Mao’s Last Dancer (2009)

Regie: Bruce Beresford | 117 minuten | drama | Acteurs: Bruce Greenwood, Kyle MacLachlan, Joan Chen, Chi Cao, Amanda Schull, Shuangbao Wang, Chengwu Guo, Wen Bin Huang, Aden Young, Madeleine Eastoe, Camilla Vergotis, Penne Hackforth-Jones, Jack Thompson, Christopher Kirby, Suzie Steen, Sam Anderson, Robin Choi, Elia Da Costa, Laurence Fuller, Tony Hall, Steven Heathcote, Ferdinand Hoang, Brenda Kuciemba, Yang Li, Ian Meadows, Chloe Traicos, Andrew Fritz

‘Mao’s Last Dancer’ is gebaseerd op de memoires van Li Cunxin en werd geregisseerd Bruce Beresford, die met ‘Driving Miss Daisy’ de nodige Oscars won. Omdat de film is gebaseerd op ware gebeurtenissen zou hij wel eens meer impact op de kijker kunnen hebben, onwaarschijnlijke gebeurtenissen lijken toch niet zo onmogelijk te zijn en de film laat je dromen van een glorieuze toekomst. Toch zien we genoeg films die juist door het waargebeurde compleet falen. De vraag is natuurlijk tot welk kamp ‘Mao’s Last Dancer’ behoort.

Het is het verhaal van de jongen Li Cunxin (Chi Cao) die opgroeide in een klein dorpje in de Shangdong provincie, in China. Als zoon van een arme familie heeft hij niet veel uitzicht op een kansrijke toekomst. Dit verandert wanneer hij op zijn school door scouts wordt uitverkoren om opgeleid te worden tot balletdanser in de prestigieuze balletschool van Beijing. Het is een balletacademie die niet bekendstaat om zijn zachtzinnigheid maar om de vele fysieke trainingen en de ideologische communistische visie. Wanneer Li Cunxin door Ben Stevenson (Bruce Greenwood) wordt uitverkozen om met permissie van Communistische regime naar Amerika te reizen is een cultuurschok niet te vermijden. Na de nodige hilarische ontwikkelingen gaat Li het Amerikaanse leven waarderen en wordt hij ook nog eens verliefd op Elizabeth (Amanda Schull). Het onontkoombare moment breekt echter sneller aan dan Li verwachtte, hij zal terug moeten naar China…

‘Mao’s Last Dancer’ laat op een subtiele maar indringende wijze de gevolgen van de Culturele Revolutie zien. Zo zijn binnen de balletacademie niet alle docenten het over de keuze van balletvorm eens. De propagandistische vorm wordt geprefereerd maar heeft volgens docent Chan weinig met ballet te maken, met als gevolg dat hij wordt opgepakt vanwege zijn contrarevolutionaire visie. Li Cunxin heeft echter veel te danken aan deze docent, Chan leerde hem de schoonheid van het Russische ballet, het elegante hiervan. De opleiding van Li is daarentegen niet gruwelijk weergegeven, een sterke keuze van de regisseur. Het mag namelijk duidelijk zijn hoe zwaar de opleiding is maar een meer dan wonderschone pas-de-deux geeft in één klap de mooie momenten van ballet weer, de ultieme romantiek die niet gebonden is aan locatie of ideologie.

Laat het dan maar meteen duidelijk zijn, Bruce Beresford levert een met ‘Mao’s Last Dancer’ een prachtige film af, met name door het fantastische camerawerk. Vooral de balletscènes, van Don Quichotte tot het Zwanenmeer, worden op een indrukwekkende manier in beeld gebracht en roepen meer dan eens kippenvel op. De film, die heen en weer schiet tussen Li’s jeugd en balletopleiding en het heden in Amerika, is ook prima in balans zonder al te grote verrassingen op filmtechnisch vlak.

Chi Cao, een danser van het koninklijk balletgezelschap te Birmingham, speelt de onschuldige en geïndoctrineerde Li met glans. De scènes waarin Li te maken krijgt met de vrijheid van zijn zoals gezegd vaak hilarisch. Wanneer Elizabeth hem vraagt of hij weet wat seks is antwoordt Li met: “natuurlijk, 1,2,3,4,5……” Dit is misschien een makkelijke grap maar hij werkt door het samenspel tussen Li en Elizabeth, en zoals zo vaak zijn simpele dingen vaak beter. Ook de romance tussen Li en Elizabeth is heerlijk om te zien, de prille liefde en tederheid vindt met een noodgang een weg naar je hart.

De politieke controle komt vooral tot uiting wanneer Li wordt vastgehouden in de Chinese ambassade. Li wordt internationaal nieuws maar lijkt langzaam een trauma op te lopen. Zijn nachten worden gekenmerkt door nachtmerries over zijn familie die in China als verraders van het regime worden gezien. Helaas kent de film na de spannende momenten in de Chinese ambassade een iets minder boeiend deel van ongeveer 15 minuten. De aandacht verslapt en het is even niet duidelijk waar de film naar wil. Opvallend, omvat het einde dan weer ijzersterk is. Mooi, gevoelig: het beroert de snaren van je ziel.

‘Mao’s Last Dancer’ is een unieke combinatie van avontuur, politieke controle, liefde en natuurlijk vooral ballet. Het is het verhaal van een jongeman die zichzelf ontdekt en waar het communistische China en het kapitalistische Amerika hem maken tot een unieke danser. Laat je meeslepen met deze prachtige film, geef je over aan het hypnotiserende effect van dans en eindig zelf in de armen van je partner tijdens een pas-de-deux.

Meinte van Egmond

Waardering: 4

Bioscooprelease: 17 juni 2010