Mildred Pierce (1945)

Regie: Michael Curtiz | 111 minuten | drama, thriller | Acteurs: Joan Crawford, Jack Carson, Zachary Scott, Eve Arden, Ann Blyth, Bruce Bennett, Lee Patrick, Moroni Olsen, Veda Ann Borg, Jo Ann Marlowe, William Alcorn, Betty Alexander, Ramsay Ames, George Anderson, Robert Arthur, Lynn Baggett, Leah Baird, Dorothy Barrett, Barbara Brown, Wallis Clark, Chester Clute, John Compton, David Cota, Manart Kippen, Perk Lazelle, Butterfly McQueen, Garry Owen

In het klassieke Hollywood had je nog échte diva’s. Felle tantes als Katherine Hepburn en Bette Davis die hun eigen boontjes prima wisten te doppen en die menige studiobaas flinke angst konden inboezemen met hun keiharde en uiterst zakelijke instelling. Ook Joan Crawford behoorde tot dat rijtje. Ze was vooral bekend vanwege haar eeuwige rivaliteit met Davis; een onderlinge vete die door regisseur Robert Aldrich op meesterlijke wijze op het witte doek werd gebracht met de cultklassieker ‘Whatever Happened to Baby Jane?’ (1962). En of ze het nou leuk vond of niet, Crawford had veel gemeen met haar nemesis. Net als Davis kende ook haar carrière een bloeiende periode in de jaren dertig, waarna de successen heel wat minder werden. In 1943 liep Crawfords contract bij MGM af en na een reeks geflopte films werd de inmiddels 38-jarige Crawford geen nieuw contract mee aangeboden. Bij Warner Brothers kreeg ze een nieuwe kans, maar het zou nog twee jaar duren voor ze opnieuw successen zou boeken.

‘Mildred Pierce’ (1945) is de klassieke, uit flashbacks opgebouwde film die de carrière van Joan Crawford opnieuw in de verf zette. De film begint als een typische film noir met een viertal pistoolschoten die weerklinken in het duister. Slachtoffer is Monte Beragon (Zachary Scott), de tweede echtgenoot van Mildred Pierce (Joan Crawford). Wanneer het lijk ontdekt wordt moeten zij en de andere hoofdrolspelers in deze moord mee naar het politiebureau, alwaar Mildred haar verhaal vertelt. Haar eerste echtgenoot Bert (Bruce Bennett) raakt zijn baan kwijt en de ruzies over geld die daarmee gepaard gaan hebben een echtscheiding tot gevolg. Mildred moet gaan werken voor haar geld, tot afgrijzen van haar aan verwende, grootheidswaanzin lijdende oudste dochter Veda (Ann Blyth). Om haar twee dochters te kunnen blijven onderhouden, gaat Mildred aan de slag als serveerster. Ze werkt zich in een mum van tijd op tot eigenaresse van een succesvolle restaurantketen, die ze met dank aan onroerendgoedmagnaat Wally Fay (Jack Carson) en erfgenaam en nieuwe echtgenoot Monte Beragon heeft weten op te zetten. Maar dochter Veda en ook levensgenieter Monte blijken meer van Mildred te eisen dan ze aankan…

Het was niet gemakkelijk voor de studio van Warner Brothers om ‘Mildred Pierce’ van de grond te krijgen. De zeker voor die tijd behoorlijk perverse gelijknamige roman van James M. Cain – ook bekend van ‘Double Indemnity’ (1944) en ‘The Postman Always Rings Twice’ (1946) – leek op het oog niet te verfilmen, maar producent Jerry Wald zette toch door. Maar liefst acht verschillende scenario’s werden afgewezen voordat regisseur Michael Curtiz (‘Casablanca’, 1942) aan de slag kon. Het was Ranald McDougalls (‘Stage Fright’, 1950) script die uiteindelijk de goedkeuring van de hoge bazen wist te winnen. ‘Mildred Pierce’ is tegelijk een echte vrouwenfilm, een kolkende soap en een sublieme film noir die de vloer aanveegt met de destijds heersende idealen van moederlijke toewijding en affectie. Mildred is bewonderenswaardig omdat ze keihard werkt en zichzelf wegcijfert. Ze is intelligent, ambitieus en gedreven, eigenschappen die in Amerika hoog staan aangeschreven. Maar wanneer ze zich losmaakt van haar fatsoenlijke maar weinig succesvolle echtgenoot Bert en de brutale Veda verkiest boven haar veel lievere jongste dochter Kay (ze zet zich zelfs zonder problemen over de trieste dood van dit kind heen), beseft de kijker dat Mildred geestelijk niet helemaal gezond meer is.

Het melodrama wordt zeer overtuigend gebracht. Zelfs wie niet van de harde Crawford houdt moet wel onder de indruk zijn van haar intense vertolking van de tragische Mildred. Ze won er terecht haar enige Oscar voor en de rol is bepalend geweest voor haar verdere carrière. Ann Blyth – destijds pas zeventien jaar – is sensationeel als de piepjonge hooghartige femme fatale. Ook zij werd genomineerd voor een Oscar, evenals Eve Arden die de show steelt als Ida, de met bijtende oneliners strooiende vertrouwelinge van Mildred. Michael Curtiz was een regisseur die films van alle genres een persoonlijk stempel meegaf. Hier gebruikt hij zijn acteurs op meesterlijke wijze. Naast de heerlijk sarcastische Arden zijn er voortreffelijke bijrollen van de aalgladde Zachary Scott en wolf in schaapskleren Jack Carson. Ook de technische aspecten zijn van hoog niveau. Cameraman Ernest Haller, die voor ‘Gone with the Wind’ een Oscar had gewonnen, zorgde voor fraaie contrasten tussen zonnige buitenwijken en duistere, nachtmerrieachtige scènes, terwijl de legendarische componist Max Steiner op zijn beurt die beelden voorzag van prachtige muziek.

‘Mildred Pierce’ is hét hoogtepunt uit het veelomvattende oeuvre van Joan Crawford, een van de grootste diva’s uit de geschiedenis van Hollywood. Saillant detail is dat de rol van Mildred eerst werd aangeboden aan haar aartsrivale Bette Davis, die niet toehapte. Crawford zal haar er eeuwig dankbaar voor zijn, al zou ze dat niet gauw toegeven. ‘Mildred Pierce’ is drama met een hoofdletter D, gecombineerd met de basiselementen van de ultieme film noir. Een film waarin de vrouwen eens de boventoon voeren en de mannen maar zwakke figuren zijn. Het script van de film zit uitstekend in elkaar en vormt samen met het sterke acteerwerk de grootste kracht van ‘Mildred Pierce’, die in totaal maar liefst zes Oscarnominaties in de wacht sleepte. Een aanrader voor iedereen die houdt van klassiek drama of een onvervalste film noir. Joan Crawford in topvorm!

Patricia Smagge

Waardering: 4.5