Never Say Never Again (1983)
Regie: Irvin Kershner | 133 minuten | actie, avontuur, thriller | Acteurs: Sean Connery, Klaus Maria Brandauer, Max von Sydow, Barbara Carrera, Kim Basinger, Bernie Casey, Alec McCowen, Edward Fox, Pamela Salem, Rowan Atkinson, Valerie Leon, Milos Kirek, Pat Roach, Anthony Sharp, Prunella Gee, Gavan O’Herlihy, Ronald Pickup, Robert Rietty, Guido Adorni, Vincent Marzello, Christopher Reich, Billy J. Mitchell, Manning Redwood, Anthony Van Laast, Saskia Cohen Tanugi, Sylvia Marriott
‘Never Say Never Again’ is een onofficiële James Bond film. Schrijver en executive producer Kevin McClory was eigenaar van de rechten van dit verhaal van Ian Fleming, dat eerder verfilmd werd, ook met Sean Connery, als ‘Thunderball’. Deze film uit 1965 was de vierde James Bond film en mag – ondanks de iets te lange speelduur – toch zeker tot de beste Bond films uit het Connery tijdperk gerekend worden. De uitspraak van de rechter in de rechtzaak was dat McClory de namen SPECTRE en Blofeld mocht gebruiken, hetgeen dus ook de reden is dat deze aartsvijanden van Bond na deze nooit meer gezien werden. McClory huurde Sean Connery in om nog één keer de rol te spelen die hem zoveel succes en bekendheid bracht. De titel ‘Never Say Never Again’ heeft dan ook niets met het verhaal te maken, maar des te meer met Connery’s uitspraak na het filmen van ‘Diamonds Are Forever’. Irvin Kershner van ‘The Empire Strikes Back’ werd aangetrokken als regisseur.
Uiteraard zijn er verschillen tussen ‘Never Say Never Again’ en ‘Thunderball’. Wat direct opvalt is de afwezigheid van de openingssequence, de muziek van John Barry en de “juiste” acteurs voor de rollen van Q, M en Moneypenny. Voor de fans van Connery als Bond in tegenstelling tot Roger Moore is er echter genoeg te genieten. Connery brengt 007 weer terug naar de basis, met zijn gentlemanlike manieren, de geamuseerde blik in zijn ogen en zijn charme die geen vrouw onberoerd laat. Ook al is hij 53 op het moment dat de film uitkomt, en dat is te zien, hij weet zich nog steeds staande te houden in gevechten die met de blote hand uitgevoerd worden. Roger Moore was overigens al 55 toen ‘Octopussy’ uitkwam, ook in 1983. Twee jaar later maakte hij nog ‘A View to a Kill’, dus argumenten tegen Connery als Bond in de jaren tachtig omdat hij te oud zou zijn, houden geen steek.
Naast Connery steelt vooral Klaus Maria Brandauer de show. Zijn Maximillian Largo is innemend maar zeer gevaarlijk, en dit maakt hem een aannemelijke schurk. Gelukkig is hij geen karikaturale vijand, maar een mens van vlees en bloed. Barbara Carreras speelt de maniakale moordenares (hoewel ze weinig mensen daadwerkelijk omlegt in de film). Ze ziet er prachtig uitziet, in af en toe zeer bizarre – zelfs lachwekkende – uitdossingen, maar helaas is haar rol wel erg cliché. Dat is haar echter niet te verwijten, eerder het zwakke script, want ze overtuigt wel. Haar reactie als ze van Largo nog een kans krijgt om Bond naar de andere wereld te helpen: ze huppelt de trap af, schudt haar donkere haren los en murmelt van plezier. Een sexy en verleidelijke, maar zeer gevaarlijke dame. Eén van de actrices die een grote naam heeft opgebouwd en die één van haar eerste grote rollen speelde is Kim Basinger. Haar vertolking van Domino Petachi krijgt een krappe voldoende, het is duidelijk dat ze nog aan het begin van haar carrière staat. Haar spel is onevenwichtig, hoewel ze wel de juiste uitstraling heeft. In bepaalde scènes mist ze nét dat beetje emotie in haar gezichtsuitdrukking om geloofwaardig over te komen. Wat verder interessant is, is dat in ‘Never Say Never Again’ Rowan Atkinson voor het eerst te zien is. De manier waarop hij zijn personage vertolkt is later karakteristiek voor hem geworden.
Er zitten behoorlijk wat onnodige en langdradige scènes in, zoals de scène waarin James laat zien welke heerlijkheden hij in de gezondheidskliniek heeft binnengesmokkeld, de vechtscène in diezelfde gezondheidskliniek met de bijna onverwoestbare en onbekend blijvende man, de scène waarin Bond tegen Largo een videogame speelt die heerlijk uit de tijd is – en daarom misschien wel weer het aanzien waard, zij het te langdradig… Duurde in ‘Thunderball’ de onderwaterscènes te lang, in ‘NSNA’ zit één spannende onderwaterscène als 007 achtervolgd wordt door een stel haaien. Één van de laatste scènes onder water, waarin Largo het loodje legt, is een teleurstelling, een anti-climax. Maar, de humor is wel érg leuk en deze film heeft weer een aantal klassieke oneliners voortgebracht (“Yes, but my Martini is still dry.”). Ook de truuk die Bond uithaalt met de portier om in het casino binnen te komen én te blijven is erg humoristisch.
Al met al is het onterecht dat deze Bond een stiefkindje van de serie is. Als de film een Albert Broccoli verpakking had gekregen, was het een prima cadeautje geweest.
Monica Meijer