Oranges and Sunshine (2010)

Regie: Jim Loach | 100 minuten | drama | Acteurs: Emily Watson, Hugo Weaving, David Wenham, Aisling Loftus, Tara Morice, Lorraine Ashbourne, Clayton Watson, Richard Dillane, Geoff Morrell, Russell Dykstra, Ruth Rickman, Stuart Wolfenden, Kate Box, Greg Stone, Neil Pigot, Molly Windsor

Als een moeder haar kind afstaat voor adoptie, dan wil ze zeker weten dat het goed terecht komt. Tot 1970 was dat in Groot-Brittannië lang niet altijd het geval. Terwijl de overheid moeders liet geloven dat er een liefdevol gezin was gevonden voor hun kroost, werden in totaal zo’n 130.000 kinderen in het geheim verscheept naar Australische kindertehuizen. Voor aanvang van de reis kregen de kinderen te horen dat hun ouders waren overleden en dat hen Down Under een mooie toekomst wachtte (“sinaasappels en zonneschijn”). In de praktijk groeiden veel van hen onder erbarmelijke omstandigheden op. In de kindertehuizen werden de kinderen onbetaald tewerkgesteld, verwaarloosd of seksueel misbruikt. Sociaal werkster Margaret Humphreys (Emily Watson) komt de zaak in 1986 op het spoor als een Australische cliënte haar om hulp vraagt bij het achterhalen van haar biologische moeder. Margaret vertrekt naar Australië om de onderste steen boven te krijgen en zoveel mogelijk zogenaamde child migrants te herenigen met hun familie in de UK. De Britse regering neemt haar dat niet in dank af.

‘Oranges and Sunshine’ is een meeslepend drama over een zwarte bladzijde in de Britse geschiedenis. Het is bijna niet te geloven dat kinderen onder het mom van liefdadigheid werden overgeleverd aan door de staat gesponsorde kinderslavernij. Nog moeilijker te geloven is dat deze praktijken tot 1970 konden doorgaan zonder dat er een haan naar kraaide. Pas in 2010 boden de Britse en Australische regering hun excuses aan voor het leed dat de gedeporteerde kinderen en hun families hebben doorstaan. ‘Oranges and Sunshine’ vertelt het verhaal van moeders en kinderen die ontdekken dat ze jarenlang zijn voorgelogen en volgt Humphreys’ strijd om het onrecht recht te zetten.

David Wenham en Hugo Weaving leveren goed werk als voormalige kindermigranten met grimmig verleden, Emily Watson is zo mogelijk nog beter als sociaal werkster die posttraumatische stress oploopt door de verhalen die ze te horen krijgt. De filmmuziek van Lisa Gerrard zorgt voor een mooie muzikale omlijsting. Een minpuntje is dat de film weinig inzicht geeft in hoe dit allemaal heeft kunnen gebeuren. “Je moet alles binnen de historische context zien”, zegt een hooggeplaatste ambtenaar tegen Humphreys als zij hem met de vroegere wandaden van de Britse regering confronteert. Met andere woorden: zo gingen die dingen vroeger nou eenmaal.

Paula Koopmans

Waardering: 4