The Barchester Chronicles (1982)

Regie: David Giles | 385 minuten | drama | Acteurs: Donald Pleasance, Alan Rickman, Janet Maw, Nigel Hawthorne, Barbare Flynn, Clive Swift, Angela Pleasance, William Redgrave, Michael Aldridge, Richard Bebb, Phyllida Law, Susan Hampshire, Geraldine McEwan, Peter Blythe, Susan Edmonstone, Jonathan Adams, Maggie Jones, Derek New, Mischa De La Motte, Ursula Howells, Roger Booth, Richard Leech, Trevor Baxter, Ian Brimble, David Gwillim, Cyril Luckham, John Ringham, Joseph OConor, Clifford Parrish, Wally Thomas, Kenneth Keeling, Denis Carey, George Costigan, George Malpas, Raymond Platt, Paddy Ward, Joe Ritchie, Keith Marsh, Christopher Maynard, Alec Bregonzi, Jim Baker, Harold Grasnier

‘The Barchester Chronicles’, een zevendelig kostuumdrama van de BBC, is gemaakt in een tijd dat deze Britse omroep, waar kostuumdrama altijd hoog bij in het vaandel stond, het erg moeilijk kreeg. De serie stamt uit 1982, een periode waarin de BBC steeds meer concurrentie kreeg van commerciële televisiezenders. Zo maakte de zender ITV in 1981 de zeer succesvolle klassieker ‘Brideshead Revisited’ en probeer dat succes maar eens te evenaren!

Toch is ‘The Barchester Chronicles’ een dramaserie geworden zoals we die kennen van de Britten, een kwaliteitsproductie waarin overduidelijk met hun eigen cultureel erfgoed wordt gepronkt: er is duidelijk veel geld in gestoken, er is op veel verschillende locaties in Engeland gefilmd, de kostuums zijn schitterend en een hele horde talentvolle acteurs is uit de kast gehaald om van dit drama een succes te maken. Hoewel het dus in alle opzichten een uitstekende productie is, is hij voor de hedendaagse televisiekijker toch erg gedateerd.

De serie, waarvan iedere aflevering ongeveer 55 minuten duurt, is gebaseerd op de boeken ‘The Warden’ (1855) en ‘Barchester Towers’ (1857) van Anthony Trollope. Het verhaal gaat over de gemeenten rondom het bisdom Barchester. Mr. Harding (Donald Pleasance) is hoofd van het armenhuis in Barchester. Hij wordt er door journalist John Bold (David Gwillim) van beschuldigd deze functie te hebben gekregen dankzij vriendjespolitiek, aangezien Harding’s oudste dochter getrouwd is met aartsdiaken Grantly (Nigel Hawthorne) die bepaald heeft wie de functie van hoofd van het armenhuis krijgt. Het anders zo vredige dorp raakt door de beschuldiging in opschudding. Uiteindelijk besluit de vriendelijke en zachtaardige Mr. Harding zijn ontslag in te dienen. Maar de problemen zijn daarmee nog niet van de baan: de bisschop sterft, en dus moet er een nieuwe komen. De nieuwe bisschop (Clive Swift) is een man die gemakkelijk over zich heen laat lopen en zeer beïnvloedbaar is. Hij brengt zijn bemoeizuchtige zuurpruim van een vrouw Mrs. Proudie (Geraldine McEwan) mee, als ook zijn geniepige, stiekeme, doortrapte kapelaan Obadiah Slope (Alan Rickman). Slope speelt de dorpelingen tegen elkaar uit, in de hoop er zelf beter van te worden.

De serie is geregisseerd door David Giles, die meerdere kostuumdrama’s op zijn naam heeft staan, en is geschreven door Alan Plater. De rol van Obadiah Slope wordt gespeeld door een toen nog niet erg bekende, jonge Alan Rickman, die het er goed vanaf brengt in deze serie, hoewel hij het personage misschien nóg iets doortrapter neer had kunnen zetten. De hoofdrol is echter voor Donald Pleasance, die een zeer overtuigende Mr. Harding neerzet. Daarnaast zitten er nog talrijke andere kleurrijke personages in: roddeltantes, flierefluiters, zuurpruimen, rijkelui, etcetera, allemaal met zeer veel overtuiging neergezet door uitstekende acteurs.  Een ander erg positief punt aan deze serie zijn de prachtige kostuums en locaties. De uitbundige Victoriaanse kostuums zijn echt prachtig en tot in de puntjes verzorgd. Er is daarnaast op allerlei locaties gefilmd, zowel binnen als buiten, en zo zien we de meest prachtige landschappen en landhuizen voorbij komen.

Wat echter opvalt is dat de serie, vooral voor hedendaagse begrippen, nogal aan de trage kant is. Het verhaal an sich had ook wel in een stuk of vier á vijf afleveringen verteld kunnen worden, in plaats van zeven. De dialogen zijn soms zeer langdradig en ook moeilijk te volgen voor diegene die niet geheel bekend is met hoe de Church of England halverwege de 19e eeuw precies in elkaar stak. Er wordt soms veel te lang doorgezaagd over wie welke functie binnen het bisdom moet gaan bekleden en waarom dan wel of niet. Vaak zijn dit soort scènes ook erg statig, met een zeer eenvoudige cameravoering en, wat vooral opvalt, heel veel stiltes. Er is niet al te veel muziek te bespeuren in deze serie, en zo komt het regelmatig voor dat er akelig stille scènes in zitten, waarbij je haast het gevoel krijgt dat je de cameraman kan horen ademhalen.

Hoewel het dus zeker wel een kwaliteitsproductie is, is de serie te gedateerd om vandaag de dag door een groot publiek boeiend gevonden te worden. De liefhebber van het genre zal deze serie waarschijnlijk wel kunnen waarderen, maar ook hij of zij moet er wel wat geduld mee hebben…

Franka Kersten