Nausicaä of the Valley of the Wind – Kaze no tani no Naushika (1984)

Regie: Hayao Miyazaki | 116 minuten | drama, animatie, fantasie, science fiction | Originele stemmencast: Sumi Shimamoto, Mahito Tsujimura, Hisako Kyôda, Gorô Naya, Ichirô Nagai, Kôhei Miyauchi, Jôji Yanami, Minoru Yada, Rihoko Yoshida, Masako Sugaya, Takako Sasuga, Chika Sakamoto, Tarako, Yôji Matsuda, Mîna Tominaga

Films van Miyazaki (studio Ghibli) kijken heerlijk weg. De fantasierijke niet-westerse verhalen zijn echter heel anders dan de westerse moralistische sprookjes. Geen echte bad guys of good guys, maar over het algemeen een grijs middengebied waarbij de kijker vrij wordt gelaten een kant te kiezen. Zo ook in ‘Kaze not tani no Naushika’ (Engelse titel: ‘Nausicaä of the Valley of the Wind’). Een post-apocalyptisch sprookje geschikt voor jong en oud.

In deze science fiction anime is de aarde bijna vernietigd en leven er immens grote insecten (de bekendste zijn de Ohnu) in een omgeving waar je zonder masker dood gaat aan giftige gassen en pollen. Naushika, of Nausicaä, is prinses van de Valley of the Wind en houdt zich vooral bezig met haar grote liefde: de natuur. Het is haar droom om weer ‘gewoon’ te kunnen leven tussen de bloemen en planten, die even betoverend als dodend is. Ze gebruikt haar gave – het kunnen communiceren met de dieren – en haar voorliefde voor alles wat levend en natuurlijk is om een oorlog te voorkomen en om te zorgen dat mens en natuur weer één worden. Maar de prins van het naburige land denkt daar heel anders over: hij gebruikt technologie en een eeuwenoude krijger om de natuur onder de duim te houden, en riskeert daarmee ieders leven. Aan Naushika de taak om hem te stoppen en om vrede te laten zegevieren.

Het verhaal klinkt wellicht een beetje als ‘Princess Mononoke’ – de anime waarmee Miyazaki het meest bekend is geworden – en ‘Naushika’ kan in die zin wel worden gezien als een voorloper in die richting, maar dan minder spiritueel en meer science fiction.

De animaties zijn, zoals altijd, schitterend. Misschien niet zo mooi als Miyazaki’s laatste meesterwerken, maar zeker gezien het feit dat het in 1984 gemaakt is ziet het er prachtig uit – vergelijkbaar met ‘Castle in the Sky’ uit ongeveer dezelfde periode.

Doordat er meerdere lagen in de film zitten is de film geschikt voor kijkers van elke leeftijd. Het verhaal is zo complex als je zelf wilt maken, en omdat er veel uit te halen valt – en omdat de animaties telkens weer net zo betoverend zijn – zal ‘Naushika’ nooit vervelen.

Tessa Obbens