Queen Christina (1933)

Regie: Rouben Mamoulian | 97 minuten | drama, romantiek, biografie | Acteurs: Greta Garbo, John Gilbert, Ian Keith, Lewis Stone,  Elizabeth Young, Aubrey Smith, Reginald Owen, Georges Renavent, David Torrence, Gustav von Seyffertitz, Ferdinand Munier    

Door velen beschouwd als een filmklassieker, hetgeen voornamelijk op het conto van Garbo geschreven moet worden in de titelrol, die ze met veel verve neerzet. Plotsgewijs is het een melodrama op soap-niveau, maar het is Garbo die het geheel leven inblaast en elke scène domineert met haar aanwezigheid. Het lijdt geen twijfel wie de ster van ‘Queen Christina’ is, hoewel het camerawerk ook een grote rol voor zich opeist, door Garbo zo gunstig mogelijk in beeld te brengen.

Voor die tijd heeft de film wel veel gewaagde elementen: Christina verkleedt zich als man, toont (lesbische) gevoelens voor haar hofdame gravin Ebba en de Spaande ambassadeur Antonio (haar ‘love interest’) voelt zich al tot haar aangetrokken, terwijl hij denkt dat ze een man is!

Dit laatste geeft ook aanleiding tot enkele komische verwikkelingen. Sommige zijn bedoeld, zoals de verwarring van de Spaanse adjudant die denkt dat er twee mannen in bed liggen als hij ’s ochtends Antonio komt wekken. Maar tegelijkertijd is het volkomen ongeloofwaardig dat niemand doorheeft dat een als man optredende Christina (ze heeft een broek aan en verlaagt haar stem enigszins) in werkelijkheid een vrouw is. Dat maakt het geheel toch enigszins ongeloofwaardig.

Garbo’s ex-geliefde John Gilbert (ze liet hem in 1927 voor het altaar staan, maar eiste wel dat hij de mannelijke hoofdrol zou spelen) zet een tamelijk vlakke Antonio neer en kan haar maar amper tegenwicht bieden. Naar verluidt leed hij toen al aan zijn alcoholverslaving, die hem drie jaar later noodlottig zou worden.

Wel een grappige rol voor Aubrey Smith als haar geplaagde dienaar Aage, die hoofdschuddend door de film gaat om de zoveelste capriool van Christina.

Enkele scènes zijn beroemd, zoals degene waarin Christina door de kamer van de ingesneeuwde herberg die ze deelt met Antontio loopt en alles in zich opneemt om het te kunnen onthouden. Maar het meest bekende is de slotscène, als het – alweer voor Garbo – niet zo goed afloopt en ze op de voorplecht van een schip in de verte staart en de camera langzaam op haar inzoomt. Haar mysterieus starende blik kijkt langs de camera in de verte. Regisseur Mamoulian had haar opgedragen om aan ‘helemaal niets’ te denken. En juist een volkomen lege blik maakt merkwaardig veel indruk, want er lijkt veel meer achter schuil te gaan. Garbo ten voeten uit.

Hans Geurts

Waardering: 3

Bioscooprelease: 26 oktober 1934