Swing It Don’t Mean a Thing if It Ain’t That Swing – Shujin ni mirare nagara… (2003)
Regie: Meike Mitsuru | 71 minuten | drama, erotiek | Acteurs: Takeshi Ito, Hotaru Hazuki, Yuki, Takashi Mizuno, Anna Fubuki
In pink films is het een vereiste (van de producent) dat er om de circa tien minuten een seksscène voorbijkomt. Dit vanuit de gedachte dat de bioscopen waar dit soort films in wordt gedraaid mensen trekken die halverwege de film binnen kunnen komen lopen en snel in hun behoeftes moeten worden voorzien. Het goede nieuws is dat de regisseur verder vrij is om willekeurig welk verhaal dan ook om deze scènes heen te bouwen. De kunst is om de seksscènes een zo natuurlijk mogelijke plek te geven binnen de film als geheel, en het functioneel te laten overkomen. De kijker moet niet de indruk krijgen dat het verhaal als het ware even wordt onderbroken zodat aan de noodzakelijke dosis seks in de film kan worden voldaan. In ‘Swing’, een pinkfilm van regisseur Meike Mitsuru, lijkt het er bij de eerste seksscène op dat deze volstrekt willekeurig in de film is ingevoegd. Ook doet de rest van de film aanvankelijk wat leeg aan. Dit blijkt gelukkig best nog mee te vallen.
Wanneer de man van Akemi thuiskomt met allerlei dure levensmiddelen om eens uitgebreid te gaan koken, valt ze tegen hem uit omdat ze dit niet kunnen betalen. Dit heeft tot gevolg dat hij zielig in een hoekje gaat zitten en zij het vervolgens weer goed maakt met hem. Best een mooi karaktermoment, dat ook nog eens snel verschillende belangrijke elementen duidelijk maakt aan de kijker. Ten eerste zitten ze in financiële nood. Ten tweede was de man vroeger kok en nu werkloos. En ten derde is hij onverantwoord bezig en biedt zijn vrouw uiteindelijk weinig weerstand hiertegen. Echter, direct na dit intieme moment volgt een wat bizar aandoende scène. De man pakt ineens zijn vrouw beet en heeft dan, in eerste instantie tegen haar zin, op tamelijke ruwe wijze seks met haar.
Het is een weinig subtiele overgang, maar één die later nochtans in een begrijpelijk perspectief kan worden gezien. Immers, de film staat bol van de symboliek en de nadruk op thematiek en alles kan tot deze grootheden worden herleid, vaak ten koste van inhoudelijke logica of de overtuigingskracht van de personages.
Zo moet de trip naar de honkbalwedstrijd en de ontmoeting met falende slagman Suzuki toch voornamelijk in symbolisch opzicht worden beschouwd. Zijn gebrekkigheid kan staan voor impotentie binnen de relatie van Akemi, of bij haar man, nu of in de toekomst. Wellicht staat het feit dat Suzuki wordt bekogeld met eieren wanneer hij niet in vorm is voor het minderwaardigheidscomplex dat Akemi voelt ten aanzien van haar maatschappelijke positie. Door haar armoede voelt ze zich geïsoleerd en heeft ze het idee dat anderen op haar neerkijken. En de ontmoeting met de fetishdame met voorbinddildo moet ook symbolisch worden gezien. De ontmoeting met deze vrouw zorgt ervoor dat Akemi namelijk inziet dat vrouwen ook kunnen domineren en sterk kunnen zijn. Zowel op seksueel gebied als op een breder vlak. Wanneer ze nu weer thuiskomt bij haar vriend en het stelletje dat hun onderdak biedt, lijkt ze dan ook compleet getransformeerd. Ze gaat haar jeugdvriendin betasten en praktisch verkrachten, om haar maar het perfecte orgasme te laten bezorgen, zo zegt ze zelf. Ook Akemi’s vriend en die van haar vriendin moeten naar haar pijpen dansen.
Op zich is dit alles, en dan met name in het laatste half uur, thematisch best intrigerend maar puur als verhaalelementen overtuigen de handelingen in de film niet echt. De manier waarop de sleutelfiguren in de film worden ontmoet is tamelijk vergezocht, bijvoorbeeld, en de personages zijn buiten hun symbolische waarde nauwelijks uitgewerkt. Daar komt bij dat de film voorzien is van lichtelijk pretentieus aandoende abstracte beelden met zwaarmoedige voice-over, die verhaalt over de verschrikking die eenzaamheid heet, en de onzichtbaarheid van armoede. Allen dit laatste element wordt tot op zekere hoogte behandeld, maar had meer aandacht mogen krijgen.
Er is niet heel veel mis met ‘Swing’ maar de film overtuigt uiteindelijk niet genoeg op puur verhalend vlak en begint ook thematisch pas indruk te maken tegen het einde van de film. Toch valt het te prijzen dat de seksscènes wel degelijk zijn ingezet ten behoeve van het grotere verhaal en dat er is gepoogd een wezenlijk maatschappelijk statement te maken.
Bart Rietvink