Terribly Happy – Frygtelig lykkelig (2008)
Regie: Henrik Ruben Genz | 90 minuten | drama | Acteurs: Jakob Cedergren, Lene Maria Christensen, Kim Bodnia, Lars Brygmann, Anders Hove, Jens Jørn Spottag, Henrik Lykkegaard, Bodil Jørgensen, Peter Hesse Overgaard, Niels Skousen, Lars Lunøe, Sune Q. Geertsen, Mathilde Maack, Ahn Le, Taina Anneli R. Berg, Puk Scharbau, Kenn Bruun, Mads Ole Langelund Larsen, Joakim Schierning, Bent Larsen, Thorkild Demuth
Het land Denemarken is redelijk onopvallend en nietszeggend. Als kleinste Scandinavische land met iets meer dan 5,5 miljoen inwoners, houdt het zich graag rustig. Buiten bekende steden als Kopenhagen (hoofdstad), Odense (geboortestad Hans Christian Andersen) en Roskilde (jaarlijks grootste muziekfestival van Noord-Europa), woont meer dan de helft op het platteland. Omdat er niet echt een clichébeeld bestaat van het land en haar volk, leent het zich uitstekend voor de wat moeilijker definieerbare films als ‘Terribly Happy’ van Henrik Ruben Genz.
Het begin van de film levert associaties op met een Scandinavische politieserie zoals “Wallander”. Zoals hoofdrolspeler Robert (Jakob Cedergren) en de regionale politiechef in de auto zitten, zal het Nederlandse publiek misschien zelfs even denken aan Thijs Römer en – een weer donkerharige – Huub Stapel. Al vrij snel merk je dat deze film anders is dan anders. Kleine veranderingen, soms zo verfijnd dat je er niet meteen je vinger op kan leggen, doen je realiseren dat dit geen doorsnee film is. Alle personen die Robert tegen het lijf loopt in het afgelegen dorp waar hij tijdelijk overgeplaatst is, staan niet open voor een dialoog. Na de vraag of hij de nieuwe politieman is, doen ze alleen maar vreemde mededelingen. Dat sommige mensen simpelweg verdwijnen. Dat jonge winkeldiefjes geen waarschuwing dienen te krijgen maar een ferme tik. En dat de mysterieuze Ingelise (Lene Maria Christensen) zichzelf toetakelt in plaats van geslagen te worden door haar man.
Deze wanhopige vrouw zoekt direct contact met de nieuwe politieagent maar wil ondertussen geen aangifte doen. Ze kan of wil haar gezin niet opgeven. Op zijn beurt voelt Robert zich tot haar aangetrokken omdat hij zijn vrouw en dochtertje in Kopenhagen wel heeft moeten achterlaten na zijn zenuwinzinking. Zij doet hem denken aan zijn eigen situatie en daarom wil hij haar helpen.
Maar zo resoluut als Robert is Ingelise niet, wat iedere keer als ze elkaar opzoeken tot spanningen leidt. Ze voelen zich door elkaar gesterkt en blijven elkaar aantrekken. Dit ontgaat de rest van het dorp natuurlijk niet, zo ook niet Ingelise’s man Jørgen (Kim Bodnia). Op een avond bezoekt Robert Ingelise thuis omdat hij weet dat op dat ze moment mishandeld wordt. Wat echter begint met een vrijpartij eindigt in een nachtmerrie. Een climax kan niet uitblijven en slachtoffers zullen vallen. Robert lijkt er ongeschonden uit te komen maar niets is zeker in het onalledaagse dorp met haar vreemde inwoners.
Te zien is dat Robert op doktersvoorschrift pillen behoort in te nemen maar dit weigert. Hierdoor wordt hij extra gevoelig voor zijn omgeving en langzaamaan conformeert hij hier zich steeds meer naar. Hij lijkt er zelfs in te verzuipen. Het feit dat hij geen contact mag hebben met zijn dochtertje versterkt dit. Als kijker ga je helemaal mee in deze benauwende en onontkoombare sfeer.
‘Terribly Happy’ geeft een doordrongen beeld van het dorpse leven met zijn supermarkt, de kroeg en een verlaten fietsenwinkel. Haar inwoners maken dat het echter net even iets anders is dan het doorsnee ingeslapen plattelandsbestaan. De kleine gemeenschap heeft zo haar eigen regels en ieder heeft zijn eigen bijbedoelingen om de rust te bewaren. Zonder alcohol en laarzen overleef je het niet. Het sombere dorp met de sterk verwaarloosde huizen en het moeras waar mensen in verdwijnen, benadrukken de geïsoleerdheid en de bizarre zelfredzaamheid. De beklemmende sfeer doet de hoop vervagen ooit nog te kunnen ontsnappen. Een soort Hotel California: “You can never leave”.
Het verhaal doet op het eerste gezicht denken aan een western: een buitenstaander – in dit geval een ‘sheriff’ – komt naar een stadje met haar eigen regels en een confrontatie kan dan ook niet uitblijven. Omdat het zich in het hier en nu afspeelt, neigt het meer naar een misdaadfilm. Een vrouw wordt mishandeld, mensen verdwijnen en een moord wordt begaan. ‘Terribly Happy’ is echter meer dan dat. Regisseur Genz voegt hier en daar heel summier horrorachtige scènes toe waardoor de film een twist krijgt. De scènes waarin Ingelise’s dochtertje in een rood jasje en laarsjes ’s avonds een piepende kinderwagen uit grootmoeders tijd door de verlaten straten rijdt, is bijna klassiek.
De combinatie van genres werkt ijzersterk. Genz ‘pimpt’ hiermee het redelijk simpele verhaal. Het verrast de kijker niet alleen, het houdt hem ook alert. ‘Terribly Happy’ torent hiermee ver boven alle andere films uit waarin de misdaad uitgekauwd wordt en daarmee de film voorspelbaar maakt. Daarnaast zijn de aparte dorpsbewoners interessante typetjes waarnaar je kan blijven kijken. Doen dus, gaat het zien.
Barbara Plasmans
Waardering: 4
Bioscooprelease: 5 november 2009