Omagh (2005)
Regie: Pete Travis | 146 minuten | drama | Acteurs: Garard McSorley, Michele Forbes, Brenda Fricker, Stuart Graham, Peter Ballance, Pauline Hutton, Fiona Glascott, Kathy Kiera Clarke, Claire Connor, Gerard Crossan, Ian McElhinney, Sarah Gillbert, Alan Devlin, Frances Quinn, Tara Lynne O’Neill
Eerlijk is eerlijk: heel spannend is ‘Omagh’ niet. Een splinterfractie van de IRA laat in 1998 een bom tot ontploffing komen in een drukke winkelstraat in het Ierse stadje Omagh. Op die dag in augustus komen 29 mensen om het leven. We kennen immers de televisiebeelden en krantenkoppen. En als het al niet van die ellendige dag in Omagh is, dan wel van een andere ravage na een bomaanslag.
Maar ondertussen klopt het hart je in de keel tijdens het eerste kwartier van de film. Heel afstandelijk kijk je de makers van de bom op de vingers tijdens de laatste voorbereidingen. Dit doen zij in alle stilte, als chirurgen die hun veertigste blindedarm van die week verwijderen. Rustig wordt de auto naar de bestemming gereden en melden de daders met een anoniem telefoontje dat er binnen een half uur een bom afgaat.
Wat eigenlijk een droge vertelling van chronologische gebeurtenissen is, weet eigenlijk de spanning groots op te bouwen. De politie zet het verkeerde gedeelte van de straat af (al dan niet bewust geënsceneerd door een verkeerde tip) en je ziet mensen langs de bewuste rode auto lopen. Oh, toch niet dat verliefde stelletje? Niet die moeder met drie kinderen? Niet de oude dames die hun boodschappen aan het doen zijn? Maar er bestaat natuurlijk geen goed moment voor die bom om af te gaan.
Eigenlijk weet je al wie getroffen word. Want Aiden Gallagher volg je net iets langer. Net als zijn vader Michael. Als zijn 21-jarige zoon bij de aanslag om het leven komt, weet hij zijn verdriet en het gemis geen plaats te vinden. De nabestaanden krijgen van de autoriteiten maar geen antwoord op hun vragen. En of de daders vervolgd gaan worden, is al helemaal niet zeker. Want het vredesproces in Noord-Ierland mag onder geen beding in gevaar worden gebracht.
Het is het standaardverhaal: het leven na een groot verlies, de verschillende manieren om er mee om te gaan. De een wil antwoorden, de ander wil in stilte rouwen. Michael en zijn vrouw Patsy gaan daar verschillend mee om. Scriptschrijvers Paul Greengrass en Guy Hibbert kiezen voor dezelfde benadering van Michael: de film gaat over de feitelijkheden, de misstappen van de politie en veiligheidsdiensten. En niet om de verscheurde harten van de nabestaanden, het gevoel van machteloosheid en het zoeken van een (nieuwe) bestemming in het leven. Michael komt niet tot nieuwe inzichten. De kijker evenmin. Het is niet meer dan een aardig kijkje achter de schermen van politiek gekonkel, stille afspraken tussen Sein Fein en Tony Blair en de hoop op vrede in Ierland.
Eline Lubberts