Restoration (1995)

Regie: Michael Hoffman | 117 minuten | drama | Acteurs: Robert Downey Jr., Sam Neill, David Thewlis, Polly Walker, Meg Ryan, Ian McKellen, Hugh Grant, Ian McDiarmid, Mary MacLeod, Mark Letheren, Sandy McDade, Rosalind Bennett, Willie Ross, David Gant, Benjamin Whitrow

Het is 1995: vergane glorie herrijst in ‘Restoration’, een prachtig kostuumdrama van de hand van regisseur Michael Hoffman, die later ook Shakespeare’s ‘A Midsummer Night’s Dream’ met succes verfilmde.

Maar het is niet alleen pracht en praal wat de klok slaat, al was het aan het hof in die tijd goed vertoeven. Nouja, goed… beter. Achter de façade van een overvloed aan rijkdom en lust ziet het er allemaal minder mooi uit. Vrouwenjager Robert Merivel (Robert Downey Jr.), een veelbelovend geneeskundige, wordt naar het hof geroepen. Hij is de laatste persoon die Lu Lu, oftewel een van de geliefde spaniëls van de Engelse koning Charles II (een mooie rol van Sam Neill), kan genezen. Uiteindelijk lukt hem dit en als dank mag hij zijn intrede doen in het kasteel. Op het eerste gezicht een gouden kans voor een arme man als hij. Maar als snel blijkt het bladgoud: mooi van buiten, maar verrot hout van binnen. Schijn en verraad vieren hoogtij tijdens de Restauratie – ironisch genoeg; het is namelijk een tijd van herstel na het koningsschap van de Stuarts – daar ontkomt ook Merivel niet aan. Vele mensen sterven door de mysterieuze Zwarte Dood: de Pest sloeg om zich heen en maakte geen onderscheid in arm of rijk. Toch weet Merivel zich, onder andere met behulp van zijn vriend John Pearce (David Thewlis), staande te houden.

Goed, het verhaal is misschien niet zo sterk als het kon zijn, maar dat wordt ruimschoots goedgemaakt door de goede acteurs. Het probleem met Robert Downey Jr. is alleen dat hij er uit blijft zien als Robert Downey Jr., maar dan met pruik. Downey Jr. is oorspronkelijk Amerikaan, maar heeft zichzelf een behoorlijk Brits accent aangemeten. Met zijn acteerwerk is verder niets mis, alleen tja… hij blijft er qua gezicht toch te modern uit zien.

Meg Ryan, in zekere mate toch wel een mis-casting, als de gekke (maar uiteindelijk wonderbaarlijk genezen) Katherine heeft het een aanzienlijk stuk moeilijker met haar accent. Iers, – want dat is ze in de film – daar lijkt het nog wel op, maar overtuigend is het niet. Daarbij is haar rol lang niet zo groot als waar mee wordt geadverteerd. Hetzelfde geldt voor Hugh Grant – portretschilder Elias Finn – die slechts enkele scènes heeft.

Een pluim voor David Thewlis (bekend als Remus Lupin uit ‘Harry Potter’), die samen met Ian McKellen (als butler Will Gates) verreweg het meest weten te presteren. Een nog grotere pluim voor het artistieke team; de kostuums zijn werkelijk een lust voor het oog. De nagebootste Great Fire die in 1666 een groot deel van Londen compleet in de as legde is nog spectaculairder als je in je achterhoofd houdt dat het ook op een daadwerkelijk gelijkende locatie is geschoten.

Maar de meest ademstokkende scène die je direct kippenvel bezorgt is die van Merivel die, jaren later, gemaskerd, het paleis betreed: als arts om een lieveling van de koning te redden. Een grote spookachtig zwiepende wierookbrander – waarschijnlijk om ziekte te bestrijden – zweeft onheilspellend van links naar rechts en bemist de kamer. Het geluid, het enige dat op dat moment te horen is, doet veel: het maakt emotioneel, bezorgt je de bibbers en zorgt tegelijkertijd voor een flinke stoot adrenaline. IJzingwekkend in zijn eenvoud, dreigend en doeltreffend.

‘Restoration’ is een meeslepend drama die oude tijden doet herleven. Het romantiseert geenszins en illustreert behoorlijk competent hoe huwelijken werden gearrangeerd en hoe monarchen hun gang konden gaan. Een schitterende twee uur durende kijk in de geschiedenis. Dit juweeltje heeft niet voor niets twee Oscars gewonnen!

Tessa Obbens

Waardering: 4

Bioscooprelease: 12 juni 1997