Plan C (2012)

Regie: Max Porcelijn | 95 minuten | thriller, misdaad | Acteurs: Ruben van der Meer, Ton Kas, René van ’t Hof, Kees Hulst, Rifka Lodeizen, Victor Löw, Steef Cuijpers, Leny Breederveld, Horace Cohen

Max Porcelijn, het is een naam als uit een film, of uit een beduimelde whodunnit. Niet voor niets, zo blijkt uit het speelfilmdebuut van deze jonge schrijver-regisseur. ‘Plan C’ overleeft niet alleen de vergelijking met overbekende criminele soortgenoten uit de filmgeschiedenis (‘Fargo’, ‘Lock, Stock and Two Smoking Barrels’) maar voegt er in Nederland een spannend en tragikomisch hoofdstuk aan toe. Het simpele verhaaltje van ‘Plan C’ – rechercheur met gokschulden zwalkt over het verkeerde pad – ontpopt zich in handen van cast en crew tot een gelaagde, goedgebekte vertelling die tot op het eind beklijft.

Ronald Plasmeyer (Ruben van der Meer) is bepaald niet de rechercheur die je nodig hebt, als je slachtoffer bent van een misdaad. De beheerder van een illegaal casino ziet hem dan weer wel graag langskomen: de sukkel krijgt al een bonkend hart als hij tussen zijn kaarten één aas ontwaart. Niet zo gek dat Plasmeyer na een schimmig nachtje chips schuiven ‘effe in een lastig parket’ terechtkomt. Hij is de Chinese woekeraar Hao tienduizend euro verschuldigd, en Hao is er niet de man naar om daar lang op te wachten. Plasmeyer krijgt een week om ‘erger’ te voorkomen. Voor hemzelf, voor zijn zoontje Simon, en voor zijn ex-vrouw. Hij ziet geen andere uitweg dan het bedenken van een lumineus plan: een overval op een illegaal pokertoernooi, waaraan hij zelf zal deelnemen. Omdat zachte heelmeesters stinkende wonden maken, roept hij daarbij de hulp in van muizige sjacheraar Gerrit (René van ’t Hof, die de verbale aarzeling hier tot kunst verheft). Op zijn beurt brengt Gerrit z’n zwager Bram (Ton Kas) mee. Is Gerrit de man die het goedkope ongeluk als wallen onder zijn ogen heeft hangen, dan is Bram degene wiens dunne lippen en smeulende blik zelfs door Plasmeyer niet worden vertrouwd. Het is een genot om hen te horen overleggen, aan een gedekt tafeltje in een vaag restaurantje. Dat uit hun samenwerking niks anders kan voortkomen dan nog meer ellende, is een gedachte die alleen bij henzelf niet opkomt.

Weinig wekt makkelijker emotie op dan kleine mensen met grootse plannen, zeker niet als ze in beeld worden gebracht zoals in ‘Plan C’. Maar wat deze film zo aangenaam tragikomisch maakt, is dat iedereen die erin rondwandelt, zichzelf zo doodserieus neemt. De kijker, die mag om hen lachen, die mag zelfs wat medelijden met hen hebben, maar zelf zijn ze te ver ondergedompeld in hun complexe bestaan, om er wat gezonde afstand van te kunnen nemen. Plasmeyer loopt daarbij kalend, besnord, en schouderloos voorop. Was hij iets slimmer geweest, dan was hij op zeker depressief geworden. Gelukkig had hijzelf een ‘beter’ plan.

Martijn Laman

Waardering: 4

Bioscooprelease: 1 maart 2012
VOD-release: 5 juli 2012
DVD- en blu-ray-release: 5 juli 2012
Speciale vertoning: Filmfestival Amsterdamned, april 2022