Superwise Me! (2010)

Regie: Len Branson | 73 minuten | documentaire

Dankzij een stevige marketingcampagne en de nodige aandacht van tv-grootheden als Oprah Winfrey en Larry King, wist ‘The Secret’ in 2006 uit te groeien tot een waar fenomeen. Het spirituele zelfhulpboek van de Australische tv-producente Rhonda Byrne ging alleen al in de Verenigde Staten meer dan zes miljoen keer over de toonbank en ook de bijbehorende film kon flink wat bijval rekenen. Dat zowel het boek als de film eigenlijk niets toevoegen aan de kennis die we de afgelopen decennia al vergaard hadden, zagen de meeste mensen pas maanden later in. Anderen raakte geïnspireerd om hun eigen sleutel tot geluk, rijkdom of succes te zoeken. Een van hen is Len Doens, een in Nederland woonachtige Vlaamse zakenman, die ooit de grote man achter muziekzender TMF was en – nu hij de veertig nadert – in een fase is beland waarin hij wil ontdekken waar het in het leven om draait en wie hij zelf eigenlijk is. De boodschap die ‘The Secret’ uitdraagt – de ‘Law of Attraction’, die er kort gezegd op neerkomt dat je zelf bepaalt hoe je leven verloopt – ging hem niet ver genoeg en dus besloot Doens zijn eigen psychologische zelfhulpproject op te starten, getiteld ‘Superwise Me’.

En dus verzamelde hij, inmiddels door een of andere goeroe omgedoopt tot ‘Len Branson’ vanwege zijn opmerkelijke gelijkenis met multimiljonair Richard Branson, verschillende ‘wijzen’ om zich heen, die allen een andere stroming aanhangen om het ultieme geluk te vinden. Zo is er een motivational speaker, een yoga-instructrice, een docent Tai-Chi, een kabbalist, een neuro-linguïstisch programmeur, een spiritueel theatermaakster en anderen die beweren de weg naar innerlijke rust en vrede gevonden te hebben. Ook vertegenwoordigers van sektarische klinkende gezelschappen als ‘Taal van het Licht’ en ‘Mirror Centre’ worden uitgenodigd, omdat Branson/Doens ‘een spiritueel buffet’ wilde voorleggen met voor elk wat wils. In totaal zijn er negen goeroes die zich negen dagen lang met negen al dan niet bekende Vlamingen en Nederlanders in een oud klooster in Andalusië in het zuiden van Spanje terugtrekken om zichzelf te ontdekken. Elke dag staat een andere levensvraag centraal en mag een andere ‘wijze’ zijn methode in de vorm van een workshop uit de doeken doen. De ‘getuigen’, zoals de bereidwillige buitenstaanders genoemd worden, geven zich over aan de wijzen. Vooral tijdens de bespreking van grote vragen rond identiteit, vergiffenis en levensdoelen lopen de gemoederen soms hoog op. ‘Superwise Me’ is in eerste instantie een experiment en dat is aan de film duidelijk af te lezen.

Branson/Doens, die geen enkele ervaring heeft als filmmaker pakt het speels aan, maar het gebrek aan structuur maakt de film ook rommelig. Na een korte inleiding die uitlegt wie de initiator is en wie de mensen zijn die hij meeneemt de Spaanse bergen in – overigens met veel misbaar ingesproken door ‘The Secret’-stem Michael Beckwith – vallen we middenin de sessies. Er wordt niet goed uitgelegd waar we naar kijken, wat de methode van de betreffende ‘wijze’ inhoudt en voor wie het bestemd is, we krijgen slechts een flard van het gebeuren te zien, waarna snel wordt overgeschakeld naar de discussie rond een levensvraag. Doordat de film een hoog ‘hak-op-de-tak’-gehalte heeft, lukt het je nooit om de materie serieus tot je in te laten werken. De afstand tussen publiek en de hoofdrolspelers in dit psychologische experiment wordt in feite steeds groter, waardoor je je niet aan de indruk kunt onttrekken dat dit toch vooral een insider’s feestje is. Hoewel Branson/Doens een echte connectie met zijn kijkers nastreeft, krijgt hij dat met deze aanpak met geen mogelijkheid voor elkaar.

Het enthousiasme mag dan van hem afstralen, een klik is er niet tussen Branson/Doens en zijn publiek, daarvoor kent ‘Superwise Me’ een te weinig gestructureerd karakter en weet het de drempel die er bij veel mensen is om zich verder in spirituele zaken te verdiepen, niet weg te nemen. Wat overblijft zijn flarden van discussies en beelden van stuiterende ‘hippies’ in een idyllisch Spaans landschap. De goede bedoelingen van de inspirator ten spijt, tot het hart dan wel de ziel van de kijker weet het chaotische en afstandelijke ‘Superwise Me’ helaas niet door te dringen.

Patricia Smagge