Nightwatch – Nattevagten (1994)

Regie: Ole Bornedal | 107 minuten | horror, thriller | Acteurs: Nikolaj Coster-Waldau, Sofie Gråbøl, Kim Bodnia, Lotte Andersen, Ulf Pilgaard, Rikke Louise Andersson, Stig Hoffmeyer, Gyrd Løfquist, Niels Anders Thorn, Leif Adolfsson, Henrik Fiig, Jesper Hyldegaard, Ulrich Thomsen, Christian Friis, Peter Rygaard

‘Nightwatch’ is een ijzersterke thriller over rechtenstudent Martin (Nikolaj Coster-Waldau) die in een mortuarium een bijbaantje als nachtportier neemt. Wanneer Martin dingen gaat waarnemen die er eigenlijk niet behoren te zijn, gaan werkelijkheid en fantasie al snel door elkaar heen lopen. Dit alles komt tot een climax wanneer hij beschuldigd wordt van de mishandeling van een lijk. De Amerikaanse remake uit 1997 – ook van Bornedal overigens, waarvoor Steven Soderbergh het scenario hier en daar aanpaste, is bekender dan het Deense origineel, maar mist daarentegen wel de finesse van deze versie uit 1994.

Vanaf de eerste scène die zich in het mortuarium afspeelt, de ontmoeting tussen Martin en de voormalige nachtportier, ontstaat een zeer onheilspellende sfeer die ook niet meer verdwijnt. De stilte die je als kijker ervaart, in de nachtelijke uren van het mortuarium, doet het hart enige malen overslaan omdat je niet wat je met een dergelijke stilte zou aanmoeten, zo ook Martin. Hij probeert te studeren, muziek te luisteren om zo zijn tijd vol te krijgen tot hij zijn volgende ronde moet maken, maar in feite verdwijnt de stilte nooit, wat hij ook probeert. De ongemakkelijkheid waarmee Martin de periodes in het mortuarium door komt maakt de film tot een intense belevenis.

Buiten de scènes waar we Martin in de rol van nachtportier zien, gaat het vooral om de weddenschap die hij met zijn vriend Jens (Kim Bodnia) heeft. Zij geven elkaar opdrachten waarbij de eerste die een opdracht weigert uit te voeren de verliezer is en met zijn vriendin zal moeten trouwen. De opdrachten vormen eerst de humoristische kant van deze film maar worden al snel grimmiger. Juist deze scènes zorgen voor een erg sinistere sfeer, mede hierdoor komen de gebeurtenissen met de vermoorde hoertjes in een nieuw daglicht te staan en hangt er immense wolk van suspense boven de film.

De acteerprestaties van de gehele cast zijn uitzonderlijk goed, de verschillende rollen worden op overtuigende wijze geïnterpreteerd. Zo krijgt Jens het voor elkaar dat hij meteen je afkeer wekt, er klopt iets niet met die jongen en hoewel er moeilijk een vinger op te leggen valt wekt hij binnen luttele minuten je achterdocht. Hieruit blijkt wel dat hij zich zijn rol geheel eigen heeft gemaakt. Ook behoort de interactie tussen Martin en zijn vriendin Kalinka tot een zeer hoog niveau. Hun samenspel komt nooit gemaakt over en sleurt je alleen maar verder mee in het verhaal.

Het eerste deel is verreweg het meest beklemmende en daarmee ook het sterkste, het tweede deel van de film is nog steeds zeer goed maar er verdwijnt nu toch iets van het mysterie en lijkt het bijna in een alledaagse thriller uit te monden. Toch is het knap dat de film de gehele duur weet te boeien. De verrassende plotwendingen en de intense emoties en confrontaties die zich tussen de hoofdpersonen afspelen zijn hier verantwoordelijk voor. Op deze manier blijft het een zeer onderhoudende film die in een oogwenk voorbij lijkt te zijn.

‘Nightwatch’ is een uitstekende film, die zowel door het acteerwerk als de intense en ongemakkelijke sfeer naar grote hoogten wordt gestuwd. De thriller is alleen niet aan te raden wanneer je een baantje als nachtportier overweegt…

Meinte van Egmond

Waardering: 4

Bioscooprelease: 23 februari 1995