Lech Majewski – The World According to Bruegel (2011)

Regie: Dagmara Drzazga | 45 minuten | documentaire

De film ‘The Mill and the Cross’ is een vertelling over één van Bruegels bekendste werken De Kruisdraging (1564), waarmee Majewski als het ware in het doek is geklommen om de betekenis van binnenuit aan de kijker over te brengen. De film doet denken aan een kunstprogramma voor televisie waarin een schilderwerk wordt behandeld en de camera in extreem close-up over het doek glijdt, van tafereel naar tafereel, begeleid door de toelichtende stem van een kunsthistoricus. Majewski is dan nog een stap verder gegaan en heeft de geschilderde figuren vervangen door acteurs, de achtergrond gedigitaliseerd en op een echt landschap geplaatst zodat de acteurs erin kunnen rondlopen. Het resultaat van Majewski’s inspanningen is een visueel zeer indrukwekkende film waarin de kijker zich in het kunstwerk van Bruegel waant.

Zoals gezegd heeft de film zelf wel iets weg van een kunstprogramma, ook in die zin dat het vrij informatief is in de spaarzame momenten dat er gesproken wordt, met als resultaat dat we met weinig vragen achterblijven. Gelukkig maar, want deze ‘The Making of The Mill and the Cross’ gunt ons in 45 minuten een kijk achter de schermen, stipt alles nog eens aan, maar gaat zelden de diepte in. ‘Lech Majewski – The World According to Bruegel’ volgt een geijkt pad: van de ontstaansgeschiedenis van het idee voor de film naar een toelichting op het onderwerp. Vervolgens mogen een aantal crewleden en acteurs reflecteren op hun regisseur die er streng doch rechtvaardig en uiteraard uiterst getalenteerd vanaf komt.

Verder worden opvallende scènes eruit gelicht, zoals die van de indrukwekkende molen hoog boven op een onmogelijke plek op de top van een rots. De rots zelf is van binnen hol en vormt de woning van de molenaar met een angstaanjagende trap die langs de rotswand steil omhoog loopt. Helaas wordt in de making of niet verteld hoe dit visuele huzarenstukje in elkaar is gezet.

Het is dus jammer dat de techniek – of de “elektronische alchemie”, zoals Majewski het zelf noemt – waar deze film het sterk van moet hebben, maar schaars wordt behandeld in deze making of. Zo zien we Majewski bijvoorbeeld achter een PC zitten en wordt er verteld dat het landschap is samengesteld uit landschapselementen van verschillende landen en dat de wolken afkomstig zijn uit Nieuw-Zeeland. Dit soort details hadden er meer in mogen zitten, maar in plaats daarvan mogen tenslotte de hoofdrolspelers nog een duit in het zakje doen. Bijvoorbeeld Rutger Hauer, die in Europa gelukkig meer op waarde wordt geschat dan in Hollywood, is duidelijk in zijn sas dat hij met Majewski kan werken. “Blessed” wel te verstaan en hij meent het echt, ondanks dat veren in het achterwerk steken van de regisseur behoort tot het standaardrecept van een making of.
‘Lech Majewski – The World According to Bruegel’ is met dit alles uiteindelijk meer een aardige promotionele film dan een echte waardevolle aanvulling voor de DVD editie.

Alberto Ciaccio

‘Lech Majewski – The World According to Bruegel’ verschijnt dinsdag 13 november 2012 op DVD en blu-ray (als extra op ‘The Mill and the Cross’).