Miss Julie (1999)

Regie: Mike Figgis | 103 minuten | drama, romantiek | Acteurs: Saffron Burrows, Peter Mullan, Kennedy, Maria Doyle, Tam Dean Burn, Heathcote Williams, Eileen Walsh, Sue Maund, Joanna Page, Andrea Ollson

‘Miss Julie’ is een speelfilm die is gebaseerd op een toneelstuk. Fans van arthouse films moeten de prent niet zomaar negeren, want ondanks enkele minpuntjes is de film zeer genietbaar.

Miss Julie (Saffron Burrows) verleidt bediende Jean (Mullan) die verloofd is met een kokkin (Maria Doyle Kennedy). Langzaamaan neemt deze affaire vreemde vormen aan.

Het verhaal is in een paar zinnetjes samen te vatten. Toch betekent het compacte vertelsel niet dat de film ‘simpel’ is. ‘Miss Julie’ is een vrij zware drama-film, waarin verschillende emoties elkaar in razendsnel tempo afwisselen.
De film draait om een tot mislukken gedoemde affaire, die zijn tol begint te eisen aan de man en vrouw. Wanhoop, woede, lust en walging: een draaikolk van gevoelens wordt op de kijker afgevuurd. De prent draait om een gecompliceerde driehoeksverhouding.

De spil van ‘Miss Julie’ draait om het titelpersonage, gespeeld door Saffron Burrows, en haar bediende, Peter Mullan. De twee hebben zich vol overgave in een passionele relatie gestort. De fundamenten van hun avontuurtje zijn vanaf het begin af aan uiterst wankel. De vrouw behoort tot de aristocratie, terwijl de man tot het laagste van het laagste in de Victoriaanse beschaving behoort. Maar op emotioneel vlak zijn de twee aan elkaar gewaagd. Dat levert explosieve, verbale krachtmetingen op die op het scherpst van de snede worden geacteerd.

Met Peter Mullan heeft regisseur Figgis een begaafd acteur weten te strikken. Mullan heeft naam gemaakt in kleine, intieme (sociaal kritische) dramafilms, waarin hij met zijn naturelle spel wist op te vallen. Het meer theatrale karakter van ‘Miss Julie’ is andere koek, maar Mulan slaat zich er goed doorheen. De acteur speelt zijn gevoelige rol op een ingetogen manier. Een minpuntje is dat Mullan ‘gezegend’ is met een zwaar accent, dat voor buitenstaanders erg slecht verstaanbaar kan zijn. Het is niet altijd even duidelijk te verstaan wat de beste man zegt.

Actrice Saffron Burrows is een aangename verrassing. Deze nog zeer onbekende actrice is in ons land voornamelijk bekend van haar rol in de actiefilm ‘Deep Blue Sea’. Met haar rol in Figgis’ film kan Burrows pas echt laten zien wat ze kan. De beeldschone actrice blijkt begiftigd te zijn met een flinke dosis acteertalent. De intensiteit waarmee zij een breed scala van emoties portretteert is indrukwekkend. ‘Miss Julie’ is van origine een toneelstuk en de enorme lappen tekst bevestigen dat duidelijk. Het is bewonderenswaardig hoe Burrows zich staande weet te houden tussen al het verbale geweld. De lange, complexe tekststructuren waarmee haar personage bedeeld is, zijn niet de gemakkelijkste. Maar Burrows weet haar monologen op een geloofwaardige manier te brengen. Het derde personage, de vrouw van Mullan, heeft slechts een klein aandeel in het verhaal. Maria Doyle speelt haar rol prima.

‘Miss Julie’ is geen gemakkelijke film. Voor spanning en sensatie moet je de film niet kijken. Ook het statige, toneelachtige acteerwerk zal niet iedereen bekoren. Daarnaast is Figgis’ te ver doorgeslagen tijdens het monteren. Sommige passages uit de film, lijken nogal abrupt te eindigen, waardoor de film niet soepel loopt. Maar ware volhouders zullen genieten van een indringend, intrigerend psychologisch machtsspel tussen twee mensen die noodgedwongen tot elkaar veroordeeld zijn.

Frank v.d. Ven

Waardering: 4

Bioscooprelease: 20 juli 2000