Les cowboys (2015)

Regie: Thomas Bidegain | 105 minuten | drama | Acteurs: François Damiens, Finnegan Oldfield, Antonia Campbell-Hughes, Agathe Dronne, John C. Reilly, Dani Sanchez-Lopez, Ellora Torchia

Oktober 1994. Europa leeft in vrede met de rest van de wereld. Het is een tijd van onbekommerde vreugde en ontspanning. Voor Alain (François Damiens) en zijn gezin is dat niet anders. Als liefhebbers van de Amerikaanse country & western zijn ze vaste bezoekers van de bijbehorende festivals die her en der in Frankrijk worden gehouden. Zo ook op die mooie herfstdag in oktober. Het gezin danst er vrolijk en gelukkig op los. Alain zingt op het podium zelfs een onvervalste crooner om de liefde aan zijn dochter Kelly te tonen.

Maar dan, uit het niets, verdwijnt diezelfde dochter. Haar ouders hebben geen idee waar ze gebleven kan zijn. Zelfs haar beste vriendinnen weten van niks. Alhoewel, ze schijnt een vriendje te hebben. Een Arabisch vriendje om precies te zijn. Alain laat het er niet bij zitten en doet verwoede pogingen om zijn dochter terug te vinden. Het wordt een zoektocht die uiteindelijk decennia in beslag zal nemen en het voorheen gelukkige gezin voor altijd zal ontwrichten.

Ondanks het vredige aangezicht, schuilen er in die openingssequentie eveneens de eerste, voorzichtige tekenen van de polarisatie die Europa in de daaropvolgende jaren in de houtgreep zal gaan nemen. De keuze voor de pro-Amerikaanse subcultuur is daarmee een bewuste. De tweesplitsing tussen dit archetypische Westen en het dan nog onschuldig gewaande Oosten wordt subiet op scherp gezet. Het indringende en explosieve acteerwerk van Damiens maakt de verdeeldheid nog verder zichtbaar. Zijn ongeloof en onmacht over het verlies wordt met verve uitgedragen.

De keerzijde daarvan is dat ‘Les cowboys’, ondanks dat het verhaal effectief wordt voortgestuwd, evenwel schromelijk ongenuanceerd en zwart-wit overkomt. De verdwijning van Kelly moet volgens haar vader wel een ontvoering zijn. De anti-Islamsentimenten krijgen al snel de overhand. Alle buitenlanders zijn medeplichtig. Zijn eigen houding blijft onveranderlijk stug. Als cowboy in een echte western blijft hij, met enkele grote tijdsprongen, ten strijde trekken tegen het kwaad. Zoon Kid (Finnegan Oldfield), die inmiddels niet meer anders weet, wordt lijdzaam de waanzin in meegetrokken.

Op dat punt lijkt regisseur Thomas Bidegain (die zijn sporen verdiende als vaste co-scenarist van Jacques Audiard) zich te beseffen dat juist het verhaal van die zoon vele malen interessanter is. Gevangen tussen de slachtofferpositie van een verloren leven en de immer voortgaande zoektocht naar Kelly is zijn verhaal een stuk minder eendimensionaal. Met een bruuske en schematische kunstgreep wordt papa terzijde gezet en neemt de getroebleerde Kid de hoofdrol van ‘Les cowboys’ over.

Het vinden van zijn zus blijft nog steeds een primair levensdoel, maar net zo belangrijk is de zoektocht naar zichzelf. De jongen die niet mocht zijn. In een tijd van verdergaande polarisatie –de aanslagen van Al Qaida spelen een rol op de achtergrond – is zijn gezichtspunt meer gericht op toenadering dan op verwijdering. Met effect. Na al die verstreken jaren, lukt het hem lichtelijk wijzer te worden over het lot van zijn zus. Belangrijker nog, het lukt hem om de waarheid in zichzelf te vinden. Dat besef, een raadgeving bijna, is het sterkste punt van ‘Les cowboys’.

Wouter Los

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 26 november 2015
VOD-release: 30 maart 2016
DVD-release: 30 maart 2016