Neighbouring Sounds – O som ao redor (2012)

Regie: Kleber Mendonça Filho | 124 minuten | drama, thriller | Acteurs: Irma Brown, Sebastião Formiga, Gustavo Jahn, Maeve Jinkings, Irandhir Santos, W.J. Solha, Lula Terra

‘Neighbouring Sounds’ biedt een kijkje in het alledaagse leven van de bewoners van de Braziliaanse stad Recife. Nog steeds leven de mensen daar in angst en bedreiging van criminaliteit, maar daar komt verandering in als een privaat beveiligingsbedrijf zich aanbiedt aan de bewoners. De mannen bewaken de straat, en de mensen moeten daar aanvankelijk even aan wennen. De verhoudingen tussen mensen veranderen en het wordt veiliger. Maar sommige verhoudingen lijken nooit anders te kunnen worden: de rijken hebben namelijk nog steeds bedienden, de huishoudsters hebben weliswaar hun eigen kamertje, maar krijgen toch geen toegang tot alle bezittingen. Er hangt een gespannen sfeer onder de mensen, die zich uit in grotere en kleinere daden van geweld. Ondertussen worstelt een moeder met heel andere problemen: de hond van de buren blaft namelijk onophoudelijk, ook ’s nachts. Alles wordt uit de kast getrokken om het beest stil te krijgen en de nachtrust te herwinnen.

‘Neighbouring Sounds’ is met net iets langer dan twee uur een tamelijk lange film. Er is weinig dialoog en eigenlijk ook weinig actie. Het maakt de film moeilijk, maar niet minder mooi. De beelden zijn zeer weids, de mensen worden letterlijk omgeven door de architectuur, die hoog om hen heen torent. De muziek onder de film is ook al vaak afwezig, maar als het aanwezig is, is het zeer opvallend en met zorg aan de film toegevoegd. Industriële klanken gemengd met natuurlijke klanken vormen vaak dreigende tonen die doorzingen maar plots stoppen. Het is een soort muzikale herrie, de geluiden van de omgeving (de buren) in een aangenaam jasje.

Niet de eerste film, maar ‘Neighbouring Sounds’ is wel de eerste lange fictiefilm van regisseur Kleber Mendonça Filho, die op het IFFR van 2007 nog een retrospectief kreeg in hun programma. Zijn eerdere korte films zijn veelal bekroond. Zijn geboortestad is Recife, waar dit verhaal zich afspeelt. De inspiratie voor dit verhaal kwam dan ook uit eigen ervaringen, en het voelt daardoor zeer realistisch en ongeforceerd aan.

Dit is een bijzondere film voor de doorgewinterde filmkijker, die niet terugdeinst voor een lange film met weinig woorden en nog minder actie. De beelden zijn zeer belonend voor de volhardende kijker, en de rust van de film is aanstekelijk. ‘Neighbouring Sounds’ snijdt maatschappelijke issues aan op een nonchalante manier, en is op die manier een verrassend portret van hedendaagse leven in Brazilië.

Mirte Brethouwer

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 27 september 2012
DVD-release: 19 maart 2013