The Little Mermaid-De kleine zeemeermin (1989)

Regie: Ron Clements, John Musker | 83 minuten | animatie, komedie, familie, romantiek, fantasie, musical | Originele stemmencast: Rene Auberjonois, Christopher Daniel Barnes, Jodi Benson, Pat Carroll, Paddi Edwards, Buddy Hackett, Jason Marin, Kenneth Mars, Edie McClurg, Will Ryan, Ben Wright, Samuel E. Wright, Charles Adler, Jack Angel, Hamilton Camp, Nancy Cartwright, Jim Cummings, J.D. Daniels, Jennifer Darling, Micheline Dax, Gail Farrell, Ed Gilbert, Gerrit Graham, Mark Hamill, Anne Lockhart, Mickie McGowan, Rod McKuen, Malachi Pearson, Kimmy Robertson, Lee Tockar, Caroline Vasicek, Robert Weil, Matthew Balaban, Tim Curry, Frank Welker | Nederlandse stemmencast: Huub Broos, Nelly Frijda, Arnold Gelderman, Diedrik Gelderman, Freddy Gumbs, John Kraaykamp, Alfred Lagarde, Trudy Libosan, Ton Lutz, Egbert Stoelinga, Laura Vlasblom

De jaren tachtig waren niet bepaald succesvol voor Walt Disney Pictures. ‘The Fox and the Hound’ (‘Frank en Frey’, 1981), ‘The Black Cauldron’ (‘Taran en de Toverketel’, 1985), ‘The Great Mouse Detective’ (‘De Speurneuzen’, 1986) en ‘Oliver and Company’ (‘Oliver & Co’, 1987) hadden wel hun charmes, maar brachten niet zo veel in het laatje als hun voorgangers. Het roer moest om en dat gebeurde met ‘The Little Mermaid’ (‘De kleine zeemeermin’) uit 1989, de film die de aanzet was tot de ‘Disney Renaissance’. Het succes van deze op het klassieke sprookje van Hans Christian Andersen gebaseerde film blies de studio nieuw leven in. Wellicht had dat te maken met het feit dat Disney er voor het eerst in dertig jaar weer voor had gekozen een sprookje als basis te nemen (de laatste was ‘Cinderella’ uit 1959). Overigens was de studio al vijftig jaar eerder, ten tijden van de eerste avondvullende Disneyfilm ‘Snow White and the Seven Dwarfs’ uit 1937, van plan geweest om het verhaal van Andersen te verfilmen, maar werd de productie door omstandigheden steeds uitgesteld.

De hoofdrol in ‘The Little Mermaid’ is voor Ariël, een mooie jonge zeemeermin. Ze is de jongste dochter van Triton, de koning van de zee. De koppige en avontuurlijke Ariël is gefascineerd door de mensenwereld en samen met haar vissenvriendje Botje gaat ze geregeld op onderzoek uit, geheel tegen de zin van haar vader, die mensen als gevaarlijke wezens ziet. Koning Triton stuurt zijn hofmuzikant, de krab Sebastiaan, er daarom op uit om zijn dochter in de gaten te houden. Tijdens een van haar avonturen ziet Ariël aan boord van een schip de knappe prins Eric, en de zeemeermin wordt op slag verliefd op hem. Wanneer het schip in een storm belandt en vergaat, redt ze Eric en brengt ze hem veilig aan land. Hij wil naderhand weten wie hem gered heeft, maar herinnert zich alleen haar prachtige stem. Triton is uiteraard woedend als hij ontdekt dat Ariël verliefd is geworden op een mens. Verdrietig en kwaad gaat ze naar de zeeheks Ursula, met de vraag om haar benen te geven zodat ze naar Eric toe kan. Ursula stemt daarmee in, maar wel onder vervelende voorwaarden: om benen te krijgen, moet ze namelijk haar stem inleveren…

‘The Little Mermaid’ was de laatste Disney-film die nog geheel, in duizend kleuren, met de hand werd ingekleurd en dat vakwerk straalt ervan af. Het is bovendien de eerste film waarin de kenmerkende Broadway-liedjes een prominente rol spelen en de muziek van componist Alan Menken is dan ook een enorme troef. Songs als ‘Part of Your World’ (‘Dat is mijn wens’), ‘Kiss the Girl’ (‘Kus haar dan’) en vooral het Caribisch klinkende ‘Under the sea’ (‘Diep in de zee’) staan nog altijd als een huis en geven deze kleurrijke film extra glans. Zowel de Nederlands- als Engelstalige stemmencasts zijn op dreef. Stralend middelpunt is de prinses zelf, die de eerste is in een lange rij neo-klassieke Disney-heldinnen: jonge maar doelgerichte vrouwen die zichzelf proberen te bewijzen en daarbij hulp krijgen van enkele koddige sidekicks. Hier is met name de plichtsgetrouwe maar ietwat onhandige krab Sebastiaan degene die voor een vette glimlach zorgt. Met ‘The Little Mermaid’ keerde Disney terug aan de top van de filmwereld en dat is niet voor niets. Deze sprankelende, kleurrijke en swingende animatiefilm is heerlijk entertainment voor het hele gezin!

Patricia Smagge

Waardering: 4.5

Bioscooprelease: 21 december 1990
VOD-release: 25 september 2013
DVD- en blu-ray-release: 25 september 2013