The Aviator (2004)

Regie: Martin Scorsese | 170 minuten | drama, romantiek | Acteurs: Leonardo DiCaprio, Cate Blanchett, Kate Beckinsale, John C. Reilly, Alec Baldwin, Alan Alda, Ian Holm, Danny Huston, Gwen Stefani, Jude Law, Adam Scott

Amerikaanse legende Howard Hughes maakte naam als filmproducent, industrieel, vliegtuigpionier en veroveraar van vele actrices. Helaas was deze visionair en ondernemer ook een geestelijk kwetsbare man, wat er voor zorgde dat hij zich steeds meer terugtrok uit de maatschappij en eindigde als geschifte kluizenaar. Dit typisch Amerikaanse fenomeen heeft menig regisseur geïnspireerd tot een verfilming van zijn kleurrijk leven, van The amazing Howard Hughes tot het vermaarde ‘Citizen Kane’, al was deze laatste gebaseerd op een combinatie van Hughes en William Randolph Hearst. Nu heeft nog zon Amerikaanse legende, regisseur Martin Scorsese, zich aan het levensverhaal van Hughes gewaagd. Met redelijk resultaat.

‘The Aviator’ concentreert zich op de periode 1927-1947, van de productie van de film ‘Hell’s Angels’ tot de luchtdoop van de vliegende kolos The Hercules. In de tussenliggende periode zijn we getuige van de zakelijke en amoureuze wederwaardigheden van Hughes, en zien we hoe een vijandige buitenwereld het eenzame genie steeds gekker maakte.

Zoals we van Scorsese mogen verwachten is de film een toonbeeld van cinematografisch meesterschap. Montage, licht, script, muziek, decors, effecten, alles is even goed verzorgd waarbij Scorsese het obsessief perfectionisme van Howard Hughes aardig weet te benaderen. Ook het acteerwerk is van grote klasse. Terwijl er vooraf de nodige scepsis was blijkt Leonardo DiCaprio een perfecte Hughes, met die merkwaardige combinatie van charme, gekte, intelligentie en kinderlijke koppigheid. Ook de andere acteurs doen het prima, met als uitschieters Cate Blanchett als Katherine Hepburn en Alec Baldwin als Juan Trippe, Hughes’ rivaal van Pan American Airlines.

Toch is de film geen groots en meeslepend meesterwerk geworden. Dit komt vooral omdat het hier gaat om een stukje puur Amerikaanse geschiedenis. De geacteerde versies van Hollywood-ikonen Katherine Hepburn, Ava Gardner en Erroll Flynn zullen de meeste bioscoopgangers niet in grote staat van opwinding brengen, terwijl het politieke gesteggel tussen PanAm en TWA alleen luchtvaartfanatici zal kunnen bekoren. Verder leent het personage van Howard Hughes zich nauwelijks voor identificatie. Het genie leefde in zijn eigen universum en als toeschouwer kun je daar bijzonder weinig mee. Veel meer dan een flintertje medelijden zit er niet in en dat maakt van deze film een te verstandelijke exercitie.

Is ‘The Aviator’ dan een slechte film? Absoluut niet. Alles aan de productie ademt klasse en het zal ongetwijfeld Oscarnominaties regenen voor Scorsese en zijn partners. Voor DiCaprio zal deze productie wellicht de deur openen naar echte karakterrollen en op basis van deze film is dat volledig verdiend. Maar het blijft twijfelachtig of het Europese publiek en masse zal vallen voor dit lesje Amerikaanse cultuurgeschiedenis en voor die knotsgekke kerel in zijn vliegende kolos.

Henny Wouters

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 20 januari 2005