Sherlock Holmes and the Secret Weapon (1943)

Regie: Roy William Neill | 68 minuten | thriller, misdaad, science fiction | Acteurs: Basil Rathbone, Nigel Bruce, Lionel Atwill, Kaaren Verne, William Post Jr., Dennis Hoey, Holmes Herbert, Mary Gordon

‘Sherlock Holmes and the Secret Weapon’ is een aflevering uit de reeks verfilmingen van de verhalen van Sir Arthur Conan Doyle met Basil Rathbone als de geniale privé-detective Sherlock Holmes en Nigel Bruce als zijn assistent en chroniqueur dr. Watson.

Al snel nadat Conan Doyle in 1891 zijn verhalen in ‘The Strand Magazine’ begint te publiceren, wordt hij wereldberoemd. De fraaie illustraties van Sidney Paget hebben zeker bijgedragen aan dit enorme succes. Ontelbaar veel detective schrijvers onder wie Agatha Christie zijn schatplichtig aan Conan Doyle als de uitvinder van een geheel nieuw genre.

Sherlock Holmes is het meest verfilmde personage aller tijden. Tot de vaste elementen behoren zijn briljante vermogen om uit ogenschijnlijk onbetekenende details belangrijke zaken te deduceren, verder de gevleugelde woorden ‘Elementary, my dear Watson’ en tenslotte de hondentrouw van zijn ietwat onnozele assistent. Het illustere paar woont in Bakerstreet 221B en mrs. Hudson bestiert hun huishouding. Holmes speelt viool, rookt pijp en weet door zijn genialiteit zijn tegenstanders altijd voor te blijven en elke zaak op te lossen.

Holmes laat Tobel achter in Baker Street onder de hoede van dr. Watson, maar Tobel glipt weg en gaat naar het appartement van zijn geliefde Charlotte Eberli (Kaaren Verne) Daar tekent hij rijen met dansende poppetjes en stopt het papier vervolgens in een envelop. Charlotte moet deze aan Holmes geven mocht er iets met hem gebeuren. Op de terugweg naar Baker Street wordt er een aanslag op Tobel gepleegd, maar die mislukt. Niet lang daarna echter wordt hij ontvoerd door handlangers van Holmes’ infernale tegenstander professor Moriarty. Wanhopig probeert Holmes de boodschap te ontcijferen die Tobel voor hem heeft achtergelaten.

‘The Secret Weapon’ is gebaseerd op het verhaal ‘The Dancing Men’, maar in feite is alleen het gegeven overgenomen van reeksen dansende poppetjes waar niemand iets van begrijpt. Verder is het verhaal volledig aangepast aan de moderne tijd. Holmes rookt sigaretten, er is elektrisch licht en professor Moriarty (Lionel Atwill) gebruikt de martelmethoden van de Gestapo om Tobel zijn geheimen te ontlokken. Atwill is daarbij een ijzingwekkende Moriarty die met zijn koude intelligentie de toeschouwer laat huiveren.

De hele film is doortrokken van patriottisme. Dit is gezien het feit dat de film in 1943 is uitgebracht begrijpelijk, maar werkt soms op de lachspieren, zoals aan het einde van de film wanneer Holmes uit het niets een lofdicht op Engeland houdt. Maar dat mag de pret niet drukken. Een spannende aflevering zondermeer.

Diana Tjin-A Cheong