O’ Horten (2007)

Regie: Bent Hamer | 90 minuten | drama, komedie | Acteurs: Baard Owe, Espen Skjønberg, Ghita Nørby, Henny Moan, Bjørn Floberg, Kai Remlow, Per Jansen, Bjarte Hjelmeland, Tone Stern Bergersen, Peter Bredal, Einar Breian, Dag Brekke, Bård Brinchmann, Andreas Cappelen, Kjell Ove Carlsen, Øyvind Dahle, Øyvind Dvergsdal, Gard B. Eidsvold, Nils Gaup, Anton Lohne Hamer, Peder Anders Lohne Hamer, Jørn Hansen, Elin Hamnes Holm, Trond Hultgren, Lina Jagels, Bjørn Jenseg, Kari Loland, Nils Petter Mørland, Kjell Arvid Odden, Tor Øines, Lars Øyno, Claus Plapp, Lasse Ramstad, Morten Rudå, Anette Sagen, Paal Schøyen, Kristine Rui Slettebakken, Thorolv Stangnes, Elisabeth Stavenes, Fredrik Steen, Ronald Stiansen, Karl Sundby, Trond-Viggo Torgersen, Terje Alsvik Walløe, Lena Wermelin

Noorse regisseur/scenarioschrijver Bent Hamer verwende ons al eerder met ‘Kitchen Stories’ en zijn voorlaatste film, de verfilming van Charles Bukowski’s novelle ‘Factotum’. Het idee voor ‘O’ Horten’ komt weer van de getalenteerde filmmaker zelf. De O staat voor Odd, de voornaam van de 67-jarige treinmachinist, die zijn naderend pensioen met gepaste tegenzin tegemoet ziet. Dat hij ook nog wordt gehuldigd, hij krijgt een foeilelijk zilveren beeldje van een stoomlocomotief, wordt hij ook niet blijer van, liever begeeft O’ Horten zich in de schaduw van zijn luidruchtigere collega’s. Bescheiden als hij is, houdt hij zich zelfs afzijdig als zij een heuse treinenquiz doen, met geluidsfragmenten. Hilarisch!

O’ Horten woont alleen, een parkiet zijn enige gezelschap. Op de avond voor zijn laatste treinrit gebeurt er iets onverwachts: het is het startsein voor een reeks bijzondere ontmoetingen en gebeurtenissen. De treinmachinist, die net als vele andere mensen die in een sleur terecht zijn gekomen, maar daar eigenlijk geen problemen mee hebben, omdat de vastomlijnde dagindeling als een spoorboekje juist veiligheid en zekerheid biedt, moet zijn grip op zijn leven loslaten als hij tegen wil en dank in een stroomversnelling terechtkomt.  Dat snelle valt overigens nog wel mee, al moet het voor de sympathieke O’ Horten zo aanvoelen.

Hamer neemt ruim de tijd om de omgeving en omstandigheden waarin zijn hoofdrolspeler verzeild raakt aan het publiek te tonen. Daardoor komt de film soms wat traag over, maar dan is er weer een absurde gebeurtenis die de kijker verrast. De kok in het restaurant waar O’ Horten graag iets nuttigt, wordt door een paar politieagenten gearresteerd; hij wordt verdacht van illegale handel terwijl hij alleen maar een kennis zoekt op het vliegveld; plotselinge ijzel zorgt voor surrealistische, zeer amusante scènes…

Het zijn grappige anecdotes die de film een typisch Scandinavisch smaakje geven.  De score die de voortreffelijke cinematografie van John Christian Rosenlund begeleidt is uitstekend verzorgd door John Erik Kaada. De beelden van de door het besneeuwde landschap voortrazende trein zijn weergaloos. Het niveau van de eerste prachtige scènes, waarin de kijker door O’ Hortens ogen kan kijken wanneer hij zijn beroep uitoefent, wordt continu vastgehouden.

Het acteerwerk is voortreffelijk; met Bård Owe die in de titelrol bijna in elke scène te zien is, aan de top: hij doet vergeten dat je naar een film zit te kijken.  Punt van kritiek is dat het allemaal een beetje vrijblijvend is: veel van de zaken die O’ Horten overkomen, lijken hem niet te raken. Maar dat is slechts een illusie: het draagt allemaal bij aan een zorgvuldige opbouw naar een hoopvol eind, dat geen echt, maar wel een bevredigend, eind is. Hamer is er in geslaagd een fijne, warme en heerlijk subtiel humoristische film af te leveren, die voor liefhebbers van Scandinavische tragikomedies niet te missen is.

Monica Meijer

Waardering: 4

Bioscooprelease: 19 februari 2009