McLintock! (1963)

Regie: Andrew V. McLaglen | 127 minuten | komedie, western, romantiek | Acteurs: John Wayne, Maureen O’Hara, Patrick Wayne, Stefanie Powers, Jack Kruschen, Chill Wills, Yvonne De Carlo, Jerry Van Dyke, Edgar Buchanan, Bruce Cabot, Perry Lopez, Strother Martin, Gordon Jones, Robert Lowery, Hank Worden, Michael Pate, Edward Faulkner, Mari Blanchard, Leo Gordon, Chuck Roberson, Bob Steele, Aissa Wayne, Big John Hamilton

John Wayne is een van de beroemdste Amerikaanse filmsterren. Dertig jaar na zijn dood spreekt de als Marion Robert Morrison geboren acteur nog steeds tot de verbeelding. De vraag is natuurlijk waarom? Misschien moet het antwoord gezocht worden in de idealen die Wayne uitdroeg in zijn films. Hij speelde altijd de ruwe, stoere “alpha-male”; een macho man die alle stormen met het hoofd omhoog trotseerde. Bovendien was Wayne een vaandeldrager van conservatieve ideeën die hij als fervent Republikein aanhing. Dat hij daardoor niet bij iedereen goed lag, kon hem geen donder schelen. Zijn onverzettelijkheid, ook toen hij zware vorm van longkanker overwon, sprak tot de verbeelding van velen.

‘McLintock’ is een opmerkelijk film uit Wayne’s filmcarrière omdat het hier een komedie betreft; een type film waar je Wayne niet direct in zou verwachten. Toch heeft Wayne wel degelijk enkele films gemaakt met komische tendensen, zoals ‘Without Reservations’ (1946) en ‘Donovan’s Reef’ (1963). In ‘McLintock’ speelt hij een alcoholistische veebaron die allerlei moeilijkheden op zijn bord krijgt als achtereenvolgens zijn vrouw en dochter zijn vrijgezellenbestaan in de war komen schoppen. Deze laatste is de oorzaak van een flink dispuut tussen de veebaron en zijn vrouw. Nadat zij twee jaar geleden uit elkaar gingen is hun dochter het middelpunt geworden van een strijd om haar voogdij. Uiteraard wordt al vrij snel duidelijk dat de veebaron en zijn vrouw nog steeds gevoelens voor elkaar hebben. Deze plotlijn wordt afgewisseld met allerlei vrolijke strapatsen in het dorp. Onder andere een massale knokpartij bij een modderpoel en een grote Onafhankelijkheidsdagviering zijn momenten waarop de film probeert komische elementen naar voren te schuiven. Bovendien zijn de gebruikelijke komische vergissingen, vuistgevechten en dronken valpartijen allen aanwezig om de toeschouwer aan het lachen te maken. Ook Wayne’s afkeer van bepaalde politici en “links-liberale studenten” is duidelijk in deze film terug te vinden.

De combinatie van al deze elementen werkt op zich naar behoren. ‘McLintock’ is een vermakelijke film, zeker voor fans van Wayne en westerns, en is degelijk genoeg om de aandacht vast te houden. Feit is wel dat Wayne geen begenadigd komedieacteur is. Hij mist de timing en het natuurlijk talent om situaties echt grappig te maken. De andere acteurs in hun bijrollen zijn in dit opzicht overigens ook geen openbaring. Bovendien zijn de acteerprestaties van sommigen van hen zeer pover wat het kijkplezier niet bevorderd. En sommige scènes (zoals die waarin Wayne’s dochter en vrouw er met de kolenschop van langs krijgen) zijn ronduit gênant te noemen. Hoewel hij beter is dan sommige van zijn “dertien-in-een-dozijn” westerns, is ‘McLintock’ ver verwijderd van films zoals ‘True Grit’ (1969) of ‘Stagecoach’ (1939) waarmee Wayne meer indruk maakte.

Joost Hoedemaeckers