Mother I Love You-Mammu, es tevi mīlu (2013)

Regie: Janis Nords | 83 minuten | drama | Acteurs: Kristofers Konovalovs, Vita Varpina, Matiss Livcans, Indra Brike, Haralds Barzdins

Raimond (Kristofers Konovalovs), een twaalfjarige jongen uit de Letse hoofdstad Riga, lijkt het allemaal goed voor elkaar te hebben. Hij is een sympathieke jongen die niet echt opvalt. Hij leeft samen met zijn alleenstaande moeder (Vita Varpina), wat ook niet bepaald uniek is in een grote stad als Riga. Zijn moeder draait overuren in een kliniek om rond te komen en om haar zoon te geven wat hij wil. Ze wonen in een leuk appartement en behalve een vader heeft Raimond eigenlijk alles wat zijn hartje begeert. En een vaderfiguur mag dan ontbreken, echt missen doet hij hem niet. En toch zit er iets niet goed tussen hem en zijn moeder. De afwezigheid van zijn moeder, die zo vaak avond- en nachtdiensten moet werken, zit een goede onderlinge relatie in de weg. En Raimond weet ook niet met de vrijheid om te gaan die hem dat oplevert. Bovendien zijn ze allebei niet eerlijk tegen elkaar: Raimond liegt over zijn gedrag op school en zijn moeder blijkt hele andere redenen te hebben om ’s avonds niet thuis te komen. Typisch gevalletje ‘de appel valt niet ver van de boom’ dus, waarbij het feit dat zijn moeder oneerlijkheid min of meer goedpraat, Raimond steeds verder in de problemen brengt.

‘Mother, I Love You’ (2013) was de Letse inzending voor de Oscar voor beste buitenlandse film van 2013. En hoewel de prent van regisseur Janis Nords niet tot de genomineerden behoorde, kreeg ‘Mother, I Love You’ van alle kanten lof toebedeeld. Op diverse filmfestivals viel het relaas van de jonge Raimond namelijk wél in de prijzen. De film beschrijft de moeilijke weg die moeder en zoon moeten bewandelen wanneer ze hun relatie en vertrouwensband weer op moeten bouwen. De ene leugen die verteld wordt, moet worden goedgepraat met een andere leugen, waardoor je in een web van leugens terechtkomt waar je maar moeilijk uit kunt komen. Raimond werkt zichzelf met zijn leugens in de nesten en zie dan maar eens schoon schip te maken. Omdat het een sympathiek ventje is, hoop je als publiek dat hij de vicieuze cirkel weet te doorbreken en de juiste keuzes maakt in zijn leven. Je snapt ook waar zijn gedrag vandaan komt; als moeders immers de boel bij elkaar liegt, dan ‘zal het wel normaal zijn’. Maar je hoopt zo dat hij uiteindelijk het rechte pad weer weet te vinden. Aan de andere kant is er de moeder, met wie we ook te doen hebben. Want haar bedoelingen zijn altijd goed. Voor het ouderschap krijg je geen opleiding; veel mensen rommelen maar wat aan en hopen dat het dan vanzelf wel goed komt. Moeders zijn ook maar mensen.

Juist dat je dit medeleven voelt voor beide kampen, is de grote kracht van ‘Mother, I Love You’. Regisseur en scenarioschrijver Janis Nords voelt intens mededogen met zowel Raimond als zijn moeder en weet dit overtuigend over te brengen op zijn publiek. Daardoor is dit een prachtig, integer, realistisch en genuanceerd portret geworden dat met gemak uitsteekt boven andere ‘coming-of-age’-verhalen omdat het veel dieper gaat dan veel van zijn genregenoten. Mede dankzij prachtig acteerwerk van zowel de jonge Konovalovs als van zijn filmmoeder Varpina is dit een film die je nog lang bij zal blijven. Officieel is deze film voor de jeugd vanaf tien jaar, al zal het voor de allerjongste tieners wellicht nog wat te zware kost zijn. Voor oudere pubers en volwassenen is dit een rijke filmervaring.

Patricia Smagge