Steekspel & Paul’s Experience (2012)

Regie: Paul Verhoeven | 32 minuten (Paul’s Experience), 50 minuten (Steekspel) | documentaire (Paul’s Experience), drama (Steekspel) | Acteurs: Peter Blok, Robert de Hoog, Sallie Harmsen, Gaite Jansen, Ricky Koole, Carolien Spoor, Jochum ten Haaf, Pieter Tiddens, Ronald van Elderen

Mensen van alle leeftijden adoreren workaholic Paul Verhoeven. Hij kan met films zoals ‘Zwartboek’ (2006), ‘RoboCop’ (1987) en ‘Total Recall’ (1990) gerust Nederlands succesvolste regisseur genoemd worden. De ouwe rot is al zo’n vijftig jaar actief in de filmwereld en heeft ongeveer alles al gemaakt, van sci-fi tot drama en van thrillers tot komedies. Hij gaat echter nog lang niet met pensioen en besloot onlangs dan ook om een nieuw, origineel project te starten, genaamd ‘Entertainment Experience’. Dit interactieve concept doet een poging cinema met de opkomende DIY-internetcultuur te integreren, door het publiek inspraak te geven in het productieproces. Kim van Kooten schreef de eerste vijf minuten van de film ‘Steekspel’, waarna iedereen een daarop aansluitend script kon opsturen. Verhoeven en zijn crew selecteerden uit alle scripts (in de eerste ronde waren het er ongeveer zevenhonderd!) de leukste elementen en stelden hiermee de volgende minuten samen, die ook meteen gefilmd werden. Dit proces herhaalde zich totdat een heuse film van vijftig minuten ontstond.

Aangezien de film zo kort is wordt eerst de nog kortere documentaire ‘Paul’s Experience’ getoond. We zien hoe Paul het hele project heeft ervaren en vormgegeven. Daarnaast krijgen we wat scènes te zien van de set en van ‘behind the scenes’. Omdat het een origineel concept is, is het boeiend om te horen hoe het proces in zijn werk is gegaan. Verhoeven laat weten dat het een risico was, een stap in het onbekende en een stressvolle onderneming zonder houvast. Hoewel de regisseur iets minder aan het woord had mogen zijn in verhouding tot de acteurs en andere betrokkenen, heeft de documentaire een grote toegevoegde waarde. Doordat deze vóór de hoofdfilm wordt vertoond, wordt de toeschouwer extra nieuwsgierig gemaakt, na alle verhalen van de crew wil je wel zien wat het resultaat is geworden.

Rijke businessman Remco (Peter Blok) staat onder druk. Zijn bedrijf balanceert op het randje van de afgrond en zijn affaires staan op het punt ontdekt te worden. De ongemakkelijke sfeer zit er vanaf de eerste scènes al goed in wanneer Remco met tegenzin een verjaardagsfuif geeft. De intriges worden met de minuut complexer, je weet nooit zeker wat waar is en wat niet. Nadja (Sallie Harmsen) claimt zwanger te zijn, dochter Lieke (Carolien Spoor) vertrouwt haar beste vriendin niet en Remco’s zakenpartners gedragen zich nogal vreemd. Hoe dit af zal lopen wordt echter pas in de laatste minuten duidelijk…

De titel had niet beter gekozen kunnen worden. De hele plot is één groot spel, zowel tussen de personages als tussen de filmmakers en het publiek. De plotwendingen blijven zich maar opstapelen en de gebeurtenissen worden steeds bizarder. Tegen de verwachtingen in doet het geheel toch realistisch aan en hoewel er zware onderwerpen aan bod komen slaagt Verhoeven erin humoristisch, speels en lichtzinnig te blijven. Nederlands van oudsher simpele en nuchtere aard komt duidelijk aan het oppervlak. ‘Steekspel’ duurt maar vijftig minuten, maar gevoelsmatig is het een volwaardige film. De gefragmenteerde aard van ‘Entertainment Experience’ is zichtbaar door de vele plotwendingen, maar technisch gezien is de film een geheel. Dit is knap aangezien de acteurs tijdens de opnames nog geen idee hadden wat er in de volgende scènes zou gebeuren, de kijker is dus niet de enige onwetende. Het vernieuwende concept is al genoeg reden om ‘Steekspel’ te bekijken, maar afgezien daarvan heeft Verhoeven weer een knap staaltje regiewerk verricht. De  veelal beginnende acteurs doen het ook goed en slagen erin je bijna een uur lang op het puntje van je stoel te laten zitten.

Alexandra Hoff

Waardering: 4

Bioscooprelease: 28 maart 2013