Star Trek IV: The Voyage Home (1986)

Regie: Leonard Nimoy | 119 minuten | komedie, avontuur, science fiction | Acteurs: William Shatner, Leonard Nimoy, DeForest Kelley, James Doohan, George Takei, Walter Koenig, Nichelle Nichols, Jane Wyatt, Catherine Hicks, Mark Lenard, Robin Curtis, Robert Ellenstein, John Schuck, Brock Peters, Michael Snyder, Michael Berryman, Mike Brislane, Grace Lee Whitney, ane Wiedlin, Vijay Amritraj, Majel Barrett, Scott DeVenney, Alex Henteloff

Dit laatste deel van de Star Trek “trilogie” begint waar ‘Star Trek III: The Search for Spock’ was geëindigd. De Enterprise crew maakt zich klaar om de planeet Vulcan te verlaten met het Klingon schip dat ze gekaapt hebben en terug te keren naar de aarde. Spock (Leonard Nimoy) heeft zijn geheugen nog niet terug maar is wel klaar om zijn taak aan boord opnieuw uit te voeren. Bijna op aarde aangekomen krijgen ze een waarschuwing van Starfleet om niet dichterbij te komen. De planeet is onder invloed van een reusachtige cilinder in de ruimte, die niet enkel een mysterieus geluid uitstoot maar ook de zeeën doet verdampen en overal noodweer creëert. De bemanning analyseert het geluid van de cilinder en Spock herkent het als de zang van walvissen. Omdat walvissen in de 23ste eeuw al lang uitgestorven zijn, krijgen Spock, McCoy (DeForest Kelley) en Kirk (William Shatner) het lumineuze idee om terug te keren in de tijd en een walvis of twee te gaan halen, zodat de dieren met de cilinder zouden kunnen communiceren en zo de wereld redden. Het lukt hen de “time warp” uit te voeren, maar dan komt het moeilijkste deel pas: beland in San Francisco in de jaren 80 (van de 20ste eeuw) moeten ze walvissen zien te vinden, een bassin weten te maken om ze te vervoeren en aan nucleaire deeltjes zien te geraken om hun schip terug aan de praat te krijgen.

Het is geen verrassing dat dit onvoorbereide tijdreizen allerlei hilariteit ten gevolge heeft. Er is ten eerste al Spock, die nog in zijn Vulcan gewaad rondloopt en zijn wenkbrauwen en oren dan maar bedekt met een hoofdband, waardoor het lijkt alsof hij net van de karateles komt. Hij loopt nochtans minder in het oog dan Chekov (Walter Koenig) die met zijn Russische accent aan voorbijgangers de weg vraagt naar legerschepen met nucleair materiaal aan boord. Een ander memorabel moment is wanneer Scotty (James Doohan) een computer aan de gang probeert te krijgen door ertegen te praten. Over praten gesproken, wanneer Kirk aan Spock uitlegt dat het in deze tijd normaal is krachttermen te gebruiken in elke zin neemt de Vulcan dat in het begin wel wat letterlijk.

‘The Voyage Home’ wordt vaak misschien niet de beste maar wel de meest geliefde van alle Star Trek films genoemd. De plot is verre van serieus maar bevat toch een soort van waarschuwing voor onze toekomst (in dit geval wat ecologie betreft). En andere typische Trek waarden zoals vriendschap en vertrouwen komen eveneens aan bod. De onderlinge relaties tussen de crewleden worden meer bespeeld dan in ‘The Search for Spock’ – ook geregisseerd door Nimoy – en er is plaats voor gekibbel tussen bijvoorbeeld Spock en McCoy, of Spock en Kirk. Het is duidelijk dat de cast ondertussen bijna twintig jaar verwijderd is van de originele serie en dat merk je wel; ze spelen allemaal wat meer gelaten en minder hyperactief – wat uiteraard vooral opvalt bij Kirk. Maar dit hoeft geen nadeel te zijn, de acteurs zijn nu eenmaal ouder geworden en het Trek-gehalte is nog altijd hoog genoeg om de fans tevreden te stellen. En, net als in ‘The Search for Spock’, is er een dol moment als de missie geslaagd is, ditmaal in het water.

Voor zij die niet zo vertrouwd zijn met Star Trek is deze film misschien wel een leuke manier om kennis te maken met de personages en de materie. Het is op zich niet zo erg belangrijk dat de film deel uitmaakt van een trilogie, het verhaal is best te begrijpen zonder dat je de twee vorige films gezien hebt. Alles lijkt misschien wat dolkomisch in het begin, maar zo waren er wel meer science fiction films in de jaren 80, denk maar aan bijvoorbeeld ‘Back to the Future’.

Redactie Cinemagazine

Waardering: 4

Bioscooprelease: 16 april 1987