The Abandoned (2006)

Regie: Nacho Cerdà | 94 minuten | drama, horror | Acteurs: Anastasia Hille, Karel Roden, Valentin Ganev, Carlos Reig-Plaza, Jordanka Angelova, Kalin Arsov, Paraskeva Djukelova, Valentin Goshev, Anna Panayotova, Svetlana Smoleva

Nacho Cerdà’s horrorfilm ‘The Abandoned’ is heel wat anders dan de standaard slasherfilm of een bovennatuurlijke “J-horrorfilm”, waarin de bekende enge meisjes met lange zwarte haren figureren. Het is een film waarin de horrorelementen een afgeleide zijn van de dramatiek en achtergronden van het hoofdpersonage. Er wordt niet gepoogd de behoeftes van de toeschouwer aan bloed en jonge, knappe hoofdrolspelers te bevredigen, maar in plaats daarvan wordt de kijker gevraagd zich in te leven in de belevingswereld van Anastasia, die geconfronteerd wordt met haar traumatische verleden en hiermee moet zien af te sluiten.

Dit verleden komt alleen op een wel erg letterlijke, en beangstigende manier tot leven. Deze invalshoek, de horror als verlengstuk van het drama, zorgt voor een aparte beleving van dit genre. Want het is wel degelijk een horrorfilm, met veel van de gebruikelijke conventies. Geestverschijningen die ineens achter Anastasia langs lopen, en haar als zombies onvermoeibaar achtervolgen. Ook blijkt het onmogelijk voor Anastasia om de horror te ontvluchten. Wanneer de prijs van het verblijf in het huis haar figuurlijk gezien te hoog wordt, door alle spoken die er rondwaren, en ze met een roeiboot weg probeert te komen (wat overigens in de gemiddelde horrorfilm niet eens in de hoofden van de personages opkomt), blijkt dit niet te kunnen: ze komt altijd weer bij hetzelfde huis uit.

Maar tegelijkertijd geeft dit een sterke symbolische laag. Immers, het wil zeggen dat ze haar verleden niet kan ontvluchten en voor eens en altijd onder ogen zal moeten zien. Niet dat dit per se de boodschap van de film is: immers de dochter van Anastasia, die het verhaal vertelt, zegt liever vooruit te willen kijken. Anastasia gaat echter graven en blijkt dan niet meer terug te kunnen. De shots van de locaties in de film worden gedomineerd door een bruin-groenige kleur en vormen een perfecte bondgenoot van het nostalgische, introspectieve verhaal. Het oude huis ademt een koel en mysterieus soort geschiedenis uit. En iedere gedeeltelijk verweerde muur, antieke kast, of piepende deur draagt dit verleden in zich.

Dit huis vol van emoties en historie, en hoe dit in beeld is gebracht middels langzaam door het pand bewegende shots, doet zeer veel denken aan Andrej Tarkovsky’s ‘Mirror’ (‘Zerkalo’), een film die in feite een autobiografische, gelaagde reis is naar het verleden van de regisseur zelf. De Russische achtergronden van de personages doen verder vermoeden dat Cerdà bekend is met het werk van deze beroemde, Russische filmmaker.

Hoewel er eigenlijk continu een voelbare spanning hangt in de film, is niet elk expliciet horrormoment even bloedstollend. Maar de algehele mysterieuze atmosfeer van de film is erg effectief en de problematiek van het hoofdpersonage zorgt er verder voor dat de aandacht van de kijker zelden verslapt. Een aantrekkelijke vorm, regelmatige spanning, en interessante thematiek maken van Nacho Cerdà’s ‘The Abandoned’ een alleszins geslaagd speelfilmdebuut.

Bart Rietvink