Schoft (2009)
Regie: Heinrich Dahms | 92 minuten | drama | Acteurs: Jurriaan Fuchs, Samuel Hubner Casado, Wouter van der Wiele, Jill Velleman, Larbi Ahmed-Salah, Catarina Aimee Dahms, Fanna Steensma, Ja Ram van Ake
Hoe vaak kom je een film tegen waarin mensen op een geloofwaardige manier met elkaar praten? Hoogst zelden, inderdaad. Alleen daarom al is ‘Schoft’ een verademing. Vrijwel alle acteurs hebben inspraak gehad in de teksten (hetzij vooraf, hetzij tijdens het filmen), wat geresulteerd heeft in een verfrissend realisme. Zonder geforceerd over te komen laat ‘Schoft’ zien en horen hoe jongeren (in deze tijd) onderling met elkaar praten. En dat is een vereiste wanneer je actuele sociale problemen aan de kaak wilt stellen. In deze film zijn dat onder andere racisme, drugsgebruik, zinloos geweld en cultuurverschillen tussen eerste en tweede generatie immigranten in Nederland.
Het verhaal van ‘Schoft’ laat zich simpel omschrijven als “een dag uit het leven van twee volstrekt tegengestelde personen, die een noodlottige ontmoeting hebben”. Dat de confrontatie komt is duidelijk vanaf het moment dat de rustige Marokkaanse jongen Hassan (Larbi Ahmed-Salah) geïntroduceerd wordt. Eerst volgt de film namelijk de apathisch egoïstische relschopper Ed (Jurriaan Fuchs) en de filmwetten schrijven voor dat personen die zo onafhankelijk van elkaar gepresenteerd worden, onherroepelijk met elkaar te maken gaan krijgen. Dat de clash van tevoren voelbaar is, wil echter geenszins zeggen dat het aan spanning ontbreekt in de film.
Want spannend is het zeker. Er zitten verschillende montages in de film die er al op lijken te duiden dat het moment daar is, maar waarbij het toch met een sisser afloopt. Zo weet regisseur Heinrich Dahms heel subtiel een hartkloppingen veroorzakende onzekerheid te creëren bij zijn publiek. Bovendien zijn de afzonderlijke verhaallijnen van Ed en Hassan op zichzelf al interessant genoeg om de spanning en vaart in het verhaal te houden. Beide hebben te maken met een persoonlijke tegenslag en de film laat mooi zien hoe ze daar totaal verschillend mee omgaan.
Wat ‘Schoft’ verder zo goed maakt, is dat de personages in de film niet alleen volstrekt realistisch met elkaar omgaan, maar dat het uiterlijk van de film ook volkomen ongepolijst (en dus realistisch) is. Dahms maakt gebruik van een professionele strakke cameravoering in plaats van schommelende handycambeelden, maar verder heeft de film een overtuigende documentaireachtige uitstraling. Er wordt op het oog voornamelijk gebruik gemaakt van natuurlijk licht en de spelers en figuranten lijken zo van de straat geplukt te zijn. Dat de ene persoon over net wat meer acteertalent blijkt te beschikken dan de ander, doet niet ter zake. Over het algemeen wordt er, zeker door de hoofdpersonen, verrassend sterk geacteerd en waar mensen een iets mindere prestatie neerzetten, werkt dat nergens storend.
Deze productie verdient het om vanwege de aanpak, maar ook vooral vanwege de boodschap, een veel breder publiek te bereiken dan bij het uitbrengen van de dvd mogelijk lijkt. Hij is absoluut sterk genoeg om in een aantal filmhuizen te gaan draaien en hij moet zeker op de nationale televisie vertoond worden. Hulde aan Heinrich Dahms, dat hij met de beperkte middelen die hem ongetwijfeld ter beschikking stonden zo’n overtuigende film heeft weten te maken. ‘Schoft’ is een statement voor de volledige Nederlandse cinema. Dat hij maar veel aandacht mag krijgen en een flink aantal mooie prijzen in de wacht mag slepen!
Wouter de Boer