Osamu Tezukas Buddha – The Great Departure-Tezuka Osamu no Buddha – Akai sabakuyo utsukushiku (2011)
Regie: Kôzô Morishita | 111 minuten | actie, drama, animatie, oorlog, avontuur, romantiek, biografie, fantasie, geschiedenis | Originele stemmencast: Sayuri Yoshinaga, Masato Sakai, Kiyokazu Kanze, Hidetaka Yoshioka
Een film over Boeddha. Moest dat? Sceptici die een vervelende, belerende reli-film vol symboliek (lees: reclame) voor een godsdienst verwachten, komen bedrogen uit. Gelukkig maar, want iedereen die ook maar een greintje van film houdt kan niet om ‘Osamu Tezuka’s Buddha – The Great Departure’ heen.
De film verhaalt over het leven van Siddhartha, de grondlegger van het Boeddhisme. Deze jonge prins groeit op in een paleis, afgesloten van de buitenwereld. Terwijl de armen moeten vechten voor hun leven en moeten stelen om in hun levensonderhoud te voorzien, ontbreekt het Siddhartha aan niets. Dat vreet aan hem. Ook binnen de paleismuren valt het hem op dat de mens een gevaarlijk wezen is. Vooral het disrespect voor dieren en arme mensen doet de gevoelige prins pijn. Als de prins op vijftienjarige leeftijd getuige is van een oorlog – en zichtbaar aangeslagen is door het zinloze bloedvergieten – is voor hem de maat vol. Er moet meer zijn in het leven, maar wat? De prins ontdoet zich van zijn aardse bezittingen en maakt zich op voor een spirituele ontdekkingstocht.
‘Osamu Tezuka’s Buddha – The Great Departure’ is een rauwe en intense film. Op het eerste gezicht verwacht je een vrolijke, stichtelijke cartoon over Boeddha, maar dat blijkt een illusie. Het begint al in de eerste scène, waar een oude priester door drie dieren gered wordt van de bevriezingsdood. Een beer brengt groente voor de oude man. Een schattig konijntje komt vervolgens aanzetten met een paar twijgjes. Waarom het aaibare diertje dat doet, blijft onduidelijk. Als de oude man vervolgens uitlegt dat het beestje een vuurtje wil maken, kun je een vertederende kreet niet onderdrukken. Als er uiteindelijk een gezellig, knisperend vuurtje in beeld komt waar de beesten en de man omheen zitten heeft de schattigheidsfactor het hoogste punt bereikt. Snoezig! Een seconde later duikt het konijn in het vuur. Seconden lang is het smeulende karkas van het beestje te zien, waarna de oude man het dier opeet. De intro maakt er geen geheim van: deze film is snoeihard en meedogenloos. Er worden serieuze zaken zoals opoffering, zingeving en zelfverwezenlijking aangesneden.
De film laat zich bekijken als een kruising tussen ‘Ben Hur’ en ‘Princess Mononoke’, maar dan bloederiger en nog naargeestiger. De vrolijke kleuren en de Manga-personages doen anders vermoeden, maar dit is geen lichte kost. De anime snijdt problemen als armoede, onmogelijke liefdes en klassenverschillen aan. Daarnaast wordt er ook aandacht besteed aan de zoektocht naar de zin van het leven. Is de mens gedoemd om geboren te worden, te verouderen of ziek te worden en daarna te sterven? Is dat de kern van het menselijk bestaan of is er meer? ‘Osamu Tezuka’s Buddha – The Great Departure’ is een filosofische film. Verwacht geen taaie geschiedenisles, maar een bikkelharde actiefilm. Er wordt veel gevochten, zowel op fysiek als emotioneel vlak. De personages zijn aansprekend en inleefbaar. Het geweld – hoe hard ook – heeft echter altijd een functie en is nooit bedoeld als plat vermaak. De makers laten de gruwelijkheden van oorlogen zien.
‘Osamu Tezuka’s Buddha – The Great Departure’ is een film die je eigenlijk gezien moet hebben. Liefhebbers van actiefilms zullen genieten van de compromisloze veldslagen, terwijl arthousefans het rijke verhaal en de personages zullen waarderen. Deze film heeft alles: drama, romantiek en actie. De animatie ziet er goed uit, al ogen sommige scènes ruw en onafgewerkt. Enkele bewegingen zijn net te houterig. Maar over het algemeen ziet de film er schitterend uit en is duidelijk te zien dat het team de beschikking had over een riant budget. Ook de soundtrack mag er wezen. Krachtig, dramatisch, episch en intens: alles wat je van de muziek van een grote Hollywoodfilm mag verwachten. Al is dit een Japanse productie. Doe jezelf een plezier en ga deze film bekijken. Je verdient het!
Frank v.d. Ven