Muzikanten voor het leven (2007)
Regie: Bob Entrop | 104 minuten | documentaire
In ‘Muzikanten voor het leven’ zie je rasartiesten aan het werk. Bob Entrop volgde een drietal bands afkomstig uit de Sinti/Romawereld op hun tours. Zigeuners hebben een eigen taal en muziek. Nu ze niet meer kunnen rondtrekken is dat hun belangrijkste culturele uiting. In bijna elke Sinti/Roma familie spelen de mannen viool, piano, accordeon of gitaar en zingen de vrouwen. Ook Paulus Schäfer heeft een eigen band waarmee hij optreedt, de Paulus Schäfer Gipsy Band. Noten lezen kunnen ze niet maar dat is ook niet nodig. Sinti doen de meeste dingen op hun gevoel. Goed luisteren en het nadoen. De goeroe is Django Reinhardt. Paulus verduidelijkt: “Django is de satelliet en wij zijn de schotels. De ene schotel heeft een betere ontvangst dan de andere.” Paulus en zijn mannen hebben een prima ontvangst. De meeste nummers schrijft Paulus zelf, hij schrijft ‘eigen fantasaties’.
Ook Roger Moreno, een Sinto uit Zwitserland schrijft zijn eigen muziek. Hij is zelfs bezig met een Auschwitz Requiem. Maar na een bezoek aan het concentratiekamp waar veel van zijn familie is vergast, kan hij er niet meer mee verder. In de film viert hij zijn vijftigste verjaardag en het feit dat hij al 35 jaar beroepsmuzikant is. Hij praat over zijn gemiste kansen. Maar een Sinti kun je niet vragen afstand te doen van zijn (weinige) rechten zoals bijvoorbeeld die van de songteksten. En zijn nummers mochten ook niet aangepast worden zodat ze beter zouden verkopen. Dan maar niet beroemd.
Bij de derde band, de Basily Gipsy Band, zien we een zestal mannen op weg naar Praag om daar te spelen. Ooit hadden ze ook de kans in New York op te treden. Alles was geregeld en veel concerten geboekt. Op het allerlaatste zegden ze alles af. Ze durfden niet zo lang het vliegtuig in en wilden ook niet zoveel dagen van huis zijn. In Praag spelen gaat goed. Op de hotelkamer schrijft de leider op een kladblaadje de volgorde van de te spelen nummers. Twee andere mannen krijgen er de slappe lach van. Het briefje wordt verscheurd. “We zien wel in welke volgorde we de nummers spelen, dat doen we eigenlijk altijd. Het komt wel goed.” Mooi volk en een mooie film met nog mooiere muziek.
Miranda van der Hoek