Marie-Antoinette (2006)
Regie: Sofia Coppola | 125 minuten | drama, biografie | Acteurs: Kirsten Dunst, Jason Schwartzman, Rip Torn, Judy Davis, Asia Argento, Marianne Faithfull, Aurore Clément, Guillaume Gallienne, Clementine Poidatz, Molly Shannon, Steve Coogan, Jamie Dornan, Shirley Henderson, Jean-Christophe Bouvet, Filippo Bozotti
‘Marie-Antoinette’ is na ‘The Virgin Suicides’ en ‘Lost in Translation’ de derde film van Sofia Coppola. Het scenario voor dit biografische kostuumdrama baseerde ze op het boek ‘Marie Antoinette: The Journey’ van Antonia Fraser, waarin de befaamde koningin wordt neergezet als een menselijk figuur, een jong meisje dat op de verkeerde plaats in de verkeerde tijd is belandt. ‘Marie-Antoinette’ werd opgenomen in het paleis van Versailles en Sofia Coppola mocht zelfs filmen in de befaamde spiegelzaal. Daarmee is het visuele deel van de film zeker uitstekend verzorgd. De liefhebber van mooie kostuumfilms zal hier zeker aan zijn trekken komen. Ook de parken en tuinen van Versailles komen uitgebreid e fraai in beeld.
De film is in feite een kruising tussen een soort komedie en een kostuumfilm met historische invalshoek. Dat heeft gevolgen voor de gehele toon en opbouw van het verhaal en de gebeurtenissen in de film. Sofia Coppola heeft bewust geen echt historische film willen maken en gekozen voor een invalshoek waarbij door de ogen van de 21e eeuw wordt gekeken naar de decadentie van die tijd. Dat maakt het ook wat lastig om de film in een bepaalde stijl in te delen.
Uitgaande van Marie-Antoinette dat als jong meisje vanuit Oostenrijk naar het Franse hof vol intriganten wordt gestuurd, is de manier waarop Kirsten Dunst deze rol invult een goede uitvoering. Zij speelt haar rol van onschuldig blond meisje van adellijke komaf met overgave. Zij kwam als 14-jarige in een hof terecht dat dichtgemetseld was met een vaststaand protocol. Toch komt zij met regelmaat wel erg naïef over. Overigens moet het voor de Europese toeschouwer toch wel enigszins ‘storend’ zijn, dat de film geheel Engelstalig is, op een paar zeldzame Franse woordjes na. Dit leidt tot een ietwat vervreemdende indruk. De keuze voor de muziek is op zich buitengewoon verrassend, die muziek is zeer eigentijds en van een prima rockband. Alhoewel dit aan het begin een verfrissende indruk geeft, wordt het naarmate de film vordert toch steeds meer een soort gimmick.
Op deze film is lang gewacht, de vraag was of Sofia Coppola het grandioze succes van ‘Lost in Translation’ kon evenaren of wellicht overtreffen. Zij is daar met ‘Marie-Antoinette’ niet in geslaagd. De film is weliswaar zeer zorgvuldig opgebouwd en geeft in stijlvolle fotografie de grandeur van het Franse hof weer. Tot zo ver is er weinig mis. Aan de setting van de film heeft het dus niet kunnen liggen, Versailles is schitterend, de kostuums zijn dat ook en het camerawerk is buitengewoon fotogeniek. Toch overtuigt en beklijft de film niet voor de volle 100%. Dit heeft mede te maken met de invalshoek tussen komedie en kostuumfilm op basis van een historisch drama. Naast zeer vermakelijke scènes over de privileges van de hofhouding (wie mag de wijn inschenken en hoe moet het glaasje water worden besteld en teruggegeven) is het toch vooral een mooi vormgegeven kostuumfilm gebleven, vooral te bezien door de ogen van niet-Europeanen.
De rol van haar echtgenoot Lodewijk XVI wordt soms bijna karikaturaal neergezet. Was deze koning zo’n onbekwame man als hier wordt afgeschilderd? Ondanks alle kuiperijen die aan het hof plaatsvinden en die soms tot hilarische ontwikkelingen leiden, kabbelt het hele verhaal een beetje voort, net als het hele dagelijkse leven aan het hof. Jason Schwartzman speelt de rol van deze wat vreemde koning Lodewijk XVI niet echt volledig overtuigend. De koning gaat op jacht, weet de eerste jaren totaal niet hoe zijn echtelijke plichten in te vullen en komt jaren niet tot de ‘daad’. Dat levert op zich zeer amusante scènes op als elke ochtend opnieuw de halve hofhouding in de echtelijke slaapkamer zijn opwachting maakt, de gordijnen van het hemelbed openschuift en de koningin alleen in bed aantreft. Kirsten Dunst speelt Marie-Antoinette goed. Er zit toch iets te weinig diepgang in het verhaal, het blijft in hoofdzaak een mooie plaatjesfilm om naar te kijken. Dat het uiteindelijk slecht met Lodewijk XVI en Marie-Antoinette afloopt als gevolg van de Franse Revolutie is hier niet meer als ‘spoiler’ te betitelen, we kennen de loop van de geschiedenis. Een film die zeker de gang naar de bioscoop waard is, maar die jammer genoeg niet het niveau van ‘Lost in Translation’ haalt.
Rob Veerman
Waardering: 3.5
Bioscooprelease: 8 juni 2006