Pride and Prejudice (1940)
Regie: Robert Z. Leonard | 117 minuten | drama, komedie, romantiek | Acteurs: Greer Garson, Laurence Olivier, Mary Boland, Edna May Olivier, Maureen O’Sullivan, Ann Rutherford, Frieda Inescort, Edmund Gwenn, Karen Morley, Heater Angel, Marsha Hunt, Bruce Lester, Edward Ashley, Melville Cooper, Marten Lamont
Jane Austen is een van de weinige auteurs die verhalen weet te schrijven op een manier die iedereen, jong en oud, man en vrouw weet te raken. Wie kent er niet de verhalen over jonge ongetrouwde meisjes die met behulp van hun moeder wanhopig op zoek zijn naar een geschikte en liefst zo rijk mogelijke man? Austens verhalen zijn romantisch en erg voorspelbaar maar ze zijn vooral tijdloos. Zelfs nu, bijna tweehonderd jaar later weet het verhaal over de liefde tussen de arrogante Mr. Darcy en de levendige, koppige Elizabeth Bennet nog vele harten te ontroeren.
De stijl en het verhaal van ‘Pride and Prejudice’ hebben de basis gelegd voor de hedendaagse romantische komedie. Denk aan ‘Bridget Jones’s Diary’, een typisch voorbeeld van het ‘Pride and Prejudice’-verhaal. Man en vrouw maken ruzie bij hun eerste ontmoeting maar vallen elkaar uiteindelijk in de armen. In ‘Bridget Jones’ zit zelfs een letterlijke verwijzing naar ‘Pride and Prejudice’. Het is namelijk geen toeval dat de man waar Bridget uiteindelijk voor valt Marc Darcy heet… Zo zullen er wellicht nog vele films volgen die het verhaal hebben afgekeken van deze film. ‘Pride and Prejudice’ is de grondlegger van de romantische komedie en het juweeltje van Austen.
Al is de film in 2005, waar Keira Knightley de rol van de mooie Elizabeth op zich neemt een redelijk groot succes geworden, de oude versie uit 1940 blijft toch het juweeltje. De zwart/wit versie heeft net dat beetje extra romantiek in zich waardoor het verhaal geloofwaardiger wordt. Het bijzondere aan deze oudere versie van ‘Pride and Prejudice’ zijn de ouderwetse tradities van de families in Engeland. Kijk naar de prachtige kleding uit die tijd, de manier van dansen op het bal, en het tuinfeest met de ouderwetse spelletjes. Deze dingen komen een stuk minder geloofwaardig over in een kleurenfilm.
Greer Garson speelt de rol van Elizabeth Bennet en zij zorgt ervoor, samen met Laurence Olivier die Mr. Darcy speelt, dat de film overeind blijft staan tussen alle andere karakteristieke personages. Zonder deze twee acteurs was deze film te veel een komedie geworden die af zou doen aan het prachtige verhaal van Jane Austen. Gelukkig is de humor gedoseerd gebleven, al kijk je wel even raar op als twee families een wedstrijd doen met de paardenkoets, om wie als eerste thuis is zodat ze kennis kunnen gaan maken met de nieuwe rijke vrijgezellen in het dorp. Ook de koppelpoging van Mrs. Bennet door Jane in de regen naar buiten te laten gaan waardoor zij verplicht een week bij de rijke Mr. Bingley moet blijven om haar verkoudheid te genezen, zorgt voor een lach op je gezicht.
Wat deze film tot een succes maakt, is vooral sfeer, de romantiek en de humor. Regisseur Robert Z. Leonard heeft het voor elkaar gekregen om deze speciale sfeer uit het boek van Austen over te brengen op beeld, zonder dit te veel te overdrijven. De komische bijfiguren die Austen zo goed beschrijft in haar boek, zijn precies zo overgebracht op film. De sarcastische, cynische vader van Elizabeth, de onuitstaanbare neef Mr. Collins, de snobistische Lady Catherine de Bourgh en het dommige kleine zusje Mary Bennet zorgen ervoor dat de film niet te sentimenteel wordt maar dat er ook nog wat te lachen valt.
Eveliene Sanders
Waardering: 4.5