The Ambassador (2011)

Regie: Mads Brügger | 94 minuten | documentaire

Met een haast overdreven Deens accent begeeft Mads Brügger zich in ‘The Ambassador’ op gevaarlijk terrein: hij is undercover in de Centraal-Afrikaanse Republiek en doet zich voor als Liberische ambassadeur. Doordat het geheel met verborgen camera is gefilmd, is het beeld en het geluid soms slecht, maar de film is – zeker in het midden – zo spannend dat dit niet stoort. Al vroeg in de film maakt een handelaar aan Brügger duidelijk dat het zo maar slecht kan eindigen in de wereld waarin hij zich begeeft, waarna de vraag of de Deen wel of niet onthuld wordt een steeds sterkere rol inneemt.

De duistere kant van Afrika wordt zo steeds duidelijker, en zowel de handel in paspoorten en diamanten als de talloze corrupte personen die Brügger tegenkomt wekt verbijstering op; hoe kan een land in vredesnaam functioneren met zo veel corrupte lagen in de bevolking? Het antwoord is: dat doet het ook niet. De Centraal-Afrikaanse Republiek behoort ondanks zijn vele grondstoffen – goud, diamanten en uranium – tot de armste landen ter wereld. Volgens gegevens van de World Bank uit 2010 zijn er slechts 5 landen armer.

Brügger is in Denemarken bekend als journalist en satiregrootmeester – hij won in 2010 een prijs in Sundance voor ‘The Red Chapel’ waarin hij binnendrong in Noord-Korea – en houdt zichtbaar van de risico’s van het vak. Met gevaar voor eigen leven legt hij de ontstellende hebzucht bloot die de functionarissen in hun greep houdt, terwijl hij een luciferfabriek opzet als dekmantel voor de diamanthandel. Dit alles wordt mogelijk vanwege Brüggers diplomaatschap. De film strekt zich zo van handel in paspoorten verder uit naar handel in beroepen die de beoefenaar vele voordelen – geen verplichte douane – opleveren. Steeds dieper komt de Deense journalist in het systeem terecht waar ieder een dubbele agenda blijkt te hebben, totdat het lijkt alsof hij zich bijna niet meer met het maken van de documentaire bezig kan houden.

‘The Ambassador’ lijkt deels gemaakt te zijn om bepaalde corrupte personen te onthullen met het geschoten bewijsmateriaal, en deels een illustratie van hoe ver een journalist kan gaan om de waarheid op tafel te krijgen. Mads Brügger heeft met beperkte cinematische middelen een ontstellend en spannend document gemaakt van een land op de rand van de afgrond.

Luuk Imhann

‘The Ambassador’ verschijnt dinsdag 21 januari 2014 op DVD.