Nous ne vieillirons pas ensemble (1972)

Regie: Maurice Pialat | 105 minuten | drama | Acteurs: Marlène Jobert, Jean Yanne, Christine Fabréga, Patricia Pierangeli, Jacques Galland, Maurice Risch, Harry-Max, Muse Dalbray, Macha Méril   

We zullen nooit samen oud worden. Dat is niet alleen de titel van de film maar ook meteen de omschrijving van de relatie tussen Jean en Catherine. Al zeven jaar hebben zij een affaire, terwijl ze weten dat er geen toekomst in zit. Ze zullen nooit samen kunnen zijn en samen oud worden, maar toch houden ze van elkaar. Er is iets tussen deze twee waardoor ze niet met én niet zonder elkaar kunnen. Dit, wellicht herkenbare gegeven, is de basis van de film ‘Nous ne vieillirons pas ensemble’.

Dat er sprake moet zijn van grootse liefde is duidelijk. Toch is er hiervan in het begin niet veel te merken. De zinloze ruzies volgen elkaar in hoog tempo op. Jean heeft een bepaalde macht over Catherine, hij is immers de man die al getrouwd is, en hij is de reden dat ze niet samen een toekomst kunnen opbouwen. Hij bepaalt of het goed gaat tussen hen, of ze ruzie maken of juist gelukkig zijn en of het aan of uit is tussen hen. Catherine laat dit alles gewoon over zich heen komen. Ze lijkt weinig emotie te tonen en laat alles rustig gebeuren. Ze laat zich uitschelden en wegsturen, ze pikt alles van hem en wacht rustig af tot hij weer bij haar terugkomt, want ze weet dat hij altijd weer terugkomt. Totdat Catherine er op een gegeven moment zelf genoeg van heeft. Ze gaat er vandoor en besluit te gaan trouwen. Dat betekent niet alleen het definitieve einde van de relatie, maar ook de ommekeer in de machtsstrijd tussen Catherine en Jean. Vanaf dat moment blijkt dat Jean niet geschikt is voor de ondergeschikte rol, hij kan het niet aan en is totaal reddeloos zonder zijn minnares. Hij schakelt zelfs zijn vrouw in om hem te helpen met het verwerken van zijn liefdesverdriet.

Het mooie aan deze film is het onbegrip en tegelijkertijd het begrip voor deze relatie. Je snapt niet waarom Catherine zolang bij Jean blijft terwijl hij haar alleen maar verdriet doet. Tegelijkertijd snap je heel goed dat het zwaar is om een onmogelijke liefde te hebben en leef je met haar mee. Deze strijd en de frustratie en wanhoop die bij zo’n relatie horen worden prachtig neergezet door Jean Yanne en Marlène Jobert. Deze kleine film heeft verder weinig nodig behalve een goede regisseur en een goed script en ook daar beschikt deze film over. De dialogen zijn prachtig, vooral de gesprekken tussen Jean en Catherine in de auto, als hij haar voor de zoveelste keer probeert te dumpen door haar mentaal volledig de grond in te boren, terwijl zij de uitdrukking op haar gezicht heeft dat het haar niets doet, omdat ze al weet dat hij weer terugkomt. Ook de wanhoop van Jean als hij ineens beseft dat hij nu werkelijk gedumpt is en dat de rollen nu omgedraaid zijn, is schitterend neergezet door de veelgeprezen acteur, die voor deze rol ook beloond werd met de prijs voor beste acteur tijdens het filmfestival in Cannes.

Het vreemde aan de film is dat iedereen het blijkbaar normaal vindt dat Jean, naast zijn huwelijk nog een andere relatie heeft. Hij spreekt stiekem met haar af in de weekenden en de vakanties, maar iedereen weet er wel van. Hij gaat gewoon mee naar de ouders en oma van Catherine en hij neemt haar overal mee naartoe. Ze gedragen zich alsof ze een echte relatie hebben. Ook de vrouw van Jean weet van deze affaire, en hoewel uiteindelijk wel blijkt dat ze hier echt niet blij mee is, accepteert ze het wel. Het feit dat iedereen van deze affaire weet en het accepteert, maakt de film net iets minder bijzonder. Zou het niet mooier zijn als de film echt alleen om deze twee mensen draait en dat de vrouw van Jean ook helemaal niet in beeld is? De film draait eigenlijk maar om twee personen, en de rest zou zo weggelaten kunnen worden, het voegt weinig toe, afgezien van een verbaasde reactie over de loyaliteit van de vrouw van Jean. En bovendien zijn de acteurs sterk genoeg om de hele film echt met z’n tweeën te kunnen dragen.

Verwacht geen groots spektakel, maar geniet van een kleine, intieme film en laat je meeslepen in de heftige relatie met veel ups en downs tussen de twee minnaars.

Eveliene Sanders