September Tapes (2004)

Regie: Christian Johnston | 95 minuten | drama, thriller | Acteurs: George Calil, Wali Razaqi, Sunil Sadarangani, Baba Jon, General Dil Agha, Dawood Zarif, Zahir Zarif, Haroon Hadir, Sher Alai, Sher Agah, Shaw Mahmood, Nangilai, Ajmal Nasir, Zia Khadiri, Sharif Omar, Waleed Aziz, Khalid Anwar, Babak Ali, C.K. Smith

‘September Tapes’ zou een documentaire zijn gemaakt aan de hand van een lading tapes die ze in de bergen van Afghanistan hebben teruggevonden. ‘September Tapes’ schetst ons de situatie van de Amerikaan Don Larson (George Calil) die samen met de vertaler Wali Zarif (Wali Razaqi) na de terroristische aanval op het WTC in New York, naar Afghanistan reist om daar Bin Laden te zoeken. De documentairemaker zou te dicht op de waarheid zijn gestuit en zijn verdwenen. Niets is minder waar want ‘September Tapes’ is een zogenaamde Mockumentary, een nepdocumentaire die de indruk moet wekken dat dit werkelijk gebeurt is.

Op zich is de insteek leuk en de documentaire komt in de eerste plaats overtuigend over door de interactie met de nietsvermoedende bevolking. Dat er nauwelijks acteurs zijn ingehuurd en men gebruik heeft gemaakt van echte wapenhandelaars en leden van de Noordse Alliantie, maakt de film alleen maar realistischer overkomen. Wanneer je weet dat de film zichzelf hypet door er maar op te wijzen dat nadat de makers terug naar de VS gingen, het filmmateriaal door Defensie werd opgeëist en in beslag werd genomen, kunnen de verwachtingen alleen maar hoog zijn.

Helaas doemt de realisatie dat het gaat om een klassieke Amerikaanse film, al snel op wanneer je dieper in de film zit. Van het ene moment op het andere lijkt het louter om Larson te draaien en zijn persoonlijke honger naar wraak. Larson ontpopt zich van een normaal ogende enthousiaste journalist naar een soort Rambo-Amerikaan met legertraining die speciaal naar Afghanistan gaat om eventjes Bin Laden de les te lezen. Wanneer dan ook de kogels rondvliegen en Larson zelf een wapen gebruikt alsof het normaal is, begint de verveling toe te slaan. Als Larson dan ook nog een vuurgevecht overleeft, door Taliban strijders wordt gevangengenomen en hen vervolgens uitmoordt, begint de behoefte om de bioscoop te verlaten wel erg aanlokkelijk te worden. Misschien heel leuk voor Amerikanen, maar als een nepdocumentaire die zichzelf realistisch probeert te presenteren, gaat hij hier flink de mist in.

Wat de film ook niet helpt zijn de belabberde acteerprestaties van George Calil. Alles is overdreven en je hebt geen moment het gevoel dat je naar een echt persoon aan het kijken bent. Op zich doet Wali Razaqi het goed voor de rol die hij speelt, maar aangezien hij vast zit aan het typetje ‘bange inboorling’, is er niet veel van te verwachten. Vooral de conversatie tussen Larson en Zarif over hun families deed vals sentimenteel aan en werd tenenkrommend gespeeld. Nee, de enige die werkelijk realistisch overkomen zijn de personen die worden geïnterviewd.

‘September Tapes’ kon zoveel beter had kunnen zijn als ze er niet voor gekozen hadden om het ‘sexier’ te maken. Want het idee is leuk en de manier hoe ze met de lokale bevolking omgingen was goed uitgedacht. Een gemiste kans.

Bertine van Hövell