Passion (1982)

Regie: Jean-Luc Godard | 90 minuten | drama | Acteurs: Jerzy Radziwilowicz, Isabelle Huppert, Hanna Schygulla, Michel Piccoli, László Szabó, Jean-François Stévenin, Patrick Bonnel, Sophie Lucachevski, Barbara Tissier, Magali Campos, Myriem Roussel, Serge Desamanos, Ági Bánfalvi, Ezio Ambrosetti, Manuelle Baltazar, Sarah Beauchesne, Bertrand Theubet, Sarah Cohen-Sali, Catherine Van Cauwenberghe, Sophie Maire, Cornella Mandry, Cathy Marchand, Marie-Annick Abgrall, René Mennotier, Frantisek Mandik, Attila Bokor

Passie voor het vak filmmaken heeft de revolutionaire regisseur Jean-Luc Godard zeker, want ‘Passion’ is niet de eerste film die de Fransman maakte over zijn beroep. Ook in ‘Le mépris’ (‘Contempt’) behandelde hij dit onderwerp. ‘Passion’ gaat net als deze film over een regisseur die naar de pijpen van zijn geldschietende producent moet dansen , maar liever zijn eigen ding doet. In ‘Passion’ staat Poolse filmmaker Jerzy (Jerzy Radziwilowicz) centraal die een film maakt waarbij hij zijn acteurs schilderijen laat uitbeelden uit de Europese kunstgeschiedenis (waaronder De Nachtwacht van Rembrandt en werken van Rubens en Delacroix). Het ontbreken van een verhaal noopt zijn producenten de geldkraan dicht te draaien. Ook slaagt Jerzy er maar niet in de door hem gewenste belichting te krijgen, en maakt hij zich zorgen over de politieke situatie in zijn thuisland Polen. Daarom doodt Jerzy zijn tijd met twee verhoudingen: met de welgestelde en getrouwde Hanna (Hanna Schygulla) en de zojuist door Hanna’s echtgenoot ontslagen Isabelle (Isabelle Huppert). Van passie is ironisch genoeg in beide relaties geen sprake.

Jean-Luc Godard, die ooit eens gezegd heeft dat een film weliswaar een begin, midden en een eind moest hebben, maar niet noodzakelijkerwijze in die volgorde, maakt het zijn publiek niet makkelijk. ‘Passion’ lijkt namelijk ergens halverwege te beginnen en hoewel er op het eerste gezicht geen flashbacks in zitten, is er geen duidelijke chronologische opbouw. Vaak zien we ook mensen praten, maar de dialoog die je hoort is niet die van de mensen op je netvlies. Een aparte gewaarwording. Wel prettig is dat de eigenzinnige cineast zijn kijkers niet bij de hand neemt, maar dat je zelf geacht wordt conclusies te trekken uit het getoonde. Dat je dan met meer vragen blijft zitten dan dat er beantwoord worden is onvermijdelijk.

Jean-Luc Godard had in 1982 de beschikking over twee van Europa’s meest beroemde actrices, Hanna Schygulla en Isabelle Huppert die hij onder hun eigen naam, evenals Michel Piccoli en de rest van de cast, laat meespelen. Beide actrices zetten een goede prestatie neer, maar het is Huppert die vooral schittert. Het is haar personage, de stotterende fabrieksmedewerkster, die de kijker het meest boeit en bindt aan de film.

De shots van de film in de film zijn zonder meer prachtig, met dank aan Godards vaste cameraman in de jaren zestig, Raoul Coutard. Een lange scène in het midden van ‘Passion’ maakt vooral veel indruk.

UIteindelijk is ‘Passion’ geen film die veel mensen zal aanspreken. Daaraan is het trage tempo dat veel van Godards werk kenmerkt, niet eens debet. Het is vooral het ontbreken van een duidelijke narratieve structuur dat de film opbreekt. En daarmee heeft Godard precies gedaan wat zijn misschien wel als alter ego bedoelde Jerzy ook doet. Het zal Godard ook niet veel uit hebben gemaakt wat zijn publiek van zijn film denkt. ‘Passion’ is derhalve bestemd voor filmliefhebbers die veel passie hebben voor Godards producties of die een jonge Huppert graag zien doen waarin ze excelleert…

Monica Meijer