Red (2010)

Regie: Robert Schwentke | 111 minuten | actie, komedie | Acteurs: Bruce Willis, Morgan Freeman, Mary-Louise Parker, John Malkovich, Helen Mirren, Karl Urban, Richard Dreyfuss, Brian Cox, Julian McMahon, James Remar, Ernest Borgnine, Michelle Nolden, Audrey Wasilewski, Laura DeCarteret, Justine Wachsberger, Emily Kuroda, Jonathan Walker, Amber Gaiennie, Jaqueline Fleming, Lawrence Turner

Gepensioneerde actiehelden zijn hot! ‘Rambo IV’, ‘Rocky VI’, ‘The Expendables’, het zijn allemaal recente films die laten zien dat ouden van dagen nog prima mee kunnen komen in het actiegenre. Maar dit is niet slechts een fenomeen van de laatste tijd. Al in 1991 deden Clint Eastwood en Morgan Freeman goed van zich spreken in de meesterlijke (anti-)western ‘Unforgiven’, maar ook in ‘Space Cowboys’, ‘The Bucket List’, en zelfs de animatiefilm ‘The Incredibles’, werd er dankbaar gebruik gemaakt van dit uitgangspunt. Soms gaat het hierbij om pure drama of actie, maar niet zelden worden de oudjes (ook) ingezet voor de komische noot. Dit laatste is zeker het geval in ‘Red’, Robert Schwentkes bewerking van de gelijknamige graphic novel van Warren Ellis en Cully Hammer. En hoewel de plot te belachelijk en clichématig voor woorden is, is het inderdaad de humor – vooral afkomstig van het genot om deze oude, gevestigde helden van het witte doek helemaal los te zien gaan in hun lekkere over-de-top rollen –  die de film weet te verkopen. Tel hier nog enkele leuke actiescènes aan toe, en je hebt een prima recept voor een fijne filmavond.

Eigenlijk is er aardig wat aan te merken op ‘Red’ en kun je na afloop de film helemaal kapot analyseren, als je dit zou willen. Maar, wie wil dit eigenlijk, als er tijdens het kijken zoveel lol aan de film beleefd kan worden? Dit is typisch zo’n film die in zijn geheel meer is dan de som der delen. Of misschien is het wel zo dat de leuke, memorabele scènes én het sterke uitgangspunt (“oudjes in actie”) de film zo genietbaar maken dat de minder geslaagde momenten makkelijk op de koop toe genomen kunnen worden. Wat maakt het uit dat de plot over die “ene laatste klus” van oudgedienden en de “spannende” ontknoping over een complot op regeringsniveau van het kaliber “dertien-in-een-dozijn” is, als je karakteractrice Helen Mirren achter een uit de kluiten gewassen mitrailleur kan zien staan, waarmee ze minutenlang, onder het oorverdovende geluid van afgevuurde kogels en op de grond kletterende hulzen, haar achtervolgers op een afstand houdt en haar omgeving in puin legt? Wat maakt het uit dat de dialoog niet zo scherp is als hij had kunnen zijn en sommige rollen te weinig context krijgen, als John Malkovich lekker debiel kan doen in zijn rol van paranoïde, intimiderende militair, die met zijn soms stampvoetende, kinderlijke gedrag een onnodig aanhangsel lijkt, maar op belangrijke momenten de juiste beslissingen neemt – en in één hilarische confrontatie zijn tegenstander met een enkele kogel in onder een vuurzee weet te bedelven?

En wat maakt het uiteindelijk uit dat de film nét iets te zelfbewust is om een écht goede, pulpy actiekomedie te zijn als je als kijker deelgenoot wordt gemaakt van dit feestje van leuke topacteurs, die het samen enorm naar hun zin lijken te hebben met deze over-de-top onzinfilm? ‘Red’ heeft geinige, over-de-top actiescènes en enkele leuke vondsten, maar het zijn uiteindelijk de acteurs die de film tot een success maken. Het is al een genot om ze met elkaar bezig te zien. Als er dan ook nog geslaagde komische situaties, verschillende kick-ass scènes, en zelfs enkele, “eigenaardig” genoeg, hartverwarmende momenten in de film zitten (vooral in scènes met Helen Mirren en de uitstekende Brian Cox als ijzervretende, maar tot over zijn oren verliefde Rus), kun je eigenlijk alleen maar van een succes spreken. Sterker nog, als kijker sluit je de personages zó in je hart, dat die pensionering nog wel even achterwege mag blijven. ‘Red 2’, anyone?

Bart Rietvink

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 14 oktober 2010
DVD- en blu-ray-release: 31 maart 2011