Revanche (2008)

Regie: Götz Spielmann | 121 minuten | drama, romantiek, misdaad | Acteurs: Johannes Krisch, Irina Potapenko, Andreas Lust, Ursula Strauss, Johannes Thanheiser, Hanno Pöschl, Magdalena Kropiunig, Toni Slama, Elisabetha Pejcinoska, Aniko Bärkanyi, Annamaria Haytö, Nicoletta Prokes, Rainer Gradischnig, Haris Bilajbegovic, Aleksander Reljic-Bohigas

Wie een Oostenrijkse film bezoekt, zal weinig vrolijkheid verwachten. In het land van beroepszwartkijkers Thomas Bernhard en Elfriede Jelinek toont ook menig filmregisseur zich van een duistere kant. De films van Michael Haneke (‘Caché’) en Ulrich Seidl (‘Import/Export’) vallen op door hun deprimerende mensbeeld, terwijl documentaires van Erwin Wagenhofer (‘We Feed the World’), Nikolaus Geyrhalter (‘Our Daily Bread’) en Hubert Sauper (‘Darwin’s Nightmare’) mogelijk nog iets somberder zijn.

Met al die zwartgalligheid in het achterhoofd, valt het Oostenrijkse misdaaddrama ‘Revanche’ eigenlijk nog wel mee. Van het verhaal over een amateuristische bankrover en zijn Oekraïense prostitué-vriendinnetje word je niet vrolijk, maar de menselijke waardigheid blijft hier meestal overeind.

Het scenario van ‘Revanche’ had afkomstig kunnen zijn van Georges ‘Maigret’ Simenon, die behalve zijn beroemde detectives ook psychologische novellen en romans schreef. Net als ‘Revanche’ kenmerkt dat werk zich door een grote psychologische diepgang en door een voorkeur voor kleine mensen die veel te grote daden willen verrichten.

Voor de verfilming van dit verhaal maakte regisseur/scenarist Götz Spielmann een aantal opvallende keuzen, die in combinatie goed werken. De levensechte, sterk geacteerde personages en de afwezigheid van achtergrondmuziek dragen bij aan het realisme. Het verhaal en de fotografie doen dat juist niet. Niet iedereen overvalt wel eens een bank en niet iedere bankovervaller krijgt te maken met een dramatische nasleep. De fotografie valt op door strakke kaders en oogstrelende composities, waar je nerveuze handheld beelden zou verwachten.

Door die combinatie van realisme en stilering kan de kijker volop meeleven met de personages terwijl hij tegelijk beseft dat het alleen maar film is. Het minimum aan dramatisering werkt goed mee. Een verhaal dat van zichzelf al zo dramatisch is, heeft geen verdere aandikking nodig. Bovendien komen de directe confrontaties nu keihard aan.

Dit alles maakt van ‘Revanche’ nog geen meesterwerk. Het middendeel sleept zich een beetje voort, waarbij je je kunt afvragen hoeveel hout een mens in zijn leven kan hakken. Ook vraag je je af of de Oostenrijkse politie echt zo onbenullig is dat ze deze misdaad niet in een paar dagen heeft opgelost. Toch zijn die minpuntjes geen excuus om deze film over te slaan. Niet voor niets genomineerd voor een Oscar.

Henny Wouters

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 24 september 2009