani, Marwan Awadd, Mahmoud Awadd, Badran Bedarin, Ihab Abed Elssalam, Hossine Nakhla, Ahmad Abu Sal’Oum, Najah Abu El Heija, Fadi El Ghoul, Shadi Joda, Nadia Kan’an, Yahya Barakat, A’sem Zoubi, Housam Abu A’ishe

Abu Laila is een man die door zijn juridische achtergrond bezeten is van de opvatting dat de wet er niet voor niets is, dat mensen zich daaraan dienen te conformeren omdat anders slechts chaos overblijft. Daarmee maakt hij het zichzelf niet gemakkelijk. De omstandigheden voor het handhaven van de wet zijn nauwelijks aanwezig. Corruptie, armoede, cynisme en de absurditeit van het leven van alledag maakt dat mensen zich weinig tot niets aan formele wettelijke voorschriften storen.

Met de film probeert regisseur Rashid Masharawi de verwarring te beschrijven die het leven van de Palestijnen beheerst. Na meer dan een halve eeuw bezetting door Israel, verzet om vrijheid te verkrijgen, onderhandelingen voor vrede en hoop op vooruitgang is de situatie van de leefomstandigheden in feite alleen maar verslechterd. De frustratie die hieruit voortvloeit, het verval van ethische waarden en het onvermogen om hiermee in het dagelijks bestaan mee om te kunnen gaan is op subtiele en fraaie wijze in het verhaal verweven. In een soort roadmovie met licht absurdistische trekjes volgen wij hem op zijn ritten door het door de Israëli’s afgegrendelde gebied. Hij is vroeger in een naburig land rechter geweest en is op uitnodiging teruggekomen. Sindsdien zijn de machtsverhoudingen gewisseld, de ene keer heeft Fatah de macht en de andere keer Hamas. Dergelijke machtswisselingen hebben op persoonlijk niveau grote gevolgen. Aan wie worden baantjes en functies nu vergeven? Abu Laila ondervindt dit aan den lijve, wat in het verhaal schertsend maar ook schrijnend wordt weergegeven.

Voortdurend krijgt hij passagiers in zijn taxi die sterk contrasteren met zijn eigen opvattingen. Tegelijkertijd blijft hij – ondanks zijn formele juridische opvattingen – een warm mens van vlees en bloed, waardoor de film een zeer sympathiek karakter heeft. Het verhaal toont ons slechts de gebeurtenissen van één dag, maar het hele scala van het leven komt overtuigend naar voren. Hoe moet hij zich in de chaos die alom heerst weten te handhaven? Door in het verhaal de verjaardag van zijn dochtertje te verwerken en de opdracht die Abu Laila zich zelf heeft gegeven haar aan het einde van de dag een passend cadeau te geven, blijft de menselijke maat overeind en is een harmonieus evenwicht aanwezig tussen de politieke boodschap van het verhaal en de problematiek van de bewoners van deze gebieden. Vooral de acteerprestatie van Mohammed Bakri als Abu Laila is overtuigend. Hierbij houdt de afwisselend subtiele en zwarte humor het verhaal verteerbaar, waardoor de film voor een breed publiek interessant is, maar waarschijnlijk vooral in het arthouse circuit zijn weg zal vinden.

Het camerawerk is prima, tijdens de ritten worden fraaie landschappen getoond, maar even indringend de checkpoints en de dagelijkse strijd om het naakte bestaan.  Het verhaal van de film is op zich een relatief klein maar heeft een grote boodschap over een immense problematiek: de hoofdpersoon weet echter volledig de menselijke maat te houden en is als personage sterk overtuigend. ‘Klein, maar fijn’ is het oordeel over deze overtuigende en realistische film die een politieke boodschap combineert met een menselijk verhaal.

Rob Veerman

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 9 april 2009