Stoned (2005)

Regie: Stephen Woolley | 102 minuten | drama, biografie, muziek | Acteurs: Leo Gregory, Paddy Considine, David Morrissey, Monet Mazur, Ben Whishaw, Luke de Woolfson, Tuva Novotney, Amelia Warner, Nathalie Cox, Will Adamsdale, Ras Barker, Will Hodgkinson, James D. White, Simona Brhlikova

Brian Jones wordt door vele muziekliefhebbers en -kenners gezien als hét icoon van de jaren zestig. Oprichter van de grootste rock- en bluesband ooit, een wild leven vol seks, drugs en rock ‘n’ roll, en gestorven op 27-jarige leeftijd onder onduidelijke omstandigheden.
In ‘Stoned’ wordt er alles aan gedaan om deze mythe in stand te houden, bijvoorbeeld met knap gemaakte scènes die soms verraderlijk authentiek lijken en de (soms nogal psychedelische) dynamiek van de jaren zestig aardig weten te verbeelden. Gepresenteerd als een film die gebaseerd is op feiten en uitgebreid en grondig onderzoek, blijft het resultaat wat je van tevoren al had kunnen verwachten: Jones wás de jaren zestig, zo bevestigt ‘Stoned’.

Dat de film niet voorbij de clichés weet te komen, komt natuurlijk grotendeels omdat die clichés in Jones’ geval ook klopten, maar zelfs met de wetenschap blijft de film teleurstellend oppervlakkig. Seks, drugs en mythe genoeg in ‘Stoned’. Het enige aspect dat een beetje het ondergeschoven kindje is geworden, is de muziek. En daarmee ontbreekt toch een cruciaal aspect uit het leven van Brian Jones.

Dat de muziek van de Stones er in ‘Stoned’ bekaaid van afkomt, ligt overigens aan de groep zelf. Zij gaven geen toestemming om hun muziek in deze film te gebruiken. Gevolg is dat er wel nummers van de Rolling Stones te horen zijn, maar dan in de uitvoering van andere (hedendaagse) bands, en, wat erger is, dat Jones’ geschiedenis met de Rolling Stones en de andere bandleden slechts marginaal aan bod komt. Andere muzikale projecten en interesses van Brian Jones worden wel genoemd, maar echt aandacht voor de muzikant Jones is er niet in ‘Stoned’.
Daardoor onstaat er vooral een beeld van Brian Jones als een verwende en op seks beluste junk. Ongetwijfeld waar, maar dat Jones ook nog een muzikale duizendpoot en vernieuwer was en welke muzikale rol hij speelde in de band, komen de jongere kijkertjes van ‘Stoned’ zo dus nooit te weten…

Niet alleen Brian Jones, maar ook de andere personages worden te eendimensionaal neergezet. Mick Jagger en Keith Richards vervullen kleine bijrolletjes, om van de andere bandleden nog maar te zwijgen. Meer aandacht is er voor Jones’ relatie met de actrice Anita Pallenberg, die later Richards’ liefje wordt. Ook aannemer, klusjesman, oppasser en (uiteindelijk) drank- en drugsbuddy Frank Thorogood wordt in nogal ruwe schetsen op het filmdoek gesmeten. Frank is in ‘Stoned’ een niet al te snugger figuur die, gedreven door jaloezie en frustratie wegens achterstallige betalingen, Jones zou hebben verdronken in het zwembad.

Dat Brian Jones’ dood is omgeven met mysterie, en dat Thorogood op zijn eigen sterfbed de moord zou hebben toegegeven, zijn al langer bekende gegevens. En het is natuurlijk een interessante theorie voor een film. Dat de dood van Jones in ‘Stoned’ als moord wordt neergezet, is dan ook niet het probleem. Maar door de clichématige en eendimensionale presentatie van de karakters, Jones en Thorogood voorop, wordt deze theorie niet geloofwaardiger dan elke andere willekeurige theorie over Jones’ dood.
Regisseur Stephen Woolley, vooral bekend in de filmwereld als producer, maakte met ‘Stoned’ zijn regiedebuut. Misschien kan hij zich beter bezig blijven houden met de zakelijke kant van filmmaken.

Daniël Brandsema