Planes (2013)

Regie: Klay Hall | 90 minuten | animatie, avontuur, komedie, familie | Nederlandse stemmencast: Sanne Wallis de Vries, Pieter Derks, Wilbert Gieske, André Kuipers | Originele stemmencast: Dane Cook, Stacy Keach, Brad Garrett, Teri Hatcher, Julia Louis-Dreyfus, Priyanka Chopra, John Cleese, Cedric the Entertainer, Carlos Alazraqui, Roger Craig Smith, Anthony Edwards, Val Kilmer, Sinbad, Gabriel Iglesias, Brent Musburger, Colin Cowherd, Danny Mann, Oliver Kalkofe, John Ratzenberger

Animatiestudio Pixar heeft niets met de film ‘Planes’ (2013) te maken. Op papier althans. Wie de trailer ziet kan er echter niet omheen dat deze film opvallend veel overeenkomsten vertoond met ‘Cars’ (2006), dat wél uit de Pixar-stal afkomstig is (en gemiddeld genomen bij de critici de minst geliefde Pixar-film is), al zijn de auto’s ingeruild voor vliegtuigen. De studio achter ‘Planes’ is Disney Toons, maar we weten natuurlijk allemaal dat Pixar en Disney – zeker sinds 2006 – nauwe banden met elkaar hebben. Doemdenkers vrezen dat het originele Pixar langzaam maar zeker ‘verDisneyficeerd’. Merchandising wordt steeds belangrijker en dat is ook waar ‘Planes’ hoofdzakelijk voor gemaakt lijkt te zijn: de hebbedingetjes met de afbeelding van Dusty Crophopper erop moeten het aan de kassa in de speelgoedwinkel net zo goed gaan doen als die met Lightning McQueen. De kwaliteit van de films gaat daardoor jammer genoeg achteruit.

Niet dat ‘Planes’ niet om aan te zien is; de animaties zijn prima verzorgd, zoals we van Disney ook mogen verwachten. Het verhaaltje is herkenbaar en voorspelbaar. Dusty is een vliegtuigje met grote dromen en ambities. Hij zou het liefst meedoen aan een spectaculaire luchtrace over de wereld. Probleem is alleen dat hij als sproeivliegtuigje niet echt geschikt voor is. Daarnaast heeft hij nog hoogtevrees ook. Omdat hij toch talent blijkt te hebben, werpt de ervaren oorlogsvlieger Skipper zich op als zijn coach, al gaat dat niet van harte. Tegen alle verwachtingen in weet Dusty zich te kwalificeren en mag hij zijn droom waar gaan maken in de luchtrace rond de wereld. Maar de concurrentie is niet mals en onderweg staan hem een aantal onaangename verrassingen te wachten. Wie wel eens animatiefilms – en zeker die van Disney – heeft gezien, weet dat films als deze een plichtmatige boodschap met zich meebrengen en dat is ook hier het geval. En ook al wordt deze je gelukkig niet door de strot geduwd, het maakt de film wel behoorlijk voorspelbaar.

In de VS zou ‘Planes’ aanvankelijk niet eens in de bioscopen gaan draaien, maar daar is men toch van teruggekomen. In Nederland komt alleen de nagesynchroniseerde versie (met de stemmen van onder anderen Sanne Wallis de Vries, Pieter Derks, Wilbert Gieske en ruimtevaarder André Kuipers) in de zalen. De film zal de jeugdige liefhebbers van ‘Cars’ waarschijnlijk wel kunnen bekoren. De figuurtjes in ‘Planes’ lijken rechtstreeks uit de wereld van Lightning McQueen te zijn gestapt (of in dit geval gevlogen) en hier en daar zijn duidelijk verwijzingen naar die film te zien. De animaties zijn dynamisch en kleurrijk en ook de muziek is goed gekozen. Maar het verhaal is flinterdun en niet meeslepend genoeg en de personages – hoe goedbedoelend ook – spreken niet of nauwelijks aan. Het geheel komt ongeïnspireerd over en dat was ook het probleem met de twee ‘Cars’-films. De charme en originaliteit die films als ‘Ratatouille’ (2007) en ‘WALL-E’ (2008, waarin ook een hoopje ijzer centraal staat) zo memorabel maakten en de emoties die ze opwekten, ontbreken hier.

Dat – en de magere recensies in de VS – weerhoudt Disney er overigens niet van aan te kondigen dat ‘Planes’ de eerste film in een trilogie is, waarin Dusty Crophopper en zijn vriendjes centraal staan. In trilogieën zijn de eerste delen vaak de beste, dus dat belooft niet veel goeds voor de delen twee en drie. Al zal er ongetwijfeld een grote, piepjonge schare fans ontstaan van ‘Planes’, jongetjes van een jaar of zeven, die er echt niet van wakker liggen dat deze film een regelrechte kopie is van ‘Cars’ en wiens ouders met alle liefde de kas van Disney willen spekken om hun kroost tevreden te houden. En geef ze eens ongelijk; als ouder wil je niets liever dan je kind een plezier doen. En zij zullen ongetwijfeld oprecht genieten van ‘Planes’.

Patricia Smagge

Waardering: 2.5

Bioscooprelease: 9 oktober 2013
VOD-release: 19 februari 2014
DVD- en blu-ray-release: 19 februari 2014