Power of an Ocean (2006)

Regie: Peter Hayden, Shinichi Murat | 52 minuten | documentaire

‘Power of an Ocean’ is het eerste deel in een serie over het leven van dieren en planten op de evenaar: ‘Equator’. De documentaire-reeks – mede mogelijk gemaakt door het Wereld Natuur Fonds – was te zien in het Omniversum, maar nu komen de blauwpootgenten en zeeleguanen de huiskamer binnen via dvd.

In ‘Power of an Ocean’ worden twee eilandengroepen in de Stille Oceaan tegenover elkaar gezet: de Galapagos-eilanden zien er bar en ruig uit, Palmyra daarentegen ziet er met haar regenwouden uit als het ideale tropische eiland. Het omringende water van Galapagos is ijskoud, bij Palmyra zeer warm, maar beide hebben een prachtige kleurrijke onderwaterwereld. In de documentaire wordt verteld hoe het precies zit met golfstromingen – niet voor niets kreeg de documentaire een prijs voor ‘Best Educational Value’ – maar dat is niet het meest interessante. Het meest interessante zijn de mooie schetsen van verschillende diersoorten die een strijd leveren om te overleven in deze gebieden. Op Galapagos is het een hard bestaan. De vegetarische zeeleguanen (neergezet als chagrijnige maar vreedzame mini-draakjes) moeten om aan eten te komen het ijskoude water in, iets wat alleen de dikkerds kunnen doorstaan als zij zich een halve dag hebben opgewarmd in de zon. Als zij zich vervolgens op het rotsachtige eiland opnieuw proberen te warmen worden ze gekweld door aalscholvers. Deze loopvogels (ze hebben het vliegen ‘verleerd’ bij gebrek aan natuurlijke vijanden) zitten willekeurig naar de leguanen te pikken, ‘just because they can’. Op en rond Galapagos zien we verder de enige tropische variant van de albatros (een seksueel nogal gewelddadige vogel), schildpadden, zeerobben, pinguins en een heel scala aan vissen.

Palmyra huisvest onder andere enorme kokosnootkrabben (spanwijdte: 30 centimeter). Deze rode, oranje, soms blauwe krabben eten kokosnoten, maar niet alleen kokosnoten, ook een dood roodpootgent-kuiken gaat er wel in. Roodpootgenten jagen op vliegende vissen, maar dat levert ze zo weinig voedsel op dat er regelmatig kuikens sneuvelen. De vogelpoep is weer vruchtbaar voor de planten en voor het koraalrif.

Alles staat met elkaar in verband en verschillende dier- en plantsoorten kunnen zonder elkaar niet bestaan, zoveel maakt ‘Power of an Ocean’ in elk geval duidelijk. Hierbij wordt soms extreem uitgezoomd zodat we de wolkenformaties boven de evenaar kunnen aanschouwen, dan weer extreem ingezoomd zodat we de structuur van een koraalpoliepje zien. Dit is weliswaar vaak leerzaam, maar de onvermijdelijke kunstmatigheid doorbreekt het natuurlijk aandoende verhaal van de dappere diersoorten van wie de meeste jongen nooit groot zullen worden. Het camerawerk is desalniettemin zeer sterk – jawel, ‘Power of an Ocean’ won ook een prijs voor ‘Best Photography’ – je vraagt je vaak af hoe de cameraman zo dichtbij wist te komen zonder de dieren af te schrikken. Zo zie je beelden van kokosnootkrabben die in dode beesten porren, ‘grazende’ zeeleguanen onder water, de geboorte van een gentje en albatrossen die als paringsritueel met de snavels tegen elkaar klapperen. Waarschijnlijk is dit in een IMAX-theater allemaal veel indrukwekkender, maar zo op een televisiescherm is het alsnog mooi en interessant om te zien hoe andere wezens op verlaten eilanden hun levens vormgeven.

Emy Koopman