Polanski Unauthorized (2009)
Regie: Damian Chapa | 90 minuten | drama, biografie | Acteurs: Damian Chapa, Leah Grimsson, Tom Druilhet, Brienne De Beau, Silvia Suvadova, Christian Serritiello, Charles Arthur Berg, Pierre Chemaly, Dana Fares, Victor Girone, Kathleen Gregory, Madla Hruza, Derek Johnson, Jeff Langton, Tim Mars, Robert McAtee, Jeff McCredie, Ion Muj, Arthur Patching, Charles Power, Monica Ramon, Paul James Saunders, Elena Talan, Kerry Winchester
Het is Damian Chapa hoog in de bol geslagen. De Amerikaanse acteur, die in de jaren negentig in beperkte kringen bekendheid vergaarde met rolletjes in actie- en horrorfilms, heeft de laatste jaren zijn bakens verzet naar het schrijven, produceren en regisseren van films. Daarin is hij nog niet al te succesvol geweest en dat heeft alles te maken met de kwaliteit van zijn werk. In 2009 maakte Chapa een ongeautoriseerde biografie over niemand minder dan Roman Polanski, een man wiens roerige leven – vol hoge pieken en vooral veel diepe dalen – en wiens opmerkelijke persoonlijkheid genoeg stof oplevert voor een interessante biopic. Dat Chapa’s keuze dus op de Pools-Franse regisseur viel, is niet verwonderlijk. Wél merkwaardig is wat hij met het materiaal gedaan heeft. ‘Polanski Unauthorized’ (2009) is rommelig, ongenuanceerd en vooral erg slecht gemaakt. Een geniaal filmmaker als Polanski verdient toch echt beter, zou je zeggen…
Chapa zelf kruipt in de huid van de vermaarde regisseur, van wie we flarden uit zijn leven te zien krijgen. Dat Chapa de cruciale momenten uit het leven van Polanski heeft uitgekozen, mag duidelijk zijn. We zien hem in zijn jeugd in Polen, dat op het punt staat door de nazi’s te worden ingenomen. Natuurlijk hebben deze gebeurtenissen impact op de kleine Roman, die mee wordt genomen naar een concentratiekamp en daar onder meer getuige is van de verkrachting van zijn moeder Bula (Silvia Suvadova). Of hij zijn vader Ryszard (Christian Serritiello) ooit nog terug ziet, weet hij niet. Zelf weet hij, dankzij inspanningen van zijn moeder, het kamp te ontvluchten. Vervolgens springen we vooruit in de tijd, naar omstreeks 1965 als Polanski in Europa een gevierd filmmaker is en voet aan de grond probeert te krijgen in de VS. Hij ontmoet de jonge actrice Sharon Tate (Brienne de Beau), voor wie hij als een blok valt tijdens de opnamen van de cultklassieker ‘The Fearless Vampire Killers’.
Een paar jaar later zien we hem wanneer hij zijn eerste grote Hollywood-film ‘Rosemary’s Baby’ opneemt. In zijn wens de film zo realistisch mogelijk te maken, sluit hij een deal met… de duivel (Thomas Druilhet), die als technisch adviseur optreedt (deze figuur stelt de bekende satanist Anton LaVey voor en personifieert Polanski’s strijd met zijn eigen demonen). Het feit dat de duivel in zijn leven is, blijkt een voorbode te zijn voor de verschrikkelijke moordpartij die in 1969 plaatsvond in het huis van Charles Manson, waarbij onder anderen Polanski’s zwangere verloofde Tate omkwam. Uiteraard staat Chapa ook stil bij het roemruchte incident waar Polanski in 1977 bij betrokken was: de vermeende verkrachting van een dertienjarig meisje, waarna hij gearresteerd werd en korte tijd in een psychiatrische kliniek werd opgesloten. Toen hij ontdekte dat de rechter de bevindingen van de psychiaters – uit eigenbelang! – links zou laten liggen, besloot hij naar Europa te vluchten.
‘Polanski Unauthorized’ faalt op elk denkbaar vlak. Chapa springt van de hak op de tak en husselt cruciale momenten uit het leven van Polanski willekeurig door elkaar. Overzichtelijk is anders. Het beeld dat hij daarbij van de vermaarde cineast schetst is op zijn zachtst gezegd weinig genuanceerd te noemen. Goed, zijn ervaringen uit de oorlog hebben hem voor de rest van zijn leven gevormd, maar daardoor is hij nog niet het leugenachtige sujet dat Chapa van hem maakt. Dat Polanski van vrouwen houdt, weet iedereen. Dat hij zich niet altijd iets van leeftijd aantrekt, heeft hij zelf toegegeven. Met die wetenschap in het achterhoofd had er echt wel een verhaal met meer diepgang en nuance uit kunnen rollen. Nu pleegt Chapa simpelweg karaktermoord. Als hij dat nou nog in een kwalitatief aardig product deed, was het nog tot daar aan toe geweest. Maar ‘Polanski Unauthorized’ oogt verschrikkelijk; alsof er geen enkele liefde in gestoken is. De sets, de aankleding en het camerawerk zien er amateuristisch uit. Ook het veelal te dik aangezette acteerwerk is erbarmelijk – met als absolute dieptepunt de man die Frank Sinatra voor moet stellen… Geloofwaardig is het dus allemaal niet.
Met ‘Polanski Unauthorized’ hoopt Damian Chapa op een snelle manier veel geld te verdienen aan de schandalen die Roman Polanski al zijn hele leven achtervolgen, zonder de man die ons klassiekers als ‘Rosemary’s Baby’ (1968), ‘Chinatown’ (1974) en ‘The Pianist’ (2002) schonk ook maar enig recht aan te doen. Het beeld dat Chapa van Polanski schetst is gechargeerd en ongenuanceerd. Ook wat de kwaliteit betreft is dit geen film om over naar huis te schrijven. Wie meer wil weten over het woelige leven van Roman Polanski, doet er goed aan de documentaire ‘Roman Polanski: Wanted and Desired’ (2008) te kijken, waarin dieper wordt ingegaan op de beroemde verkrachtingszaak uit 1977. Die film schetst een veel eerlijker en oprechter portret van de vermaarde filmmaker. Dit broddelwerkje van Chapa kan men maar beter links laten liggen. Overigens is Chapa alweer bezig met een nieuwe film, ‘Brando Unauthorized’ (wordt verwacht in 2011). We houden ons hart vast…
Patricia Smagge