Ober (2006)

Regie: Alex van Warmerdam | 97 minuten | komedie | Acteurs: Alex van Warmerdam, Thekla Reuten, Arian Schlüter, Jaap Spijkers, Pierre Bokma, Fedja van Huêt, Kees Prins

‘Ober’ is een komedie in een bijzonder aparte stijl die weer heel anders is qua opzet dan de vorige films van Van Warmerdam. Zaten in zijn film ‘Grimm’ bijvoorbeeld bijna geen dialogen, ‘Ober’ zit boordevol humor en soms uiterst geestige en spitsvondige dialogen. Het verhaal ontwikkelt zich volkomen onvoorspelbaar, hetgeen een sterk punt is bij deze komedie. ‘Ober’ is vooral een verhaal over een gewone kleine man die vooral een beetje gelukkig wil zijn in zijn gewone kleine mensenbestaan. Edgar, de hoofdpersoon in de film, is ober in een matig lopend restaurant “”Het Westen”” met een groot aquarium. Zijn werkt schenkt hem weinig voldoening. Als hij door lastige klanten tot het uiterste wordt getergd en geen weerwoord heeft gaat hij verhaal halen bij Herman, de man die zijn leven schrijft in de vorm van een scenario voor een film. Hij stormt het appartement binnen van de schrijver en zijn vrouw Suzie, die zich nadrukkelijk met het werk van Herman bemoeit.

Knap gevonden is de wijze waarop Edgar zich verhoudt tot zijn schepper, de schrijver. Voortdurend lopen de scenarioschrijver en Edgar elkaar voor de voeten. Deze gimmick komt steeds terug in de film en dit geldt ook voor de andere personages in het verhaal. Toch gaat deze gimmick geen moment vervelen. Edgar vindt dat de scenarioschrijver zijn leven wel heel erg onprettig voor hem invult en eist voortdurend veranderingen in zijn bestaan. De scenarioschrijver geeft hier aan toe. Maar om hem dwars te zitten schrijft hij dan weer nieuwe verwikkelingen in Edgar’s levensverhaal. Die zijn soms nog onaangenamer voor Edgar of stellen hem voor nieuwe verrassingen.  Bijzondere vondst hierbij is dat de vrouw van de scenarioschrijver voortdurend zelf in het verhaal wijzigingen gaat aanbrengen tegen de zin van de scenarioschrijver in. Dezelfde scènes spelen zich dan opnieuw af, maar dan vanuit een geheel andere invalshoek in de verhaallijn. Dit is een knappe vondst die voortdurend voor verrassende ontwikkelingen zorgt en tegelijk voor strijd tussen Herman en Suzie. Dit geeft een aardig doorkijkje in hoe een verhaal zich anders kan ontwikkelen als het scenario wordt gewijzigd (en dat wordt het continu).

Toch zit er tegelijkertijd ook een wat droevige ondertoon in het verhaal, Edgar is een beetje de wat zielige figuur die geen grip op zijn leven heeft en ook niet voldoende kan krijgen. Door zijn herhaaldelijk binnenvallen bij Herman beïnvloedt Edgar ook ingrijpend het leven van de scenarioschrijver, omdat hij voortdurend met nieuwe verlangens over zijn eigen leven bij hem komt. Dit heeft ook zijn uitwerking op de relatie tussen Herman en zijn vrouw. Zij verschillen sterk van mening over hoe dit scenario er uit zou moeten zien en krijgen hooglopende ruzie. Edgar’s leven wijzigt steeds, er worden telkens nieuwe paden ingeslagen. Never a dull moment.

Alhoewel in het verhaal ook een paar doden vallen en er een paar ridders van de droevige figuur in voorkomen (inclusief een zelfmoord) overheerst de humor in hoge mate. De situaties zijn vaak zeer bizar met een aantal schitterende vondsten.  Sterk acteerwerk, gedegen cameravoering en magnifieke fotografie. De locaties waar het verhaal zich afspeelt zijn uitstekend gekozen. Een uiterst grillige verhaallijn staat borg voor veel verrassende ontwikkelingen. Laat u verrassen en amuseren door deze absurdistische en boordevol met bijzondere humor gevulde film. Grote klasse en een zekere aanrader.

Rob Veerman

Waardering: 4

Bioscooprelease: 28 september 2006