Rosenstraße (2003)

Regie: Margarethe von Trotta | 136 minuten | drama, oorlog | Acteurs: Katja Riemann, Maria Schrader, Jutta Lampe, Doris Schade, Martin Feifel, Jürgen Vogel, Fedja van Huêt, Carola Regnier, Svea Lohde, Plien van Bennekom, Jutta Wachowiak, Romijn Conen, Jan Decleir, Julia Eggert, Thekla Reuten

Hoewel de Tweede Wereldoorlog door 11 september wat naar de achtergrond lijkt te zijn verdrongen kunnen grote producties over de holocaust nog altijd op veel belangstelling rekenen, zeker wanneer het een Duitse film betreft, zoals ‘Rosenstraße’. Deze film probeert het leed van arische en Joodse Duitsers in de Tweede Wereldoorlog samen te brengen, aan de hand van het waargebeurde verhaal van arische vrouwen die zich verzetten tegen de nazi’s. Het verhaal volgt het stramien van de traditionele holocaustverfilming door in een laag tempo de levens van individuele oorlogsslachtoffers onder de loep te nemen. Er zijn echter ook enkele vernieuwende elementen. Het oorlogsverhaal is ingebed in een verhaal dat zich in het heden afspeelt. Het krijgt daardoor een eenentwintigste-eeuwse dimensie, namelijk dat van het verleden dat het heden beïnvloed. De jonge Amerikaanse Hannah leert door het oorlogsverhaal het onuitspreekbare leed van haar moeder, die toen een zevenjarig meisje was, kennen en kan daardoor begrip opbrengen voor haar hardvochtige gedrag. Aan het eind van de film is de cirkel rond en zijn moeder en dochter dichter bij elkaar gekomen.

Het is een geslaagde manier om een verhaal te vertellen. Je kijkt de hele tijd mee met Hannah naar het verleden en door de flashbacks ontrolt zich een film in een film. Het geheel komt alleen traag op gang en het duurt even voor je erin komt, mede door de lengte van de openingsscènes in het huis van Ruth in New York. Daarentegen wordt er aan het eind van de film nog maar weinig tijd genomen voor de confrontatie van Ruth met haar dochter en het verleden, alsof het na twee uur wel genoeg was geweest.

De acteerprestaties van de Duitse hoofdrolspelers zijn geslaagd, vooral Katja Riemann als de jonge Lena. Thekla Reuten mag in een bijrol als vrouw van één van de gevangenen nog even laten zien dat ze in dit soort films helemaal op haar plaats is, maar Jan Decleir en Fedja van Huêt verdienen gezien hun status een grotere rol. Over deze acteurs gesproken, deze film deed qua sfeer en historisch decor denken aan ‘Karakter’. ‘Rosenstraße’ heeft zijn minpuntjes, maar is overtuigend.

Jan-Kees Verschuure

Waardering: 3

Bioscooprelease: 2 oktober 2003