Promised Land (2012)

Regie: Gus Van Sant | 106 minuten | drama | Acteurs: Matt Damon, Hal Holbrook, Frances McDormand, Rosemarie DeWitt, John Krasinski, Lucas Black, Scoot Titus Welliver, Lexi Cowan, Tim Guinee, Benjamin Sheeler, Terry Kinney, Carla Bianco, Joe Coyle, Dorothy Silver, Sarah Lindsey, Frank Conforti

Wat waren ze bang voor dat linkse Hollywoodtuig, die oliejongens in Amerika. Schrijvers Matt Damon en John Krasinski (Jim uit ‘The Office’) en regisseur Gus van Sant (‘Elephant’) zouden fracking in hun nieuwe film ‘Promised Land’ in een slecht daglicht zetten. Daarom werd een grote tegencampagne gestart. In Pennsylvania kochten ze zelfs reclametijd in de bioscopen waar de film werd gedraaid.

Achteraf gezien is het vooral ironisch hoe ver de boorbedrijven zijn gegaan in hun campagne. ‘Promised Land’ is namelijk niet zozeer de film waar ze bang voor waren, maar eerder een illustratie van de macht van multinationals.

Het verhaal volgt Steve Butler (Damon) en Sue Thomason (Frances McDormand) die namens oliebedrijf Global afreizen naar een klein dorpje in Pennsylvania. Daar zit schaliegas onder de grond en dat willen ze via fracking veilig naar boven halen. Gehuld in boerenkleding overtuigen Steven en Sue de grondeigenaren dat ze miljonair worden als Global daar mag boren. Het is een uitweg voor die arme boeren, vindt Steve, en die happen aanvankelijk ook gretig toe.

Maar dat verandert al snel. Sommige inwoners hebben op internet gevonden dat er ook risico’s aan kleven en ook milieuactivist Dustin (Krasinski) meldt zich. Zo ontvouwt zich een hanengevecht tussen Steven en Dustin. “Het gaat gewoon om geld,” roept Steve de mensen toe, terwijl Dustin foto’s van dode koeien verspreidt. Weinig subtiel inderdaad.

‘Promised Land’ gaat dan ook veel meer over dit dilemma – milieu of miljoenen – dan over fracking. Probeer na de film maar eens uit te leggen wat fracking precies is en wat de gevaren zijn. Grote kans dat je de scène aanhaalt waarin een speelgoedboerderij in brand wordt gestoken. Al tijdens de film blijkt dat die uitleg op lucht is gebaseerd, maar een alternatief wordt niet geboden. Ook belangrijke voor- en nadelen blijven volgens veel kenners onbesproken, waardoor het onmogelijk is om je op basis van deze film een mening te vormen over fracking.

Maar als je dat gegeven negeert, levert de versimpelde keuze toch een vermakelijk plattelandsdrama op. We krijgen een willekeur aan dorpelingen te zien: de domme die meteen een dure auto koopt, de arme met principes en natuurlijk het lieve plattelandsmeisje op wie iedere stedeling verliefd wordt. Origineel is het allemaal niet, maar mede dankzij de schitterende beelden en de prettige acteurs blijft het wel boeiend. Damon overtuigt als boerenzoon die van het platteland is gevlucht naar de grote stad en Krasinski bewijst dat hij meer kan dan achter een bureautje in de ‘The Office’ zitten.

Toch zullen de oligarchen onrustig op hun stoel hebben gezeten toen de aftiteling liep. Want het plattelandsportret heeft een vinnig plot, waarin dat ‘linkse Hollywoodtuig’ onverwacht toch nog van zich laat horen.

Bart Boersma

Waardering: 3

Bioscooprelease: 28 februari 2013
VOD-release: 26 november 2013
DVD- en blu-ray-release: 26 november 2013