Le Havre (2011)

Regie: Aki Kaurismäki | 103 minuten | drama, komedie | Acteurs: André Wilms, Kati Outinen, Jean-Pierre Darroussin, Blondin Miguel, Elina Salo, Evelyne Didi, Quoc Dung Nguyen, Laïka, François Monnié, Roberto Piazza, Pierre Étaix, Jean-Pierre Léaud, Myriam ‘Mimie’ Piazza

Marcel (André Wilms) is een voormalige artiest uit Parijs die nu als schoenpoetser ‘actief’ is in de kustplaats Le Havre. Hij leeft daar met zijn vrouw Arletty (Kati Outinen) en hun hondje Laika. Zijn vroegere dromen van een schrijversbestaan zijn vervlogen. Zijn rustige leventje in de driehoek van veelvuldig cafébezoek, eten bij zijn vrouw en het dagelijkse wandelingetje met zijn hond bevalt hem uitstekend, ook al zijn zijn inkomsten gering. Dan komt een jonge, aan arrestatie door de politie ontsnapte, Afrikaanse vluchteling op zijn pad. Dat zal zijn leven ingrijpend wijzigen…

Marcel is arm maar staat op in een strijd tegen menselijke onverschilligheid. Hij besluit zonder enige twijfel de jonge vluchteling te helpen en verbergt deze later in zijn huis. Als zijn vrouw Arletty onverwacht ernstig ziek blijkt te zijn, moet zij enige weken naar het ziekenhuis. Marcels zorgen nemen toe, zijn leven ligt plotseling volledig overhoop.

De politie ligt in de havenstad voortdurend op de loer en wordt geïnformeerd door een boze buurman die voor verklikker speelt. Dan komt een humoristisch kat-en-muis-spel op gang, waarbij de buren, die elkaar eerst totaal niet pruimden, elkaar nu helpen tegen de autoriteiten en de politie, vertegenwoordigd door een alom aanwezige speurneus, inspecteur Monet (Jean-Pierre Darrousin). Deze speelt een fraaie rol, gemangeld tussen plichtsbesef en menselijke betrokkenheid.

Regisseur Kaurismäki heeft een fraaie mengeling geconstrueerd van hedendaagse onderwerpen als dakloosheid, vluchtelingenproblematiek en profiteurs die uit die problematiek weer een slaatje slaan. Dit wordt ondersteund met journaalbeelden van echte vluchtelingenkampen en hun ontruimingen in het hedendaagse Frankrijk. Ook gedrag van politici (voor en achter de schermen) en het optreden van de overheidsdienaren die zeggen ‘slechts de wet uit te voeren’ zijn op humorvolle – maar tegelijk venijnig confronterende wijze – in de gebeurtenissen verwerkt.

De film heeft een weldadig rustige en sublieme cameravoering. De tinten zijn sfeervol en warm. ‘Le Havre’ is een magnifieke, ingetogen, licht absurdistische komedie met de soms kenmerkende donkere kantjes van een semirealistisch sprookje. De nadruk ligt minder op uitbundige hilarische grappen waarbij je bulderend van je stoel valt. Wel kent de film veel subtiel gedoseerde tongue in cheek humor, zowel in woord als gebaar. De dialogen zijn droogkomisch met scherpte en kennen soms een venijnige ondertoon als maatschappelijke ontwikkelingen worden bekritiseerd. De beeldtaal is subliem, visuele grappen vereisen weinig woorden. Een absurdistisch pareltje.

Rob Veerman

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 2 februari 2012
DVD- en blu-ray-release: 7 juni 2012 (eveneens in de DVD-box ‘The World of Aki Kaurismäki’)
DVD-release: 7 december 2017 (DVD-box The Essential 5 – Aki Kaurismäki)